Tôi nhớ có một lần, không lâu trước đây, khi cái cá tính tự tạo của tôi trở nên yếu đuối một cách vô cớ. Huấn luyện viên của tôi có thể thấy điều này, nhưng tôi thì không.

Huấn luyện viên đồng thời là cố vấn cho tôi Steve Hardison có khuynh hướng không đồng tình với tôi khi tôi tự mô tả thật chi ly mình là yếu đuối và bị hạn chế bởi cái thân phận định hình sẵn trong tôi.

Nhiều năm trước đây, ông ấy đã thấy được mười phần trăm về tôi là tốt, có thể giữ lại, và ông chỉ cho tôi cách nhân rộng phần tốt đó ra thành cái tôi trọn vẹn. Ông ấy dạy tôi biết cách tự cải tạo.

Tôi chưa quen biết ai có được sổ theo dõi về công tác tư vấn như Hardison, tôi cũng chưa biết ai có được niềm đam mê khôn ngoan trong công tác huấn luyện như ông ta. Hardison tìm ra phần tốt nhất ở một người nào đó, rồi xử lý theo cách xem họ như chỉ gồm phần tốt nhất đó. Không bao lâu, phần tốt cứ phát triển thêm. Phần còn lại tàn dần, rồi chết đi vì thiếu chăm sóc.

Steve đã đóng khung và treo ở chỗ dễ thấy trong nhà mình một câu nói của Narthaniel Branden như sau:

Tôi tin là một trong những điều hữu ích nhất ta có thể làm cho người khác là từ chối tham gia, chia sẻ cách nhìn thô thiển về những mặt hạn chế của họ.

Sau thành công của chuyến du thuyết đầu tiên ròng rã trong hai năm bằng kinh phí của riêng tôi, tôi đề nghị Steve Hardison giúp tôi gia nhập một trong những tổ chức huấn luyện doanh nghiệp hàng đầu của đất nước. Tôi cảm tưởng công ty ấy sẽ được lợi khi đưa thêm tôi vào lực lượng diễn giả và nhà tư vấn, và tôi cũng sẽ có lợi hơn khi được làm việc gần gũi với số đông khách hàng của họ mà đa số nằm trong danh sách 500 Công ty giàu nhất thế giới. Những việc thương thảo để gia nhập công ty tiến hành chậm chạp.

Hardison không hài lòng với cung cách tiếp cận công ty của tôi và tin rằng tôi suy nghĩ theo hướng tôi đã trở nên một diễn giả quá giỏi trước công chúng. Ông ấy nghĩ tôi đã bị sự tự tin và lòng tự trọng hãm mình một cách quá đáng.

Ông ấy hỏi tôi: “Tại sao bạn không thể nói một cách mạnh mẽ thật sự bạn là ai? Tại sao bạn không cho họ biết… thật sự biết… rằng các buổi diễn thuyết của bạn đã trở nên mạnh mẽ như thế nào, và bạn thật sự cảm nhận về bản thân bạn như thế nào khi so sánh với những người mệnh danh là chuyên gia tâm lý học khác? Nếu abnj không giữ đúng lời với bản thân mình, thì ai khác nữa lại có thể? Hãy viết ra giấy. Hãy kiên quyết với nó, và phải can đảm. Hãy nói cho họ biết bạn là ai. Đừng nói quanh co nữa. Nguyên nhân vì sao cuộc thương thảo nghề nghiệp tiến triển quá chậm chạp là do bạn đấy. Bạn chịu trách nhiệm về cuộc đời bạn có, chịu trách nhiệm toàn bộ.”

Từ đó tôi về nhà để suy nghĩ thêm về điều đó. Tại sao tôi phải làm như vậy? Họ chưa biết hay sao? Họ đã có trong tay các bảng đánh giá và giấy chứng nhận tôi là diễn giả hội thảo rồi mà. Tôi phải nói với họ tôi là ai sao?

Và tôi bắt đầu hiểu ra là: đúng, tôi phải nói với họ tôi là ai. Và có được can đảm để dám nói ra tôi là ai, tôi sẽ đồng thời tạo ra được tôi là ai. Chúng ta ‘kết án’ mình gắn kết với cuộc đời có được từ những con người mà chúng ta cứ nghĩ là ta.

