NHỮNG BÀI VIẾT TIÊU BIỂU CỦA BILL GATES

TÔI ƯỚC GÌ MÌNH LẠI ĐƯỢC LÀ TRẺ CON

Bill Gates (28/2/1995)

Khi nhìn vào những gì máy tính mang đến cho trẻ em, tôi chỉ ước gì mình được nhỏ lại.

Trẻ em khởi đầu cuộc sống của mình với những tài năng và sự tờ mò. Chúng được sinh ra để khám phá thế giới và tìm ra cách thức phù hợp để sống với thế giới. Chúng có một năng lượng dồi dào dành cho những gì chúng ham thích. Ví dụ như một số trẻ em có thể đọc thuộc lòng hàng loạt cái tên dài dằng dặc của loài khủng long.

Khi chúng lớn lên, chúng sẽ mất dần tính tò mò. Điều này quả là đáng tiếc, vì trong thời đại ngày nay, những người có óc tờ mờ sẽ tiến xa hơn.

Khi trẻ con đặt ra một câu hỏi và được người lớn quan tâm trả lời, chúng sẽ tiếp tục sự tìm tòi khám phá. Đây là một trong những lý do làm nên sự quan trọng của các giáo viên tận tâm và những bậc cha mẹ biết giáo dục con cái.

Nhưng nếu khi trẻ con hỏi mà không được người lớn trả lời hoặc khi sách giáo khoa không thỏa mãn một yêu cầu cụ thể nào của chúng, sự tờ mò của chúng sẽ thui chột đi. Khi sự tò mò của chúng liên tục bị người lớn gạt đi, niềm vui và sáng kiến trong học tập của chúng ta sẽ không còn.

Tôi vẫn giữ được phần nào tính tò mò của trẻ con, nhưng tôi ước gì mình có được nhiều hơn. Tôi tin rằng có nhiều người cũng cùng cảm giác như tôi. Ngày nay trẻ em trên toàn thế giới có thể trông mong vào những công cụ giúp chúng giữ gìn được tính tờ mờ bằng cách thỏa mãn những nhu cầu tìm hiểu của chúng một cách cặn kẽ, thấu đáo. Những công cụ đa truyền thông này chỉ mới bắt đầu xuất hiện vì người ta chỉ mới bắt đầu hình dung cách kết hợp những điểm mạnh của máy tính nhằm đáp ứng nhu cầu tạo nên một nền giáo dục tốt hơn.

Một máy tính đa truyền thông có thể cung cấp những giao diện tương tác kết hợp văn bản, hình ảnh, phim và cả âm thanh. “Tương tác” có nghĩa là từng vấn đề được sắp xếp để người dùng máy tính có thể kiểm soát và điều khiển được những gì mình đang xem hay nghe.

Ví dụ như khi một bé gái muốn tìm hiểu về hệ mặt trời có thể gõ tựa đề cần tìm kiếm và chọn tên bất kỳ hành tinh nào muốn nghiên cứu. Cô bé có thể nhìn hình ảnh, nghe lời giải thích, nghiên cứu các sơ đồ và đọc các chi tiết trong bài. Nếu có điều gì thắc mắc, ví dụ như khoảng cách giữa mặt trăng và một hành tinh nào đó, cô bé có thể dùng chức năng tra cứu để tìm hiểu thêm.

Để có thể thực hiện được điều này, vấn đề quan trọng là phải làm sao chuyển được những khối lượng lớn thông tin thật nhanh chóng. Ngày nay, điều này hầu như đã thành hiện thực nhờ kỹ thuật lưu trữ trên CD-ROM. CD- ROM cho phép lưu trữ cả văn bản, hình ảnh và phim cùng lúc.

Nhưng chỉ trong vài năm nữa, hầu hết các thông tin dùng trong những phương tiện đa truyền thông sẽ được chuyển qua các mạng thông tin tốc độ cao kết nối mọi trường học, doanh nghiệp và gia đình. Những mạng thông tin này, được gọi bằng một tên chung là “xa lộ thông tin”, hứa hẹn sẽ cung cấp một nguồn thông tin vô tận.

Tôi biết rằng vẫn có người hoài nghi những điều tôi dự báo. Đã từng có những phản ứng tiêu cực về việc sử dụng máy tính trong trường học vì chúng chỉ được sử dụng cho học sinh luyện tập lại những gì đã học mà thôi.

Cho đến nay, máy tính vẫn chưa được dùng để truyền thụ kiến thức. Nói chính xác là máy tính chỉ được dùng chủ yếu trong việc kiểm tra kiến thức mà thôi. Điều này đã đặt máy tính vào một vai trò tiêu cự, không chứng tỏ hết khả năng tuyệt vời của nó.

Nhưng khi máy tính có thể thỏa mãn sự tò mò và làm cho việc học trở nên hứng thú, thì những khả năng của máy tính sẽ được khai thác triệt để hơn.

Trẻ em rất thích học hỏi và ham hiểu biết. Chúng hãnh diện hơn người lớn khi chúng chứng tỏ được mình biết một điều gì. Máy tính có thể mang đến cho trẻ em những cảm giác hãnh diện đó bằng cách nhắc cho chúng biết mình đã học được những gì, đồng thời khuyến khích chúng học hỏi thêm.

Những sự củng cố tích cực sẽ tạo nên nhu cầu học hỏi thêm nữa. Thậm chí một đứa bé 3 tuổi cũng có thể được tưởng thưởng bằng một sự ngạc nhiên thú vị, ví dụ như một hình ảnh hoạt kê xuất hiện trên màn hình để vỗ tay khi chúng trả lời đúng một câu hỏi. Đối với trẻ con, những thứ như thế sẽ tạo cho chúng niềm vui vô tận trong học tập.

Tôi rất thích nhìn những em bé lẫm chẫm biết đi chơi đùa với những chương trình giáo dục như Living Books của nhà xuất bản Broderbund&Random. Chỉ cần chút ít tập luyện, thậm chí một đứa bé chưa đủ tuổi để ghép chữ thành câu cũng có thể dùng con chuột để tìm tòi khám phá các từ ngữ. Chúng chỉ đơn giản là dùng chuột nhấp vào chỗ này, chỗ kia trên màn hình và háo hức chờ xem kết quả.

Cũng như sách giáo khoa, những công cụ đa truyền thông sẽ không bao giờ thay thế được giáo viên và cha mẹ, và máy tính cũng không thay thế được cho việc đọc sách để tiếp thu kiến thực. Nhưng hình ảnh và âm thanh sẽ tạo thêm hứng thú trong học tập.

Ít nhất là ngày nay một số trường học đã trang bị máy tính và số lượng máy tính trong gia đình đang tăng lên từng ngày. Các con số thống kê cho thấy rằng có khoảng 1/3 số gia đình có máy tính cá nhân và ở những gia đình có trẻ em, con số này là 1/2.

Có một hiện tượng đang phổ biến trên toàn thế giới. Ví dụ như ở Đài Loan hay Hàn Quốc, khoảng một phần tư số máy tính cá nhân bán ra được sử dụng trong gia đình. Trên toàn thế giới, số máy tính bán ra nhiều hơn số xe hơi.

