Truyền thuyết về thành Troy và Hy Lạp

Chương 04 phần 2



Ajax bề ngoài trông rất cao to. khoẻ mạnh và dũng cảm nhưng lại có vẻ hơi ngốc nghếch. Có thể nói chàng chỉ là một kẻ hữu dũng vô mưu. Rất hiếm khi mọi người thấy chàng nói bất cứ điều gì nhưng chàng luôn trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu, không ngần ngại nếu được yêu cầu ra trận. Chàng mong muốn sẽ có được vinh quang và muốn mọi người ngưỡng mộ mình, chính vì vậy rất nhiều lần chàng thử làm những việc vượt quá khả năng cho phép của mình. Diomedes và Ulysses là những người bạn tốt của nhau, họ luôn chiến đấu bên cạnh nhau và mỗi khi có thể họ giúp đỡ nhau trong những cuộc thám hiểm nguy hiểm nhất.

Bên cạnh đó, có những vị chỉ huy dẫn đầu đoàn quân Hy Lạp tiến đến từ cảng Aulis. Một khoảng thời gian dài đã trôi qua sau trận chiến đấu tranh giành nàng Helen xinh đẹp, trước khi một hạm đội lớn được tập trung, và thêm một quãng thời gian dài nữa trôi qua khi họ cố gắng vượt qua biển khơi để đến được thành Troy. Khi họ khởi hành được một quãng đường thì đại dương nổi gió bão làm hỏng thuyền, chính vì vậy họ phải quay lại Aulis để sửa chữa. Trên đường đi đến thành Troy, họ đã chiến đấu với những người dân trên những hòn đảo không thân thiện và vâãm hòn đảo của họ. Điều họ mong muốn lớn nhất là kéo được Achilles ra nhập hàng ngũ của mình bởi chàng chính là người chỉ huy của năm mươi chiếc thuyền và hai nghìn năm trăm chiến binh. Điều đặc biệt hơn nữa là chàng có bộ áo giáp thần kỳ và nhiều người nói rằng cha chàng chính là thần áo giáp và thần bảo hộ cho các thợ rèn. Mặt khác, nhà tiên chi Calchas đã tiên đoán rằng họ sẽ không thể hạ thủ được thành Troy nếu không có sự tham gia của tráng sĩ Achilles, con trai của vua Peleus và nữ thần Thertis.

Cuối cùng hạm đội thuyền cũng đến được đảo Scyros, họ nghi ngờ rằng Achilles đang sống tại đây. Họ quyết tâm tìm ra bằng được vị hoàng tử trẻ tuổi được mẹ chàng bao bọc chở che. Đức vua Lycomedes đón tiếp các vị chỉ huy rất nhiệt tình, thân thiện, cho họ gặp những cô con gái xinh dẹp của mình rồi yêu cầu các con nhảy múa và chơi bóng cho các chiến binh thưởng thức. Achilles cũng ở trong số những cô con gái đó nhưng chàng trai còn quá trẻ lại gầy và đẹp nên họ không nhận ra chàng. Sau đó Ulysses có một kế hoạch. Chàng bịt mắt, râu và mặc bộ váy áo của một lái buôn người Phoenician. Người Phoenician là tộc người sống gần người theo đạo Do Thái nhưng họ lại cùng thuộc một bộ tộc nói cùng một thứ ngôn ngữ. Nhưng khác với người Do Thái vào thời gian đó là những nông dân Palestine cày cấy, chăn nuôi gia súc, người Phoenician là những lái buôn giỏi nhất, những thuỷ thủ dũng cảm nhất và là những kẻ đánh cắp nô lệ. Họ chở vải vóc, đồ thêu, trang sức làm từ vàng, vòng cổ làm từ đá quý trên những thùng hàng và bán chúng cho những người trên bờ nước Hy Lạp và các hòn đảo.