Tản bộ một vòng về phía hoang dã

Rồi tôi đi về nhà và viết một lá thư. Tôi còn nhớ nhà báo thể thao Mỹ nổi tiếng Red Smith đã từng nói điều gì đó về cách viết văn thật hùng hồn: Bạn chỉ cần mở một tĩnh mạch ra và viết. Tôi hít một hơi thật sâu vào, và viết một bức thư gửi cho Công ty huấn luyện mà tôi định xin vào làm. Tôi đã viết như sau:

“Tôi nói lên đây khả năng của tôi và những việc tôi sẽ làm dù có hay không có Công ty của quý vị.

“Tôi sẽ tặng cho cả thế giới phương thức dễ nhất, sảng khoái nhất lâu nay chưa ai biết tới để tiếp cận các nguyên lý về xây dựng cho mình một động cơ và về niềm vui tinh thần (khả năng vô tận) thông qua hai tính bi và hài.

“Ví dụ, thầy giáo lớp 4 của con trai tôi Bobby đã đề nghị tôi cấp cho một số bản của một trong các sách viết của tôi để luân chuyển trong trường. Cô lái xe buýt của thầy thấy thầy cầm một cuốn liền hỏi mượn để đọc thử. Cô lái xe đã đọc hết cuốn sách đó trong kỳ nghỉ Xuân, rồi nói với Bobby cô muốn mua thêm nhiều sách đó để tặng cho bạn bè và người thân. Điều này khiến tôi rất quan tâm, vì thông thường các lái xe buýt ít đoc loại văn chương thuộc nghiệp vụ của chúng tôi.

“Đây là thứ vẫn còn thiếu trong lĩnh vực phát triển và thành đạt cá nhân: đó là tính đơn giản và tính hài hước. Chúng ta có các nhà truyền giáo thọ cả trăm tuổi để giảng dạy các nguyên lý thay vì những người thật và dễ bị tổn thương. Các nguyên lý hiện hữu do các hướng đạo sinh gọn gàng sạch sẽ giảng dạy. Khi trông hoặc nghe các vị này nói, không thấy có điểm nào giống những người đã từng đi dạo phía rừng hoang mang hoặc nhảy múa với ma quỷ dưới ánh trăng.

“Các lái xe buýt muốn có sách đó, nhưng họ không thể thấu hiểu hết nội dung, nếu sách được giảng dạy bởi những người giống phu mai táng và nói chuyện như những sinh viên thẳng như ruột tượng lúc nào cũng mang theo táo cho thầy và mơ một ngày nào đó được làm thầy. Chúng ta cần chia sẻ chia nghiệm, chứ không phải dạy nó.

“Đối với người khác, tôi là một kẻ mà họ có thể cùng cười và cùng đồng cảm. Tôi là đứa nhát gan mà họ đang chờ nghe nói.

“Và việc trao đổi kinh nghiệm mà tôi sắp thực hiện ở đây thông qua sách vở, vốn không phải là chứng cứ trí tuệ về quyền lực của mình. Vấn đề là phần lớn những gì chúng ta thấy hiện nay trong văn chương viết về sự phát triển cá nhân là chúng không được viết vì lợi ích của người đọc. Chúng được viết như một dẫn chứng trí tuệ – một chứng cứ về chuyên môn ở một chừng mực nào đó của người viết.

“Sách tôi viết dành cho các lái xe buýt. Chúng được viết đặc biệt dành cho những người thường ngày ít đọc sách. Tôi biết một ngày nào đó, sách tôi viết sẽ giải phóng đất nước, giống như sách của Napoleon Hill đã giải phóng chúng ta vào những năm 1950.

“Tôi không quan tâm lắm việc mình được xem là một chuyên gia. Thật ra, nó đi ngược lại với lời quyết tâm tôi sẽ trở thành một chuyên gia đối với thính giả của tôi. Tôi chỉ muốn trắc nghiệm mà thôi.”

Tôi gửi lá thư đi và được nhận vào làm việc ngay ngày hôm sau.