Tuy rằng ngày nay không phải gia đình nào cũng có khả năng mua máy tính, nhưng với tình hình giá máy tính ngày càng hạ, thì sẽ đến lúc máy tính có thể cạnh tranh giá cả với TV. Các trường học, thư viện, công sở, văn phòng và trung tâm sinh hoạt cộng đồng sẽ được trang bị máy tính đầy đủ để không có trẻ em nào bị thiệt thời.

Tôi là một người lạc quan. Tôi tin rằng những trẻ em nào lớn lên trong điều kiện được tiếp cận với những nguồn tài nguyên kiến thức phong phú đó sẽ còn giữ được tính tò mò của chúng cho đến lớn. Nói thật là điều này làm tôi hơi ganh tị.

Có đôi khi trẻ em gửi e-mail cho tôi, nói rằng khi lớn lên chúng muốn giống như tôi. Nhưng khi nhìn những gì mà máy tính sẽ mang đến trong những năm tới, tôi lại ước gì mình là trẻ con trở lại.

SỰ HỖ TRỢ CỦA MÁY TÍNH ĐỐI VƠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ

Bill Gates (28/3/1995)

Một trong những điều bất ngờ của máy tính cá nhân, ít nhất đối với tôi, là việc nó giúp ích cho các doanh nghiệp nhỏ nhiều hơn cho các doanh nghiệp lớn. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là các doanh nghiệp lớn không được ích lợi gì từ máy tính cá nhân.

Ví dụ như những công ty lớn đã khám phá ra cách dùng mạng máy tính cá nhân để tạo nên luồng lưu chuyển thông tin hiệu quả hơn. Trọng tâm của phong trào tái thiết công ty là ý tưởng cho rằng công nghệ thông tin có thể góp phần sắp xếp hợp lý và hiệu quả những quy trình phức tạp như mua hàng và theo dõi đơn đặt hàng. Khi các quỵ trình này trở nên đơn giản hơn, nhân viên có thể thực hiện nhiều loại công việc hơn và tham gia nhiều hơn vào quy trình quản lý và quyết định công việc. Từ đó, năng suất sẽ gia tăng.

Nhưng nếu xét theo tỉ lệ, tôi cho rằng những công ty nhỏ sẽ được lợi nhiều hơn những công ty lớn vì họ đã khởi hành chậm hơn rất nhiều về mặt kỹ thuật so với các công ty lớn.

Những công ty lớn đã có máy tính từ hàng chục năm nay, nhưng ngày nay kể cả những công ty nhỏ cũng có thể sử dụng những công nghệ tiên tiến nhất. Tốc độ nắm bắt công nghệ máy tính của những công ty này làm tôi phải ngạc nhiên. Trong những ngày sơ khai của ngành công nghiệp máy tính cá nhân, chúng ta cho rằng chỉ có những công ty lớn mới sử dụng máy tính. Chúng ta hoàn toàn tin rằng máy tính sẽ tạo cho những công ty lớn nhiều lợi thế hơn các công ty nhỏ. Sau 20 năm, đến nay máy tính đã hoàn toàn khác. Máy tính trở thành một dấu hiệu cho thấy rằng tư duy của chúng ta đã thay đổi. Ngày nay, chúng ta nhìn nhận máy tính như một công cụ cá nhân, kể cả khi nó được sử dụng trong những công ty lớn. Máy tính trở nên vô cùng gần gũi, thân thiết với tất cả chúng ta, hỗ trợ cho công việc tư duy.

Khả năng tuyệt vời của mấy tính trong việc hỗ trợ các công ty nhỏ thực hiện kinh doanh hiệu quả hơn là tin vui cho các nhà doanh nghiệp và cho cả nền kinh tế. Điển hình là ở Mỹ, theo số liệu điều tra của Cơ Quan Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Nhỏ, các công ty nhỏ đã chiếm đến 66% số việc làm được tạo ra trong khoảng từ 1976 đến 1990. Trong tương lai, các doanh nghiệp nhỏ sẽ trở nên quan trọng hơn, nhờ các mạng điện tử tạo điều kiện dễ dàng cho các doanh nghiệp nhỏ tìm khách hàng trong khi các công ty lớn vẫn còn phải tiếp tục tái thiết lại hoạt động của họ. Ngày sẽ càng có nhiều người làm việc trong những công ty nhỏ.

Trước kia, khi một công ty lớn làm một tập quảng cáo, họ sẽ làm đẹp hơn nhiều so với những quảng cáo thô sơ của những công ty nhỏ. Thời đó, khi bạn gọi đến một công ty lớn để hỏi về các quảng cáo của họ, người ta sẽ cử một chuyên viên cao cấp trả lời. Một công ty nhỏ không thể làm được như vậy.

Máy tính cá nhân tạo thế cạnh tranh cân bằng trong nhiều làm việc nhờ đã trang bị cho các công ty nhỏ những công cụ hữu hiệu để cạnh tranh với những đối thủ lớn hơn. Một ví dụ đơn giản là với những chương trình dàn trang trên máy tính cá nhân, bất kỳ ai cũng có thể tạo ra một văn bản tuyệt đẹp.

Ngày nay, những công ty nhỏ có thể làm được tất cả – số sách kế toán, dịch vụ khách hàng, bán hàng, tiếp thị, thiết kế đồ họa, thậm chí cả phát triển sản phẩm – với sự hỗ trợ của máy tính cá nhân và phần mềm thích hợp. Sở dĩ có được điều đó là vì máy tính cá nhân, cũng như các chủ doanh nghiệp nhỏ, là “ban nhạc một người”. Tôi rất thích nghe chuyện những cá nhân và công ty nhỏ sử dụng công nghệ thông tin trong công việc. Người ta có kể cho tôi nghe chuyện Ted Sluymer, người Hà Lan, dùng máy tính cá nhân có trang bị một bộ phần mềm ứng dụng thích hợp để hoàn tất và thiết kế các bài nhận xét về những mẫu xe hơi mới hàng năm.

Gần đây nhất ông ta cỏ cho ra đời một ấn bản mới ở Hà Lan mang tên Autoboeck ’95.

Khi Sluymer bắt đầu phát hành các catalog xe hơi năm 1979, ông ta phải mất ba tháng để dàn các trang in trên máy đánh chữ. Ngày nay, nhờ sự hỗ trợ của máy tính cá nhân, ông ta chỉ mất một tuần.

Cách đây vài năm, Shultzy’s Sausage, Inc. là một doanh nghiệp rất nhỏ chuyên bán thức ăn nhanh. Chủ nhân của nó là Don Schulze chỉ có một cửa hiệu duy nhất ở Seatle với 10 chỗ ngồi, ông ta đã dùng những phần mềm thích hợp để thực hiện công việc kinh doanh một cách chuyên nghiệp và đã quảng bá tên tuổi doanh nghiệp của mình trong các thư từ giao dịch, hóa đơn và mọi loại giấy tờ khác.

Tôi thường nhớ đến Don khi nghĩ về những loại công việc khác nhau mà một chủ doanh nghiệp nhỏ phải thực hiện. Hiện nay, Don có hai cửa hàng và một chi nhánh bán sỉ đang phát triển, cạnh tranh ngang hàng với các công ty lớn khác. Don nói rằng nếu trước kia chỉ hạn chế trong phạm vi một cửa hàng, có thể ông ta vẫn còn phải tính toán sổ sách bằng tay, nhưng sử dụng máy tính là một điều cần thiết để phát triển công việc kinh doanh.