Ulysses ăn vận giống như một người bán rong Phoenician, với một chiếc túi trên lưng: chàng chỉ cầm một chiếc gậy trên tay, mái tóc dài của chàng cuộn lên và được giấu trong chiếc mũ đỏ của thuỷ thủ. Chàng từ từ bước vào trong lâu đài của vua Lycomedes, dừng lại ở sân rồi đặt chiếc túi xuống như thể muốn bán hàng. Các cô gái vừa nghe thấy mọi người nói rằng có một người bán rong vừa đến vội vàng chạy đi, Achilles cũng đứng cùng những người còn lại để xem người bán rong mở túi đồ. Ai nấy cũng háo hức muốn biết cuối cùng thì ông ta có những gì và có đủ hấp dẫn để họ mua hay không. Mỗi người đều chọn một thứ mà cô ta thích nhất: một công chúa lấy vương miện bằng vàng, người khác chọn một chiếc vòng cổ bằng vàng và ngọc quý, một người khác chọn khuyên tai, công chúa thứ tư chọn một bộ trâm cài đầu, một nàng công chúa xinh đẹp khác chọn một mảnh vải thêu màu tím rất đẹp, công chúa khác chọn một chiếc khăn che mặt, có công chúa chọn một đôi vòng tay, nhưng ở cuối túi sách có một chiếc kiếm bằng đồng rất lớn, chuôi kiếm có nạm vàng. Achilles chộp lấy thanh kiếm với vẻ thích thú. Chàng nói: “Cái này là của tôi” và rút lưỡi kiếm ra khỏi bao, quay một vòng xung quanh đầu.

Ulysses khẽ mỉm cười và nói:

– Ngươi chính là Achilles, con trai của Peleus và chắc chắn ngươi sẽ trở thành chiến binh hàng đầu của người Acheans.

Thường thì người Hy Lạp tự gọi mình là người Achean và Ulysses cũng vậy. Achilles thực sự vui sướng khi nghe thấy những lời như vậy bởi chàng đã quá chán cảnh phải sống giữa những cô gái yếu đuối, suốt ngày chỉ biết nhảy nhót, vui chơi. Dù sao thì chàng cũng là một đấng nam nhi, luôn mong muốn và cần làm một điều gì đó khiến mọi người phải ngưỡng mộ, muốn đạt được một vài thành tích để tự hào với gia đình, với mọi người trong thiên hạ. Ulysses dẫn chàng trai trẻ vào trong đại sảnh nơi các vị chỉ huy đang đứng uống rượu và mặt Achilles đỏ lên vì thẹn giống như những cô gái khác. Sống cùng các nàng công chúa ở đây quá lâu, đôi khi chàng trai Achilles cũng hình thành nhiều thói quen của con gái mà chắc chắn sau này chàng sẽ sửa đổi.

Tới nơi, Ulysses nói:

– Đây chính là nữ hoàng của Amazon (Amazon là một bộ tộc bao gồm những nữ chiến binh hiếu chiến, dũng cảm và luôn là đối thủ đáng gờm của các đấng mày râu), hay nói đúng hơn đây chính là Achilles, con trai của Peleus. Cuối cùng thì chúng ta cũng tìm thấy chàng.

Mọi người ai nấy đều vui sướng đến bắt tay chàng trai trẻ và chào đón chàng ra nhập đoàn quân của họ. Họ giải thích cho chàng về quy mô của cuộc chiến và thuyết phục chàng không nên tiếp tục ở lại đây sống cùng những nàng công chúa yếu ớt nữa, đã đến lúc chàng phải thể hiện bản lĩnh của mình, thể hiện mình là một người đàn ông đích thực. Tất nhiên, Achilles đã đồng ý đi cùng mọi người. Lúc này chàng trai Achilles lần đầu tiên mặc trang phục của nam giới với thanh kiếm trong tay trông thật khác lạ đến nỗi ngay cả những người hàng ngày sống bên cạnh chàng cũng không thể nhận ra đó chính là Achilles. Họ mở to mắt nhìn dáng vẻ mới của người mà họ đã quen gọi là con gái. Trong trang phục nam giới, trông chàng thật đẹp trai, oai phong giống như một vị thần trên đỉnh Olympus. Những vị chỉ huy cử mười chiếc thuyền đưa chàng trai quay trở về nhà bởi họ không thể tự tiện mời chàng tham gia chiến tranh mà không hỏi ý kiến của cha mẹ chàng. Mẹ chàng, nữ thần biển Thetis với đôi chân bạc bật khóc, bà đã mất công làm biết bao nhiêu việc như vậy mà cuối cùng mọi người vẫn tìm thấy con trai bà. Bà ôm chầm lấy cậu con trai độc nhất của mình và nói:

