Qua cuộc sống, chúng ta mong tìm được nhiều người mang đến cho ta hạnh phúc và thắp lên trong ta ngọn lửa tâm hồn. Từ đó, chúng ta luôn để tâm tìm kiếm. Chúng ta hát những bài hát, đại loại như “Nào con ơi, hãy thắp lên ngọn lửa trong ta.”

Nhưng chúng ta chỉ hoài công tìm kiếm, vì lửa kia chỉ xuất phát từ bên trong, không phải bên ngoài. Một cách thật ấu trĩ, chúng ta đã trông ngóng, mong chờ được cứu giúp từ bên ngoài. Chúng ta cần học cách quay trở lại nơi giam cầm tĩnh lặng để nghỉ ngơi vì thật ra, đó chẳng phải chốn giam cầm mà là nơi tiếp tế năng lượng. Đó là nơi ta bắt đầu bấm cái nút chuyển đổi. Và là nơi nguyên tử được tách ra.

Sai lầm mắc phải là do chúng ta quá tin rằng ‘đột phá’ nhắm đến một điều gì đó ở xa tít bên ngoài để tìm hạnh phúc. Càng xa, càng tốt! Việc mong ngóng thực hiện bước đột phá này được phản ảnh nhiều trong các thể loại âm nhạc thú vị như nhạc của Jim Morrison và The Doors (Những cánh cửa) chẳng hạn.

Trong tác phẩm The Leveling Wind (ngọn gió lấp), George Will đã có một nhận xét đích đáng về ban The Doors như sau: “Cuộc đời ngắn ngủi và bê bối của Jim Morrison cùng tiếng vang kỳ lạ của nó đến tận ngày nay nói lên một nỗi khát vọng khi trầm khi bổng như một ca nhiễm bệnh ở cấp độ thấp nhưng chưa hề biến mất hoàn toàn khỏi xã hội tiểu tư sản, hữu lý và điều độ. Nó phản ảnh một ước muốn mơ hồ – rất mơ hồ – một ước muốn (theo lời trong nhạc hiệu của ban The Doors) ‘đột phá về phía bên kia’. Xuyên qua cái gì? Để đạt đến cái gì? Xin đừng hỏi. The Doors đã không hỏi. Những người nói như The Doors không quá ‘đi vài chi tiết’, như cách người ta thường nói.

Nhưng theo tôi, chúng ta chắc chắn biết rõ từng chi tiết.

Âm nhạc lãng mạn và não nùng của ban The Doors – mà tôi vẫn rất thích nghe – bộc lộ niềm tin trong chúng ta, tin rằng hạnh phúc phải ở ngoài kia, đối diện nơi chúng ta đang đứng, bất kể nơi đâu. Một nơi nào đó bên kia chiếc cầu vồng. Sẽ có chỗ cho ta. Một nơi nào đó.

Rất nhiều ca khúc vừa hay vừa buồn như ca khúc của The Doors là một cách diễn đạt của giấc mơ “Rồi một ngày nào đó, hoàng tử của lòng em sẽ đến.”

Sự mong đợi dành cho ai đó thực hiện cuộc hành trình tìm đến tinh thần của chúng ta và vì chúng ta. Chúng ta vẫn hằng mơ đến một nơi huyền diệu, nơi mà ta có thể sinh sống. Nhưng Thiên đường không phải ở nơi xa xăm, xa hơn các vì sao kia hoặc tận một vùng đất hứa nào đó. Thiên đường ở ngay trong ta, như lời một nhà giáo tổ chức hội thảo nhiều năm trước đây đã nói. Suy nghĩ Thiên đường không ở trong ta là một ảo tưởng bi thương khiến ta lãng phí cuộc đời để biến con người thành những thần tượng không thể ban phát được gì.

Deepak Chopra đã đọc lên một câu danh ngôn cổ của một hiền triết vô danh người Ấn, người đã diễn đạt thật hoàn hảo cái ảo tưởng bi thương kia như sau “Tất cả nỗi thống khổ của con người chỉ do một sự mê tín: Con người tin rằng mình sống trong một thế giới nhưng sự thật, thế giới lại ở bên trong con người.”

Có thể nào nhận ra, một cách thật rõ ràng, bao nhiêu phần thế giới ở trong ta?

Ban nhạc The Doors đã đặt tên cho mình phỏng theo một đoạn văn của William Blake nói về “cánh cửa nhận thức.” Nhưng rõ ràng họ không hiểu hết ý nghĩa của lời nói nổi tiếng dưới đây của Blake “Nếu cánh cửa nhận thức được tẩy rửa, mọi thứ sẽ hiện ra trước mắt con người theo nguyên trạng của chúng là bất tận.”

Hãy làm sáng tỏ nhận thức của mình

Cánh cửa nhận thức ở ngay bên trong tâm hồn chúng ta. Nó chẳng phải ở ngoài kia. Công việc chùi rửa phải thực hiện từ bên trong.

Bạn có thể ghi nhận lại từ tư tưởng mà bạn nghĩ của những nạn nhân bẩn thỉu. Bạn có thể tự lắng nghe mình nói và ghi nhận những lúc mình trở nên vị kỷ một cách vô cớ. Bạn có thể nghiên cứu sự liên quan giữa mỏi mệt và tính bi quan, và học cách tăng cường thể lực của mình.

Bạn có thể học hỏi trước hết là sự thông thái trong lời khuyên của Gandhi “Hãy là sự đổi thay mà bạn mong muốn thấy nơi kẻ khác.” Bạn có thể học cách ghi nhận khi bạn đang cố gắng đạt hạnh phúc cho chính mình bằng việc thay đổi người khác. Bạn có thể học cách thay đổi tư duy này một cách sáng tạo hơn. Bạn có thể học cách tẩy sạch tất cả thứ gì làm vấy bẩn nhận thức mình và khiến bạn không thấy hết vô số khả năng trong cuộc đời. Bạn có thể sáng tọa ra một con người gây sửng sốt nếu bạn muốn.