Nhiều người đã có cảm hứng lập nên công việc kinh doanh vì họ có thể hình dung được cách dùng máy tính để giảm nhẹ bớt công việc quản lý. Chúng ta không thể biết được có bao nhiêu doanh nghiệp ra đời nhờ máy tính cá nhân, nhưng chắc chắn rằng con số này phải rất lớn.

Bản thân tôi ngày trước cũng từng quản lý một công ty nhỏ. Công ty của tôi phát triển lên và ngày mà tôi nhận ra mình thành công là khi một chủ doanh nghiệp nhỏ khác – cha tôi – tuyên bố rằng ông sẽ đưa máy tính vào công việc kinh doanh, ông sẽ cho đặt máy tính cá nhân lên bàn làm việc, và công ty sẽ dùng máy tính để theo dõi việc thanh toán của khách hàng, lưu trữ các hồ sơ, bằng chứng ở tòa và muôn vàn ứng dụng khác.

Đối với tôi, đây là một dấu mốc lịch sử. Ngày nay, nhiều luật sư trong công ty của cha tôi, đặc biệt là các luật sư trẻ, tự mình đánh máy các thư từ, các văn bản pháp lý khác. Họ nhận thấy rằng làm việc trên máy tính giúp họ phát triển tư duy. Và thời gian sau, họ thấy rằng làm việc trên máy tính hiệu quả hơn nhiều so với ngày xưa khi họ phải đọc cho thư ký đánh máy, rồi phải kiểm tra đi kiểm tra lại và thậm chí còn phải viết lại.

Công ty của cha tôi cũng không còn nhỏ bé như ngày xưa. Có lẽ đó là triển vọng lớn nhất của máy tính cá nhân. Với những công cụ thích hợp, sự chăm chỉ và một số vốn đầu tư thích hợp, bất cứ doanh nghiệp nào cũng có thể phát triển.

CHỦ NGHĨA TƯ BẢN KHÔNG MA SÁT VÀ PHƯƠNG THỨC TÍNH GIÁ HÀNG TRONG TƯƠNG LAI

Bill Gates

Vì Internet khuyến khích và tạo điều kiện cho luồng thông tin tự do nên trong tương lai Internet hứa hẹn sẽ tạo ra một cuộc cách mạng trong cách thức mua sắm của người tiêu dùng và định giá của nhà sản xuất.

Thông thường điều này có nghĩa là mức lợi nhuận của nhà sản xuất sẽ thấp hơn vì người tiêu dùng có khả năng so sánh giá cả một cách dễ dàng hơn giữa các cửa hàng cùng loại. Nhưng đôi khi tình thế diễn ra theo hướng ngược lại, và người bán sẽ tìm ra cách bán giá cao hơn – ít nhất là đối với một số khách hàng nhất định và những mặt hàng nhất định.

Năm 1995, tôi đã đưa ra thuật ngữ “chủ nghĩa tư bản không ma sát” (friction-free capitalism) để mô tả một loại thị trường trong đó người bán và người mua đều biết rõ nguồn cung cấp và nhu cầu thật sự đối với một sản phẩm cụ thể. Cùng với sự ra đời và phát triển của Internet, chúng ta đang tiến theo định hướng này.

Xét theo từng cấp đội thì mọi sản phẩm đều là hàng tiêu dùng phổ biến (commodities). Ví dụ như hàng loạt công ty sản xuất TV có cùng chất lượng như nhau và mọi mẫu hàng đều có mặt ở tất cả cửa hiệu khác nhau. Khách hàng sẽ có nhiều khả năng chọn lựa hơn.

Nếu xét rằng một sản phẩm tức là một mặt hàng tiêu dùng, thì khi thị trường trở nên hiệu quả hơn, khách hàng sẽ được lợi hơn khi mua. Trong thời gian qua, những siêu thị và các cơ sở bán hàng qua thư đã làm cho thị trường trở nên hiệu quả hơn, tức là góp phần làm cho giá thấp hơn.

Ít nhất là ở Mỹ, những cửa hàng bán đồ gia dụng và những hiệu ảnh trong những khu vực nhỏ đã buộc phải bán với giá cạnh tranh hơn và thông thường là phải đặt mức lợi nhuận thấp hơn.

Internet đang đẩy nhanh tốc độ xu hướng tiến về một thị trường hiệu quả. Hiện nay, người mua hàng đã có thể xem lướt qua giá cả ở từng cửa hàng khác nhau. Một thời gian nữa, người ta sẽ có những phần mềm cho phép tự động hóa công việc so sánh giá cả, chất lượng hàng hóa khi mua sắm, và sẽ dễ dàng thương lượng giá cả với người bán bằng những công cụ điện tử. Khi khách hàng có điều kiện dễ dàng tìm ra những nơi bán giá rẻ, những cửa hàng và nhà cung cấp nào bái giá cao sẽ không có khách.

Điều này làm phát sinh một vấn đề mới. Liệu những người mua không quan tâm đến giá cả sẽ được lợi gì từ Internet?

Có đôi khi họ không được lợi gì cả. Người bán sẽ dùng những công nghệ thích hợp để đòi được giá cao nhất đối với một khách hàng cụ thể nào đó, đặc biệt là khi những hàng hóa và dịch vụ họ cung cấp không phải là hàng tiêu dùng. Đây là sự mở rộng của các chiến lược giá hiện thời.

Giá cả linh động là điều chắc chắn phải có trong bất kỳ thị trường nào. Ngày nay nhiều cửa hàng điện tử và đồ gia dụng quảng cáo bằng cách bảo đảm với khách hàng rằng nếu tìm thấy ai bán rẻ hơn thì họ sẽ hoàn tiền lại. Bằng cách này, họ sẽ bán được nhiều hàng hơn, cho dù giá của họ có thể cao. Một số cửa hàng bách hóa thực hiện chế độ bán nhiều giá đối với hầu hết các mặt hàng giá bình thường dành cho khách hàng thông thường và giá rẻ hơn dành cho những khách hàng kiên nhẫn. Các hãng hàng không và khách sạn cũng cố gắng đòi giá cao nhất cho những trường hợp đặt chỗ vào giờ chót. Khi một đại lý xe hơi đua ra giá niêm yết nhưng lại bán với giá thỏa thuận đối với những khách hàng kiên nhẫn trả giá thì có nghĩa là họ đã thực hiện chính sách hai giá đối với từng loại khách hàng khác nhau. Hai người cùng đi mua hàng nhưng có thể mua được với hai giá khác nhau tùy theo ý muốn trả tiền của họ.