– Con trai yêu quý của ta, con hãy suy nghĩ thật kĩ nhé. Con vẫn có quyền lựa chọn sống một cuộc sống yên bình bên cạnh ta suốt cả cuộc đời này hay chỉ một thời gian ngắn ngủi trong chiến tranh nhưng tên tuổi của con sẽ không bao giờ chết. Con đã lớn rồi, con hãy tự đưa ra quyết định cho mình nhưng mẹ muốn nhắc con một điều nếu con lựa chọn chiến tranh thì mẹ sẽ không bao giờ có cơ hội được nhìn thấy con một lần nữa ở Argos này. Không phải tự nhiên mẹ lại đưa con đến s giữa những cô gái xinh đẹp trên hòn đảo xa xôi của đức vua Lycomedes. Mẹ không muốn có bất cứ chuyện gì xảy ra với đứa con trai mẹ vô cùng yêu quý. Nhưng dù sao mẹ cũng không có quyền bắt con phải làm theo những gì mẹ mong muốn. Con hãy tự đưa ra quyết định bởi chính con chứ không phải mẹ là người chịu trách nhiệm cho cuộc sống của con.

Achilles dù rất thương mẹ, không muốn rời xa mẹ nhưng vẫn lựa chọn cái chết trẻ để trở nên nổi tiếng cho đến khi thế giới này mất đi. Chàng không muốn sống lâu, sống bất tử nhưng chẳng hề ghi được chiến công nào giống như một ngọn đèn lay lắt trước gió. Chàng khao khát được bùng cháy, được ghi danh, được nổi tiếng và đạt được thật nhiều chiến công vĩ đại. Cha mẹ chàng không ngăn cản con trai của mình bởi họ biết dù có ngăn cản lần này thì tới đây chàng cũng sẽ ra nhập một đoàn quân khác. Cha chàng tặng chàng năm mươi chiếc thuyền và cử Patroclus – lớn hơn chàng vài tuổi đi cùng để làm bạn, ngoài ra trong đoàn tùy tùng của chàng còn có ông già Phoenix – một người dày dặn kinh nghiệm chiến trận luôn ở bên cạnh chàng để cho chàng những lời khuyên hữu ích. Mẹ chàng tặng cậu con trai yêu quý của mình bộ áo giáp mà thần linh đã làm cho cha chàng cùng với một thanh giáo mà không ai ngoài chàng có thể sử dụng được. Bà mong muốn con mình có sự chuẩn bị tốt nhất mặc dù bà biết con trai bà ra đi lần này có nghĩa là sẽ đi mãi không bao giờ quay trở lại. Chàng trai trẻ vui vẻ ra nhập đoàn quân người Hi Lạp. Ai nấy trong số họ đều cảm ơn Ulysses vì đã tìm ra vị hoàng tử dũng cảm và tài giỏi này. Achilles chính là chiến binh dữ dội nhất, mạnh mẽ trong số họ đồng thời cũng là một vị hoàng tử chạy nhanh và lịch lãm nhất. Chàng luôn nhẹ nhàng, nhân hậu với phụ nữ và trẻ nhỏ nhưng lòng tự tôn và tự trọng rất cao nên khi nào chàng giận dữ thì giống như một cơn bão lớn khó ai có thể làm chàng nguôi ngoai được.

Nếu chỉ có một mình thôi thì thành Troy không thể chống lại người Hy Lạp nhưng họ có đồng minh, những người nói những ngôn ngữ nhiều vùng đất ở châu Âu và châu Á xa xôi cũng đến giúp họ chiến đấu chống lại những người gây chiến. Mặc dù là một thành phố lớn nhưng so với đội quân hùng mạnh của người Hy Lạp thì tương quan lực lượng của thành Troy không bằng. Trong lực lượng của thành Troy và lực lượng của người Hy Lạp có những người được gọi là người Pelasgians. Những người này sống ở cả hai phía của bờ biển nên họ theo hai phe khác nhau. Ngoài ra còn có những người Thracians, sinh sống ở những hòn đảo phía bắc xa hơn cả hòn đảo Achilles đã lớn lên. Đó là những hòn đảo ở châu Âu và gần eo biển Hellespont. Gia nhập hàng ngũ chiến binh còn có các dũng sĩ của Lycia do Sarpedon và Glaucus dẫn đầu, rồi có cả người Carians – những người nói ngôn ngữ gì đó rất lạ mà những người thuộc bộ tộc khác không thể hiểu được, còn có cả những người Mysians và các dũng sĩ từ Alybe – địa danh được coi là quê hương sản sinh ra vàng, cùng rất nhiều người khác nữa. Người dân Ai Cập không tham gia vào chiến tranh: người Hy Lạp và người Isles từng tấn công người Ai Cập giống như người Đan Mạch từng xâm lược nước Anh. Các bạn có thể thấy rằng các chiến binh từ trên các đảo, trên đầu đội mũ kim loại trong các bức tranh của của người Ai Cập. Họ không muốn tham gia chiến tranh bởi họ không muốn ủng hộ ai và cũng không biết nên đứng về phe nào.