Những công ty tiếp thị qua thư chào hàng trực tiếp thường cho in hai loại catalog với hai giá khác nhau. Khi người mua gọi đến để đặt hàng, họ thường yêu cầu khách hàng cho biết mã số của catalog hoặc mã số khách hàng để có thể tính giá cho đúng. Nếu khách hàng gọi theo số điện thoại miễn phí, nhà cung cấp sẽ biết ngay đây là nhóm khách hàng nào mà không cần phải hỏi. Mục tiêu của những chiến lược giá như vậy là để có được số lợi nhuận, cho dù là thấp nhất, từ những khách hàng nhạy bén với giá cả, trong khi vẫn thu được lợi nhiều hơn từ những người ít quan tâm đến giá cả hơn. Tuy nhiên, những kỹ thuật này vẫn còn thô sơ so với những gì Internet mang đến.

Công nghệ tương tác cho phép người bán nhận dạng được khách hàng hoặc ít nhất cũng nhận ra trường hợp khách hàng trở lại mua sắm lần thứ nhì. Một web site có thể nhận ra khách hàng khi họ đăng nhập vào bằng mật khẩu hoặc khi web site này có thể đọc được một mã số đặc biệt mà nó đã ghi vào trong đĩa cứng của khách hàng. Những mã số này, gọi là những “cookies”, đồng thời cho phép các web site cung cấp hoặc chào mời khách hàng những loại hình sản phẩm và dịch vụ riêng biệt phù hợp với từng yêu cầu cá nhân. Có nhiều web site không thể hoạt động được hoàn thiện nếu không đọc được những cookies này.

Khi một web site đã biết ít nhiều về khách hàng, nó có thể cung cấp những thông tin phù hợp với cá nhân từng người. Nó có thể chào mời những tin tức hoặc thông tin nào mà nó cho rằng khách hàng có thể quan tâm, hoặc hiển thị những quảng cáo phù hợp với những thông tin nó ghi nhận được về người khách hàng này.

Nếu một web site khách hàng viếng thăm thường xuyên biết được các mức giá nào mà khách hàng có thể hoặc không thể trả căn cứ vào những lần mua sắm trước đây, nó có thể tự động hạ giá để khuyến dụ khách hàng hoặc nâng giá lên nếu căn cứ theo các thông tin từ những lần mua sắm trước nó biết bằng khách hàng này không quan tâm lắm đến giá cả.

Tôi không biết hiện nay có bao nhiêu web site thực hiện được chính sách giá theo từng cá nhân khách hàng, nhưng trong tương lai những web site như thế sẽ xuất hiện nhiều hơn. Suy cho cùng, nó chỉ là hình thức mở rộng của những phương thức tính giá hiện đang được sử dụng.

Tuy nhiên, cũng phải nhớ rằng về lâu dài, phương pháp này chỉ có thể áp dụng với những hàng hóa hoặc dịch vụ đặc biệt. Khi một web site chào mời khách hàng một sản phẩm nào đó, khách hàng chỉ phải mất vài giây để kiểm tra giá cả so với một mặt hàng cùng loại hoặc giá cả ở các cửa hàng khác. Bất cứ sản phẩm nào tương tự như hàng tiêu dùng, và tôi cho rằng hầu hết các mặt hàng đều như thế, sẽ phải giảm giá khi Internet trở thành công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc mua bán thuận tiện. Các chiến lược định giá đối với những sản phẩm đặc biệt (không phải hàng tiêu dùng) sẽ là điều rất thú vị trong tương lai, khi máy tính và Internet làm cho những phương thức định giá mới, có nhiều lợi nhuận trở nên thực tế hơn. Những người bán có món hàng đặc biệt sẽ thấy rằng Internet hỗ trợ họ được nhiều hơn trong việc tìm khách hàng để bán giá cao hơn.

Ví dụ, khi tất cả việc bán băng đĩa nhạc đã được đưa lên mạng trực tuyến, chúng ta sẽ thấy các nhà sản xuất và ca sĩ định giá đĩa nhạc theo thu nhập hoặc thu nhập giả định của khách hàng. Nếu khách hàng là thiếu niên, có thể giá sẽ rẻ hơn giá tính cho một người lớn đã đi làm và có thu nhập. Việc tính giá tủy theo thu nhập khách hàng nghe có vẻ như hơi cực đoan nhưng ý tưởng này cũng không mới mẻ gì hơn so với ý tưởng tính thuế lũy tiến. Giáo dục đại học cũng được tính giá theo kiểu này, với một chế độ giảm giá gọi là “hỗ trợ tài chính” thay đổi tùy theo thu nhập và tài sản của từng gia đình. Sẽ xuất hiện những phương thức tính giá mới. Hiện nay đã có một loại đĩa mới mang tên Divx, một dạng khác của DVD, đang được quảng cáo. Đây là một hình thức trả tiền theo số lần xem; tức là khách hàng sẽ xem bộ phim được một số lần nhất định hoặc khoảng thời gian nhất định và đĩa sẽ hết hạn xem. Các đĩa nhạc cũng sẽ được cài đặt chế độ này. Khách hàng sẽ phải trả tiền cho mỗi lần nghe những bản nhạc nào đó, thay vì trả một giá nhất định và sở hữu vĩnh viễn một đĩa phim hay đĩa nhạc. Giá của những bài hát mới đang thịnh hành có thể rẻ hơn giá một bài hát cũ.

Giả sử rằng những khách hàng thường xuyên ghé thăm trang web của thế giới âm nhạc (thanh thiếu niên) sẽ được mua quyền nghe vô hạn thì sẽ giúp họ không tiêu xài quá mức. Nhưng những người thỉnh thoảng mới nghe nhạc thì phải trả theo giá cho mỗi lần nghe.

Lẽ dĩ nhiên tôi cũng chưa hình dung ra được cách thức cụ thể của những việc này. Sau cùng thì chính khách hàng sẽ quyết định cách thức mua hàng mà họ thích. Divx có thể thành công hay thất bại tùy theo mức độ và hình thức phản ứng của khách hàng. Do đó, các hình thức định giá sẽ được thiết kế cho phù hợp với Internet.

Tôi biết chắc chắn một điều là khả năng tiềm tàng của Internet trong việc tạo ra một thị trường không ma sát sẽ dẫn đến những sáng kiến mới trong việc định giá sản phẩm. Vì hầu hết các sản phẩm đều là hàng tiêu dùng cho nên khách hàng sẽ là người chiến thắng trong hầu hết các trường hợp, nhưng hãy nhớ rằng không phải tất cả.

MƯỜI LỜI KHUYÊN CHO NGƯỜI LÀM CÔNG TÁC QUẢN LÝ

Bill Gates (8/10/1997)

Gần đây tôi có viết về 10 đức tính cần phải có của một nhân viên và bài viết này đã làm cho nhiều người viết thư thắc mắc với tôi rằng vậy một quản lý giỏi phải có những đức tính gì Lẽ dĩ nhiên không thể có một quy tắc thần kỳ nào dành cho người quản lý, nhưng tôi nghĩ rằng những lời khuyên sau đây có thể sẽ có ích cho người làm công tác quản lý.

1. Chọn lĩnh vực hoạt động một cách cẩn thận. Phải chắc chắn rằng bạn thích hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực này. Nếu không có sự nhiệt tình đam mê thật sự thì không thể làm việc có hiệu quả. Đây là điều hoàn toàn đúng cho dù bạn là nhân viên hay người quản lý-
2. Tuyển dụng cẩn thận và sẵn sàng sa thải. Bạn cần phải có một đội ngũ hùng mạnh vì một đội ngũ xoàng xĩnh chỉ có thể tạo ra những kết quả tầm thường cho dù có quản lý tốt đến thế nào đi nữa. Một trong những sai lầm lớn nhất của nhà quản lý là cố giữ lại những nhân viên không đáp ứng được yêu cầu công việc. Người quản lý dễ dàng đi đến quyết định giữ người nhân viên này lại chỉ vì người này chưa đến nỗi quá tệ trong công việc. Nhưng một nhà quản lý giỏi phải biết thay thế người nhân viên này hoặc chuyển anh ta qua một công việc khác mà anh ta có thể làm tốt hơn.
3. Tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả. Đây là một thách thức lớn đối với nhà quản lý vì nó đời hỏi phải có những biện pháp khác nhau tùy theo tình huống. Đôi khi nhà quản lý có thể tối đa hóa năng suất bằng cách cho mỗi nhân viên một khu vực làm việc riêng. Cũng có khi phải đưa tất cả cùng làm việc trong điều kiện chung đụng. Có thể nhà quản lý phải dùng đến các biện pháp tài chính để nâng cao năng suất. Thông thường nhà quản lý phải biết kết hợp nhiều các biện pháp khác nhau. Có một yếu tố luôn luôn làm gia tăng năng suất là thiết kế một hệ thống thông tin để tạo thêm sức mạnh cho nhân viên.
   Khi tạo dựng Microsoft, tôi đã bắt đầu thiết lập một môi trường để những kỹ sư phần mềm có thể phát huy hết khả năng của mình. Tôi muốn công ty phải có một môi trường làm việc hứng thú cho các kỹ sư. Tôi muốn tạo ra một phong cách khuyến khích nhân viên cùng nhau làm việc, chia sẻ ý tưởng và có tinh thần làm việc cao. Nếu bản thân tôi không phải là kỹ sư phần mềm, thì không thể nào tôi đạt được mục tiêu này. Khi công ty phát triển, chúng tôi cũng đã tạo ra một phong cách làm việc hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động quốc tế và kể cả trong tiếp thị và bán hàng.
4. Định nghĩa rõ ràng về sự thành công. Hãy giải thích rõ ràng cho nhân viên những điều kiện gì sẽ tạo nên sự thành công và các nguyên tắc cùng như những tiêu chí đánh giá sự thành công. Các mục tiêu phải rõ ràng và thực tế. Ví dụ như thời gian thực hiện các dự án phải do chính những người thực hiện dự án đó lập ra. Người ta sẽ chấp nhận một hạn định do cấp dưới đề nghị lên nhưng sẽ không tin tưởng những kế hoạch mà thời gian bị đặt từ trên xuống, không phù hợp thực tế. Những mục tiêu không đạt được sẽ làm giảm tinh thần của một tổ chức. Trong công ty của tôi, ngoài những cuộc họp nhóm định kỳ và những cuộc tiếp xúc trực tiếp giữa nhà quản lý với nhân viên, chúng tôi còn có những cuộc họp chung định kỳ và sử dụng e-mail thường xuyên để truyền đạt đến nhân viên những yêu cầu họ phải thực hiện. Nếu khách hàng chọn sản phẩm của đối thủ cạnh tranh với chúng tôi, chúng tôi sẽ tiến hành phân tích tình huống một cách cẩn thận. Chúng tôi nói với nhân viên: “Lần sau chúng ta phải quyết tâm chiến thắng. Cần phải có những điều kiện gì? Những yêu cầu nào?” câu trả lời giúp chúng tôi xác định được mức độ thành công.
5. Để trở thành một nhà quản lý giỏi, phải biết yêu thương mọi người và có kỹ năng giao tiếp tốt. Điều này không thể giả dối được. Nếu nhà quản lý không thật sự thích tiếp xúc với mọi người, thì không thể nào quản lý họ được. Nhà quản lý phải có những mối quan hệ cá nhân trong nội bộ tổ chức, công ty. Cần phải có các mối quan hệ với nhiều người, trong đó có cả nhân viên dưới quyền mình, tuy không nhất thiết phải là quan hệ bạn bè thân hữu. Nhà quản lý phải biết khuyến kích những người này nói với mình mọi điều tốt xấu, thông tin lại cho mình những điều người khác nghĩa về công ty hay về mình.
6. Huấn luyện nhân viên làm việc cho họ tốt hơn mình. Chuyển giao các kỹ năng của bạn cho họ. Đây là một điều thú vị nhưng cũng thường hay làm cho một số nhà quản lý lo ngại vì cho rằng mình đang huấn luyện người thay thế. Nếu bạn cảm thấy còn nghi ngại, hãy hỏi thẳng cấp trên hoặc ông chủ của mình: “Nếu tôi huấn luyện được người khác làm công việc của tôi một cách hoàn hảo, liệu công ty còn có công việc nào mới mẻ hơn cho tôi hay không?” Những nhà quản lý giỏi phải huấn luyện nhân viên để họ đảm nhận các trách nhiệm cao hơn. Vì như vậy, người quản lý sẽ có thời gian giải quyết những công việc khác. Đối với người quản lý giỏi, không bao giờ hết công việc. Cuộc đời còn biết bao việc phải làm.
7. Xây dựng tinh thần làm việc. Phải xây dựng tinh thần làm việc tốt trong nhân viên. Hướng dẫn cho mọi người thấy được tầm quan trọng của công việc của họ, tầm quan trọng đối với công ty và đối với khách hàng. Khi công ty đạt được những thành công lớn, người nào có tham gia đều phải cảm thấy tự hào và được tưởng thưởng xứng đáng.
8. Tự mình tham gia thực hiện các dự án. Nhà quản lý giỏi không chỉ nói suông. Đối với nhân viên, ông chủ không chỉ là người phân phát tiền lương. Thỉnh thoảng hãy chứng minh rằng mình cũng biết làm việc bằng cách tham gia vào những việc khó khăn, nhàm chán nhất để làm gương cho nhân viên.
9. Đừng đưa ra một quyết định hai lần. Hãy suy nghĩ cẩn thận và quyết định chính xác ngay từ lần đầu tiên để không phải xem xét lại vấn đề một cách không cần thiết. Nếu giở đi giở lại một vấn đề nhiều lần, nó sẽ không chỉ làm chậm quá trình thực hiện công việc mà còn ảnh hưởng đến tinh thần quyết định công việc của chính bạn. Suy cho cùng, tại sao phải bỏ công quyết định một việc khi chưa cần phải quyết định?
   Nhân viên không thích những nhà lãnh đạo thiếu quyết đoán, vì vậy nhà quản lý phải có quyết định thích hợp. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn phải quyết định mọi việc ngay lập tức. Và cũng không có nghĩa là đừng bao giờ xem xét lại một vấn đề.
10. Hãy nói rõ cho nhân viên biết họ phải làm theo yêu cầu của ai. Có thể người đó chính là bạn, cũng có thể là ông chủ, và cũng có thẻ là bất cứ một người nào làm việc cho bạn. Bạn sẽ tạo ra tình trạng rối rắm và ngưng trệ công việc khi nhân viên bắt đầu tự hỏi:

“Tôi phải làm theo yêu cầu của ai đây? Dường như mỗi người có những yêu cầu khác nhau, biết nghe ai bây giờ”.