Người dân thành Troy đã không có cơ may chiến đấu chống lại người Hy Lạp nếu trong lực lượng của họ chỉ có những người đàn ông sống trong thành phố đã đánh cắp nàng Helen xinh đẹp với đôi bàn tay trắng ngà. Tuy nhiên, họ có đồng minh, những người nói nhiều ngôn ngữ khác nhau, đến và chiến đấu cho họ. Những đồng minh này đến từ châu Âu và châu Á, họ rất nhiệt tình, sẵn sàng ủng hộ, giúp đỡ đồng minh của mình đến hơi thở cuối cùng. Đây chính là khí khái đáng trân trọng của các hiệp sĩ thời bấy giờ. Về phía đội quân Troy cũng như Hy Lạp có những người mà mọi người gọi là người Pelasgian – những người sống ở cả hai phía của vùng đại dương bao la. Bên cạnh đó, còn có những người Thracian sống ở địa bàn xa xôi phía bắc của vùng Achilles ở châu Âu và đằng sau eo biển Hellespont nơi có vùng biển hẹp chảy qua giống như một dòng sông phẳng lặng. Tham gia cuộc chiến rung trời, lở đất này còn có những chiến binh của Lycia với sự chỉ huy của Sarpedon và Glaucus. Rồi còn có những người Carian luôn nói một thứ ngôn ngữ rất lạ mà hầu như không ai có thể hiểu được ngoài những người trong bộ tộc của họ; rồi cả những người Mysian và những chiến binh đến từ Alybe – nơi được tôn vinh là “quê hương của bạc”; cùng rất nhiều người khác đã cử quân đội đến trợ giúp. Vậy là trên danh nghĩa đây là cuộc chiến giữa thành Troy và Hy Lạp nhưng thực tế đó lại là cuộc chiến tranh giữa Đông châu Âu và miền Tây châu Á. Số lượng người tham gia quả không thể đếm xuể nhưng có một điều chắc chắn rằng hầu hết các chiến binh đều rất dũng cảm, họ chiến đấu để ủng hộ cho bạn bè của mình, để mang lại vinh quang cho toàn bộ đất nước Hy Lạp còn dù bên nào thắng, bên nào thua, họ cũng không hề được lợi gì. Người Ai Cập không tham gia vào cuộc chiến, lí do tại sao thì tôi tin rằng các bạn cũng đã biết từ phần trước: Người Hy Lạp và ngươi Isele từng xuôi thuyền xuống phía dưới tấn công người Ai Cập giống như những người Anh đã tấn công người Đan Mạch. Các bạn có thể nhìn thấy hình ảnh của các chiến binh đến từ những hòn đảo đội mũ có sừng trên đầu trong những bức tranh cổ của người Ai Cập. Người Ai Cập đã khắc hoạ những sự kiện quan trọng diễn ra trên đất nước của mình vào tranh ảnh và dựa vào đây con cháu đời sau có thể hiểu được những gì đã xảy ra trong quá khứ.

Tổng chỉ huy của đội quân thành Troy là dũng sĩ Hector, con trai của vua Priam. Hector là một vị anh hùng đã được nhắc đến rất nhiều trong những câu chuyện của Hy Lạp bởi chàng là một dũng sĩ dũng cảm, thông minh, gan dạ. Người dân của chàng cũng như những đồng minh khác nghĩ rằng chàng là người phù hợp nhất cho vị trí này, không chỉ bởi chàng là con trai của đức vua mà ở chàng còn có những phẩm chất rất phù hợp cho vị trí một người chỉ huy. Các aem trai của Hector cũng đóng vai trò là những người chỉ huy nhưng tất cả đều nằm dưới sự chỉ đạo của chàng. Về phần mình, hoàng tử Paris lại thích chiến đấu ở vị trí từ xa bằng cung và tên. Khó có ai sánh được với Paris về tài bắn cung, chính vì vậy chàng tận dụng triệt để thế mạnh của mình. Chàng và Pandarus, dũng sĩ sống trên khu thung lũng của đỉnh Ida là hai xạ thủ giỏi nhất trong đội quân của thành Troy. Các hoàng tử thường dùng giáo nặng để chiến đấu. Họ ném giáo, vũ khí và gươm vào nhau, bắn cung vào những người lính bình thường bởi họ không đội mũ làm bằng đồng. Trong khi đó, Teucer, Meriones và Ulysses là những tay cung thủ giỏi nhất của người Achean. Không ai có thể phủ nhận được điều đó, bởi nó đã được kiểm nghiệm qua chiến đấu, qua thực tế. Mọi người cho rằng Aenes chính là chỉ huy của người Dardanian và theo như câu chuyện nhiều người kể lại thì Aenes chính là con trai của một trong những nữ thần xinh đẹp nhất trong giới thần tiên. Những dũng sĩ nói trên cùng với Sarpeson và Glaucus là những người nổi tiếng nhất đã chiến đấu cho thành Troy. Nhiều người thắc mắc, tại sao mọi người lại có thể tham gia vào cuộc chiến trong khi kết quả có ra sao cũng không ảnh hưởng đến họ. Tuy nhiên đây là thời đại của những dũng sĩ trọng nghĩa khí, của những đồng minh thân thiết và của những lời thề nặng tựa ngàn cân. Khi xảy ra bất cứ cuộc chiến nào, các đồng minh thường tham gia chiến đấu ủng hộ cho những người ở phe mình, những chiến binh đã từng thề hoặc hứa sẽ tham gia chiến đấu bảo vệ ai đó cũng không thể nuốt lời hứa bởi nếu như vậy họ sẽ bị thần linh và con người nguyền rủa, khinh ghét.

Thành Troy là một thành phố rất vững mạnh ngự trị trên một ngọn đồi lớn. đỉnh Ida nằm ngay phía dưới thành phố này và đằng trước nó là một dải đồng bằng rộng lớn dốc xuống bờ biển. Chỉ nghe nói đến thôi, chúng ta đã có thể tưởng tượng ra cảnh tượng tuyệt đẹp của thành phố và hiểu tại sao lại có nhiều người muốn xâm chiếm thành phố trên đồi cao này. Chảy qua dải đồng bằng bao la l hai con sông tuyệt đẹp, thấp thoáng đâu đó là một vài khu đồi nhỏ rất dốc nhưng thực tế chúng chỉ là những mô đất được đắp cao để che phủ những gì còn lại của những chiến binh đã tử trận cách đây rất lâu rồi. Lính gác thường đứng ở đây và nhìn dọc qua những dòng nước chảy để quan sát tình hình quân thù. Nếu họ phát hiện ra đội quân của người Hy Lạp đang tiến đến gần thì họ sẽ thông báo cho chỉ huy để có biện pháp hành động kịp thời. Cuối cùng thì hạm đội hùng hậu của người Hy Lạp cũng đã đến gần. Mặt biển đen kịt vì bị bao phủ bởi một số lượng tàu thuyền khổng lồ. Những người chèo thuyền giơ cao mái chèo đầy hãnh diện vì sau một cuộc hành trình dài, cuối cùng họ cũng đưa được các chiến binh lên trên bờ. Hoàng tử Protesilaus là người đầu tiên nhảy lên bờ nhưng chàng chưa kịp làm gì thì mũi tên của Paris đã xuyên thủng trái tim chàng dũng sĩ dũng cảm. Đây có vẻ như là một dấu hiệu tốt đối với người Troyan và một điềm xấu đối với đội quân Hy Lạp bởi mặc dù cuộc chiến chưa thực sự bắt đầu nhưng họ đã hạ gục được một chỉ huy của đối phương. Tuy nhiên, cũng chưa thể nói được điều gì trong lúc này bởi mọi chuyện vẫn còn ở phía trước. Chiến tranh rất khó đoán trước, chỉ cần một tiếng trước đây một bên chiếm ưu thế nhưng chỉ một tiếng sau thôi, mọi chuyện đã thay đổi hoàn toàn. Sự hi sinh của Protesilaus ban đầu cũng có đôi chút ảnh hưởng tới đội quân Hi Lạp, nhưng ngay sau đó, quyết tâm tiêu diệt thành Troy trong họ lại lên cao hơn bao giờ hết bởi họ muốn trả thù cho người bạn của mình.