Tôi không muốn nói rằng đây là những nguyên tắc tuyệt đối mà mọi nhà quản lý phải tuân theo, và cũng không phải đây là những nguyên tắc quan trọng nhất. Để trở thành nhà quản lý giỏi, còn phải biết nhiều điều khác nữa. Ví dụ như trước đây chưa đây một tháng, tôi đã khuyến khích những người làm công tác quản lý yêu cầu nhân viên phải thông báo tin xấu trước tin tốt.

Những tôi hy vọng rằng những ý kiến trên đây sẽ giúp ích phần nào cho người làm công tác quản lý.

QUAN ĐIỂM VỀ GIÁO DỤC

Bill Gates (11/4/98)

Hàng năm lại có hàng trăm học sinh gửi e-mail cho tôi để hỏi xin lời khuyên về việc học hành. Các bạn trẻ muốn biết nên học gì, hoặc liệu có nên nghỉ ngang đại học như tôi đã làm không.

Cũng có nhiều phụ huynh gửi thư chân hành đề nghị tôi hướng dẫn cách chỉ bảo con em mình. Họ hỏi “Làm thế nào chúng tôi có thể hướng con mình đến thành công”.

Lời khuyên quan trọng nhất của tôi rất đơn giản và chân thành: Hãy đạt đến trình độ học vấn cao nhất mà bạn có thể. Hãy tận dụng thời gian trung học và đại học. Hãy học cách học.

Đúng là tôi đã nghỉ ngang đại học để thành lập Microsoft, nhưng trước đó tôi đã trải qua ba năm tại đại học Havard, và tôi mong ước sẽ có lúc trở về nơi này. Như tôi đã trình bày, không ai nên rời bỏ trường đại học trừ khi họ tin rằng mình đang đối diện với cơ hội ngàn năm có một. Và ngay cả lúc đó họ cũng nên xem xét thật thận trọng.

Kathy Cridland, một giáo viên lớp 6 tại Ohio, viết thư cho biết “Một số học sinh của tôi cho rằng ngài chưa hề họ xong phổ thông trung học. Vì ngài là một biểu tượng thành đạt, các học sinh của tôi xem đó là một lý do để không phải lo lắng nhiều về chuyện học hành đàng hoàng.”

Tôi đã học xong trung học rồi!

Trong ngành công nghiệp máy tính có rất nhiều nhân viên đã không học hết đại học, nhưng tôi chưa hề nghe thấy câu chuyện thành công nào lại được bắt đầu bởi một người bỏ ngang cấp trung học. Mà cũng không cần nói đến những người thành công – thật ra tôi không quen biết ai đã từng bỏ ngang trung học.

Tại công ty mình, trong những năm đầu khởi nghiệp chúng tôi có một chuyên viên lập trình xuất sắc làm việc bán thời gian và định thôi học trung học chuyển sang làm việc toàn thời gian. Chúng tôi đề nghị anh không nên làm như vậy. Khá nhiều người trong chúng tôi chưa học xong đại học, nhưng chúng tôi không ủng hộ việc bỏ học. Việc có một bằng cấp chắc chắn sẽ là một ưu thế của những người đến với chúng tôi để tìm việc.

Trường đại học không phải là nơi duy nhất có thông tin. Bạn có thể học trong một thư viện. Nhưng việc ai đó trao cho bạn một quyển sách cũng chưa phải đã tạo nên điều kiện thuận lợi cho việc học tập. Bạn cần học cùng với những người khác, đặt câu hỏi, thử nghiệm ý tưởng và tìm cách kiểm tra năng lực của mình. Việc này đòi hỏi nhiều hơn là chỉ một quyển sách.

Học vấn phải toàn diện, dù rằng việc có những mối quan tâm đặc biệt cũng rất tốt. Tại trường trung học có những giai đoạn tôi tập trung cao độ vào việc viết phần mềm, nhưng trong phần lớn thời gian trung học tôi quan tâm đến mọi lĩnh vực học thuật. Đây là việc bố mẹ tôi đã khuyến khích, và tôi rất biết ơn về điều này. Mặc dù tôi theo học rất nhiều lớp khác nhau tại trường đại học những suốt thời gian đó tôi chỉ đăng ký một lớp học máy tính thôi. Tôi đọc đủ mọi loại sách.

Một phụ huynh kể với tôi rằng cậu con trai 15 tuổi của bà “đã bị máy tính hút hồn”. Bà cho biết con trai mình được hạng A trong môn thiết kế trang web, nhưng còn kết quả ở những môn khác lại đang tuột dốc thảm hại.

Cậu bé này đang mắc sai lầm. Trường trung học và đại học cho bạn cơ hội quý giá nhất để trang bị kiến thức toàn diện – toán, lịch sử, nhiều môn khoa học – và cùng bạn bè thực hiện nhiều đề tài, qua đó bạn học được cách làm việc theo nhóm. Sẽ là rất tốt nếu đặc biệt yêu thích tin học, khiêu vũ, ngoại ngữ hay bất kỳ lĩnh vực nào khác, nhưng lại không hay nếu sở thích này làm hỏng kiến thức toàn diện.

Tôi nghĩ rằng các bạn trẻ đôi khi lại tự bẫy mình vào một phạm vi chật hẹp. Tôi hình dung rằng bạn vừa quyết định “Được rồi, tôi sẽ là một chuyên gia về kế toán.” Một người bạn hỏi, “Này, cậu đang đọc gì vậy?” “À, tôi đang đọc về kế toán.” Đây chỉ là cách các bạn được điều này lại phải hy sinh kiến thức về thế giới rộng lớn hơn hay khả năng làm việc tập thể.

Tôi cũng như mọi người đều có ấn tượng trước những em bé 10, 11 tuổi biết làm tính. Những cô bé này đang học cách suy nghĩ theo logic. Nhưng một em nhỏ đang đọc truyện Robinson Crusoe cũng đang suy nghĩ theo logic. Hai việc trên không hoàn toàn khác nhau.

Nếu rơi vào trường hợp quá tập trung vào một lĩnh vực nào đó tại trường trung học, bạn gặp phải hai vấn đề. Một là bạn khổ có khả năng thay đổi khi và đại học. Thứ đến, nếu không đạt được những kết quả học tập tố, bạn rất khó được nhận vào một trường đại học có những sinh viên tài năng và tích cực, những người có thể thật sự giúp bạn hiểu biết về thế giới. Trường đại học là nơi thích hợp để cân nhắc về một chuyên môn. Lựa chọn một chuyên ngành theo đúng lĩnh vực mình yêu thích có thể giúp bạn thành công – trừ khi chuyên ngành này rốt cuộc lại đi vào ngõ cụt, hoặc bạn thật sự không đủ khả năng. Học tập tại trường đại học là một cách đạt được những kiến thức chuyên môn, tuy rằng xét theo khía cạnh kinh tế thuần túy thì việc học đại học và trên đại học không phải là một sự đầu tư tốt.

Học sinh trung học chưa cần phải lo lắng về việc chọn lựa một chuyên ngành. Các bạn nên tập trung vào việc tạo nên một bước khởi đầu vững chắc trong học vấn.

Dĩ nhiên không có sự tương quan hoàn hảo giữa thái độ học tập tại trường trung học và thành công trong cuộc sống sau này. Tuy nhiên, sẽ là một sai lầm to lớn nếu bạn không nắm bắt cơ hội để có vốn kiến thức rộng trong nhiều lĩnh vực và học cách làm việc tập thể ở trường trung học, cũng như đạt được những kết quả tốt có thể giúp bạn được tuyển vào một trường đại học uy tín.

HÒA NHẬP XÃ HỘI QUA MẠNG INTERNET

Bill Gates (10/7/98)

Hơn 100 năm trước, cái thời mà điện thoại vẫn còn mới mẻ, chẳng ai biết dùng nó để làm gì cả. Nó có ích lợi gì chứ?

Tưởng chừng như chẳng có là bao. Liên Hiệp Miền Tây từng cho rằng điện thoại không giúp gửi điện tín nhanh hơn được chút nào, và khước từ một đề nghị mua phát minh này với giá 100000 đôla vào năm 1867. Thậm chí người ta còn cho rằng thật ra Alexander Graham Bell, nhà phát minh điện thoại, cũng nghĩ rằng đứa con tinh thần của mình sẽ chủ yếu được dùng để phát tin tức – một phương tiện phát thanh trước khi có radio.

Sai lầm của Bell là điều dễ hiểu, khi ta nhớ rằng vào thời đó không có xe hơi, và người ta không đi đâu xa khỏi nhà. Các cộng đồng bị hạn chế bởi địa lý. Để nói chuyện với bạn bè, người ta đi qua hàng xóm. Ai mà đoán được rằng ứng dụng lớn nhất của điện thoại sẽ là liên lạc truyền thông cá nhân?

Lịch sử có thể đang lặp lại chính mình. Dù thư điện tử đang bùng nổ nhưng thường người ta vẫn nghĩ đến Internet chủ yếu như một cách chuyển tải thông tin qua những trang web. Đó có lẽ là một biến thể của sai lầm mà Bell đã mắc phải 120 năm trước. Internet là một công cụ xuất bản mang tính cách mạng nhưng tiềm năng của hệ thống mạng này trong vai trò giúp mọi người tiếp xúc với nhau có thể còn lớn hơn nhiều.

Hơn hai thập kỷ qua, cùng với việc giá máy tính sút giảm mạnh mẽ, máy tính cá nhân cho phép con người đạt hiệu quả cao hơn và tiếp cận thông tin tốt hơn. Đến nay, khi chi phí truyền thông giảm, máy tính cá nhân đang giúp mọi người liên lạc với nhau dễ dàng hơn.

Những hộp thư điện tử đang tràn ngập e-mail. “Tán gẫu” điện tử và tham gia cộng đồng điện tử đang tăng lên. Tán gẫu (Chat) là một hiện tượng hấp dẫn. Nó diễn ra trong những “căn phòng” tưởng tượng, nơi tập hợp những nhóm người đồng cảm. Tại đó, người ta dùng bàn phím gõ những thông điệp, trao đổi qua lại với những người mà thường là họ chưa từng gặp mặt. Nhiều người có thể liên lạc với nhau cùng một lúc, và không phải trả cước đường dài như với điện thoại.

So với điện thoại thì dường như chất lượng kỹ thuật của Chat là chậm chạp. Nhưng bất chấp những hạn chế nó vẫn đạt được thành công rực rỡ vì nhu cầu liên hệ giữa người với người quá mạnh mẽ.

Trên thực tế, việc người ta phải gõ những thông điệp của mình – và có thể sửa chữa nội dung trước khi gửi hồi âm – lại là sự hầp dẫn của Chat. Một phiên bản cho phép giao tiếp bằng giọng nói đã thất bại. Tôi nghĩ rằng người ta thấy e ngại khi phải nói với một phong cách dễ hiểu và dễ thương. mỗi ngày từ hai đến ba tiếng. “Cuối cùng bạn sẽ có được những mối quan hệ rất thật”, cô cho biết.

Đa số phòng tán gẫu cho phép người tham gia giấu tên. Một số khác cho phép mọi người tự đặt cho mình những cái tên mới mỗi lần họ tham gia, một việc có thể dẫn đến thái độ thô lỗ hay vô trách nhiệm vì những hành động chống đối xã hội sẽ ít phải chịu hậu quả. Khi người ta phải dùng một cái tên nhất quán, dù là hư cấu như “Sissy” hay “Metal X,” họ cũng xây dựng một tên tuổi mà họ có trách nhiệm bảo vệ.

Tán gẫu và những hình thức xã hội hóa khác trên Internet chắc chắn sẽ tiếp tục tiến hóa. Tôi đang bị hấp dẫn bởi những nỗ lực tạo ra những “thế giới ảo”, những không gian tưởng tượng trong đó người tham gia chọn một hình ảnh ảo đại diện cho mình. Những “ hóa thân” (avatar) này có thể tương tự như chính người đó, nhưng đa phần là khác. Người ta có thể tiếp cận nhau và đối thoại, hoặc lui vào một góc để một mình nghe trộm thiên hạ.

Có nhiều đồ đạc trưng bày trong những căn phòng ảo. Bạn có thể duyệt qua một tủ hồ sơ để tìm thông tin. Đồ vật cũng không biến mất; nếu bạn trở lại cùng một cộng đồng một tuần sau đó thì nó vẫn không khác gì khi bạn ra đi, dù có thể nhiều người khác cũng đã ghé thăm.

Vì tính bền vững như vậy của thế giới ảo, mọi người an tâm đầu tư vào đó, bỏ lại cái tôi của mình để tham gia cùng mọi người. Sự bền vững cũng khuyến khích sự phát triển của một nền kinh tế, nơi mọi người trao đổi và kinh doanh.

Quá trình khám phá tiềm năng của thế giới ảo chỉ mới bắt đầu. Thí nghiệm mà tôi đang theo dõi sát sao, vì công ty tôi có tham gia, đang diễn ra tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson tại Seattle.

“HutchWorld,” hiện đang được xây dựng trong vòng bí mật, sẽ phản ánh nhiều tiện ích và cấu trúc xã hội của một trung tâm ung thư thật sự. Nó được bố trí như cơ sở thật sự, với mục đích giúp bệnh nhân và gia đình của họ – thường phải sống tại Seatle từ ba tháng trở lên – làm quen với nơi này trước khi đến. Nó cũng cung cấp một nhóm hỗ trợ mở rộng cũng như giúp những người đã gặp nhau tại trung tâm giữ liên lạc với nhau sau khi về nhà.

HutchWorld có một người giữ cửa để trả lời câu hỏi, một vùng thông điệp để mọi người để lại tin nhắn cho những thành viên khác trong cộng đồng, và thậm chí có một nơi để gửi những món quà như hoa (ảo) hay sô- cô-la (ảo), (chủ yếu là tấm lòng).

Ngoài ra, HutchWorld còn có thể cung cấp giáo dục, giải trí và thương mại.