Đội quân Hy Lạp kéo quân lên bờ và mọi người dựng lều, trại ở ngay trước các con thuyền của mình đề vừa nghỉ ngơi, vừa có thể kiểm soát được tình hình nếu có chuyện gì đó bất ngờ xảy ra. Có một hàng dài các khu lều trại ở ngay đằng trước những con thuyền chiến và cũng trong chính những căn lều này, đội quân Hy Lạp đã ăn ở, nghỉ ngơi qua mười năm chiến đấu với thành Troy. Khi bắt đầu tham gia cuộc chiến, h không ai có thể đoán được rằng cuộc chiến này lại kéo dài đến như vậy. Ai nấy cũng cho rằng, đó chỉ là một cuộc chiến đơn giản mà sau một thời gian ngắn, tất cả sẽ kết thúc và họ lại có thể trở về đoàn tụ cùng gia đình, người thân. Vào thời này, dường như mọi người không hiểu thế nào là vây hãm một lâu đài hay một thành phố bởi mọi thứ vẫn còn rất đơn giản, thô sơ. Có lẽ các bạn nghĩ rằng đội quân Hy Lạp xây những toà tháp lớn và đào những đường hầm xung quanh thành Troy? Và từ các toà tháp này, họ theo dõi các con đường để nếu phát hiện ra bất cứ đội quân nào vận chuyển lương thực, trang thiết bị sẽ tìm cách cướp hay cắt nguồn viện trợ giống như những cuộc chiến chúng ta vẫn xem trong các bộ phim? Thực ra đây được gọi là “đầu tư” nhưng người Hy Lạp không bao giờ đầu tư vào thành Troy vì đây không phải là mục tiêu chiếm đóng của họ. Họ chiến đấu với thành Troy vì một lý do đơn giản, một hoàng tử trong thành đã cướp nàng Helen xinh đẹp từ tay họ và đây là một điều xỉ nhục lớn đối với bất cứ người nào. Ngoài ra, cũng có thể họ không có đủ nhân công; trong tất cả các sự kiện, mọi việc đều diễn ra rất công khai và dù thế nào thì họ cũng để cho gia súc vào bên trong thành làm thực phẩm cho các chiến binh, phụ nữ và trẻ em. Đây là một cuộc chiến rất quân tử mà những người tham gia đều là các chiến binh dũng cảm, khí khái. Họ muốn dành chiến thắng bằng chính tài năng và sức lực của mình chứ không phải bằng những thủ đoạn mà theo họ là hèn kém.

Hơn nữa, đã từ lâu người Hy Lạp đã không cố gắng phá vỡ những cánh cửa, trèo qua những bức tường cao bằng thang bởi họ hiểu rằng như vậy sẽ rất nguy hiểm hoặc giả dụ họ có thành công đi chăng nữa thì số lượng binh lính bị tổn thất cũng quá lớn. Mặc khác, quân đội thành Troy cùng các đồng minh của họ cũng không bao giờ cố gắng hay mạo hiểm đẩy quân Hy Lạp ra biển. Thường thì họ dùng kế sách phòng thủ đằng sau các bức tường lớn, vững chắc hoặc có những cuộc đụng độ nhỏ ở phía chân tường. Những chi lớn tuổi hơn luôn kiên quyết giữ vững phương thức chiến đấu này và họ nghĩ rằng đây chính là biện pháp an toàn, ít tổn thất nhất. Còn về phần mình, Hector luôn muốn sẽ tấn công đối phương và đột chiếm các căn lều của người Hi Lạp, nhanh chóng đánh đuổi họ ra khỏi lãnh thổ của mình. Chàng muốn mọi thứ diễn ra nhanh chóng chứ không chỉ ngồi đó, chờ đợi. Không bên nào có máy ném đá như cách người Roman sử dụng về sau. Thường thì quân Hy Lạp đi theo Achilles đến chiếm đóng các thành phố láng giềng nhỏ của thành Troy và bắt phụ nữ về làm nô lệ, cướp gia súc làm thức ăn. Họ nhận viện trợ và cung ứng từ người Phoenician. Có thể nói người Phoenician là những người hưởng lợi nhiều nhất từ các cuộc chiến bởi họ vận chuyển lương thực, thực phẩm, và vật tư trên những con thuyền đến bán cho các chiến binh của cả hai phía. Đây là những người lái buôn rất khôn ngoan, họ luôn tìm cách kiếm lời cao nhất nếu có thể, họ không quan tâm hay ủng hộ bất cứ bên nào, với họ điều duy nhất quan trọng là bán được hàng và thu được những món lời kếch xù.


Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.