Những dạng thí nghiệm như vậy đang được tiến hành, nhưng dù chưa thấy được kết quả toàn diện, tôi vẫn không hề nghi ngờ về công dụng của Internet. Đó là một phương tiện mang tính xã hội, giống như điện thoại. Những hình thức giao tiếp giàu tiềm năng – bao gồm các thế giới ảo – sẽ chiếm một phần lớn trong những gì Internet mang đến cho thế giới thực.

HAI THẬP NIÊN MÁY TÍNH CÁ NHÂN

Bill Gates (12/8/2001)

Thật khó mà tưởng tượng rằng chiếc máy tính cá nhân đã được 20 năm tuổi đời, và càng khó lòng tin rằng kể từ khi nó ra đời đến nay, nó đã ra biết bao thay đổi cho thế giới này. Cách đây 20 năm, máy tính cá nhân chỉ có màn hình đơn sắc, một ổ dĩa mềm khiêm tốn và 64.000 byte bộ nhớ, ngày nay, một siêu máy tính để bàn cũng chỉ được coi là một máy tính cá nhân bình thường. Trở lại những năm 1980, thậm chí ý tưởng về một “máy tính cá nhân” cùng còn bị coi là không tưởng. Đối với rất nhiều người, máy tính là một thứ đáng sợ vì rất khó cài đặt và bảo trì, đồng thời hầu hết các chương trình chạy trên máy tính đều chậm chạp và khó sử dụng. Rất ít người tin rằng máy tính sẽ là một phần quan trọng trong cuộc sống thường ngày của họ.

Ngày nay, máy tính cá nhân đã trở nên phổ biến. Hiện tại có khoảng 500 triệu mấy tính cá nhân đang sử dụng trên khắp thế giới và theo ước tính sẽ có khoảng 140 triệu máy nữa được bán ra trong năm 2001, nhiều hơn cả số máy thu hình được bán ra trong cùng năm. Máy tính cá nhân trong thời đại ngày nay đã trở nên rẻ tiền, mạnh mẽ, ổn định và đơn giản để bất kỳ ai cũng có thể sử dụng được. Những phần mềm ứng dụng tuyệt vời đã làm cho máy tính cá nhân trở thành một công cụ thiết yếu trong kinh doanh, và việc sử dụng máy tính cho những công việc như quản lý tài chính, mua sắm trong gia đình hoặc theo dõi các công việc trong nhà đã trở nên quen thuộc và dễ dàng. Máy tính cá nhân đã thực sự tạo ra một cuộc cách mạng trong cách sống, làm việc, học tập, vui chơi cũng như đã làm thay đổi hoàn toàn cách giao tiếp của con người. Máy tính đã cho con người sức mạnh để sáng tạo và làm cho công việc kinh doanh hiệu quả hơn, mở ra những cơ hội mới cho giáo dục và kích thích tăng trưởng năng suất trên toàn thế giới. Cùng với sự ra đời của Internet, một phương tiện truy cập thông tin rẻ tiền và rộng khắp, máy tính cá nhân đã giúp cho thông tin được lưu chuyển nhanh hơn và tự do hơn, phá vỡ mọi rào cản giữa các quốc gia, dân tộc và nền kinh tế. Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi hầu hết những người dùng máy tính cá nhân đều coi rằng máy tính là dụng cụ không thể thiếu trong gia đình của họ.

Khi tôi bắt đầu sử dụng máy tính cá nhân, tôi vô cùng khâm phục và thích thú với những gì máy tính thực hiện được – và đặc biệt là khi tôi nghĩ đến triển vọng của nó trong tương lai. Nhưng thậm chí cho đến bây giờ, điều đáng kinh ngạc nhất vẫn là chúng ta chưa thể khai thác hết tiềm năng của máy tính cá nhân. Ngày nay, tôi vẫn còn chưa hết phấn khích khi ngòi vào máy tính cá nhân – chúng ta vẫn chỉ mới ở giai đoạn đầu của kỷ nguyên kỹ thuật số, một kỷ nguyên sẽ mang đến cho chúng ta nhiều điều mới mẻ, làm cho cuộc sống của chúng ta ngày càng tốt hơn. Trong tương lai, máy tính cá nhân sẽ không bao giờ tắt và không bao giờ ngắt khỏi Internet, để hỗ trợ con người trong mọi việc hàng ngày, từ việc đọc báo buổi sáng cho đến việc nghe nhạc thư giãn buổi chiều. Những dịch vụ web mạnh mẽ sẽ giúp con người tổ chức cuộc sống và truy cập bất cứ thông tin nào từ máy tính cá nhân ở nhà hoặc từ một thiết bị thông minh có thể mang theo người mọi lúc mọi nơi.

Đồng thời, những ổ đĩa dung lượng cao, rẻ tiền và những loại máy chụp hình kỹ thuật số dễ sử dụng cho phép con người dễ dàng lưu trữ và chia sẻ những hình ảnh kỹ thuật số quý giá của cuộc sống trên máy tính cá nhân, còn những thiết bị âm thanh hình ảnh mạnh mẽ sẽ biến máy tính cá nhân thành một trung tâm giải trí tại nhà. Ngày nay, những phần mềm đang sử dụng không những mạnh mẽ vô cùng mà chúng còn có khả năng tự sửa chữa hoàn hảo đến mức chính người dùng cũng không biết.

Kết quả là máy tính cá nhân đã đứng vào vị trí trung tâm của một mạng lưới đang phát triển của những thiết bị thông minh liên kết nhau, từ điện thoại di động đến TV và những thiết bị cầm tay khác, thậm chí có cả các đồ gia dụng. Sử dụng máy tính vẫn là cách hay nhất để viết một lá thư, lập hồ sơ đầu tư chứng khoán hoặc truy cập web. Nhưng vấn đề quan trọng là con người có thể có được thông tin bất cứ lúc nào và bất cứ nơi đâu.

Nếu bạn đang muốn mua một chiếc xe mới, bạn có thể tìm ra giá tốt nhất – và thậm chí có thể kiểm tra ngân sách của mình – ngay tại đại lý xe hơi nhờ một thiết bị cầm tay. Các gia đình có thể lập kế hoạch đi nghỉ mát cho cả nhà từ trên máy tính để bàn tại nhà và sau đó sẽ cập nhật trên đường đi. Một sinh viên có thể làm bài tại nhà, sau đó mang vào lớp bằng một máy tính cá nhân chỉ nhỏ bằng quyển tập, sử dụng dễ dàng, nhanh chóng như một cuốn vở bình thường.

Hiện nay, một số những điều này đã trở thành sự thật, và một số khác sẽ xuất hiện trong thời gian sắp tới. Trong thập niên tới, máy tính cá nhân sẽ tiếp tục được hoàn thiện để trở nên mạnh mẽ hơn, rẻ tiền hơn và trở nên thiết yếu hơn – có thể là công cụ quan trọng nhất mà con người sẽ sử dụng trong mọi hoạt động làm việc, vui chơi và liên lạc. Và tôi hoàn toàn tin rằng chúng ta sẽ không bao giờ khám phá hết những điều tuyệt vời của máy tính. Nếu 20 năm qua máy tính đã tạo được một ấn tượng tuyệt vời thì 20 năm tới máy tính sẽ tiếp tục tạo nên những điều còn kinh ngạc hơn nữa.