Một ngày tháng Chín, tại Zurich, bác sĩ Diver uống trà với Baby Warren.

Thiếu phụ nói:

– Tôi không cho là việc đó nên làm. Tôi không tin rằng đã hiểu những lý do của ông đưa ra.

– Tôi mong cô không nói ra những lời khó nghe với chúng tôi.

– Dù sao tôi cũng là chị của Nicole.

– Điều đó không cho cô có quyền nói ra những lời lẽ khiêm nhã.

Dick bực mình, biết có bao nhiêu chuyện như thế không thể nói ra với người đối diện.

– Nicole giàu lắm. Nhưng điều đó không hàm ý rằng tôi là một người đảo mỏ.

Baby bướng bỉnh phàn nàn:

– Đúng như vậy, Nicole giầu lắm.

– Nói cho ngay vốn liếng của Nicole có bao nhiêu?

Baby giựt mình, Dick cười gằn, nói tiếp:

– Chắc cô cũng nhận thấy những chuyện đó đáng tức cười lắm! Tôi muốn được nói chuyện với một người đàn ông trong gia đình.

– Tôi được toàn quyền quyết định. Không phải là chúng tôi… cho ông là một người đào mỏ. Chúng tôi không biết ông là ai.

Dick đáp:

– Tôi là y khoa bác sỉ. Cha tôi là một mục sư, bây giờ đã về hưu. Chúng tôi quê tại Buffalo, quá khứ của tôi có thể đem ra xét nét. Tôi theo học ở New Haven; sau đó tôi được học bổng Cecil Rhodes. Ông cô của tôi là Thống đốc tiểu bang Bắc Carolina, tôi là dòng dõi của Mad Anthony Wayne.

Baby hồ nghi hỏi:

– Mad Anthony Wayne là ai?

– Mad Anthony Wayne?

Dick lắc đầu, chán ngán, vừa đúng lúc Nicole xuất hiện ngoài hiên của khách sạn, đang đưa mắt kiếm hai người.

Dick nói:

– Mad Anthony Wayne là người điên khùng đến độ tích lũy và để lại nhiều tiền như Marshal Field.

– Những chuyện đó vừa đẹp vừa tốt…

Baby có lý và tin chắc như vậy. Đem đối diện với cha của thiếu phụ thì ông ta hơn hết mọi mục sư. Gia đình Warren là một gia đình công tước Mỹ không có tước vị. Chỉ riêng cái tên đó, ghi trên sổ khách sạn hay ký một lá thư giới thiệu, hay được nhắc tới trong một hoàn cảnh nào khó khăn, bao giờ cũng gây nên một sự biến đổi nơi những người đọc thấy, và đã kết tinh nơi Baby một ý thức về địa vị xã hội của mình. Baby đã học được nơi người Anh những dữ kiện đó vì họ đã biết từ hai trăm năm trước. Nhưng Baby không biết rằng đã hai lần Dick muốn liệng cái chén uống nước vào mặt mình. Lần thứ ba Dick bị ngăn lại bởi sự hiện diện của Nicole. Cô gái tìm thấy bàn hai người ngồi và tiến tới, tươi tắn mát mẻ, trong buổi chiều tháng Chín.

– Có mạnh giỏi không, thưa luật sư? Ngày mai chúng tôi đi Côme, chúng tôi sẽ ở lại đó một tuần, rồi sẽ trở về Zurich. Bởi thế tôi muốn ông và chị tôi lo cho xong vụ đó đi – vì đối với chúng tôi món tiền sẽ có không có gì là quan trọng hết. Chúng tôi tính sẽ sống rất đơn giản lại Zurich trong vòng hai năm, tại đây Dick có đủ phương tiện cho chúng tôi sống. Không, Baby, em không đến nỗi không thực tế quá như chị tưởng. Em chỉ cần tiền để may mặc và lo những chuyện riêng… Ồ? Nhưng như thế thì nhiều hơn… Có thật gia đình Warren có thể cho tôi tới chừng đó không? Tôi tin chắc là không bao giờ tôi có thể tiêu xài hết số tiền đó. Chị có được như vậy không? Tại sao chị được nhiều hơn?… All right, cứ để cho phần của tôi tích lũy lên… Không, Dick từ chối không lý lẽ chi hết tới phần của cai của tôi. Tôi sẽ có cảm tưởng to phình lên vì tiền tôi có bằng của hai người… Baby, chị có nghĩ rằng thật tình Dick như thế nào.. rằng… rằng… À, tôi phải ký tên vào đâu? Ồ, xin lỗi.

… Dick, mình có thấy đáng tức cười, trơ trọi chỉ có hai chúng ta với nhau không? Không có chỗ nào khác để đứng ngồi, ngoại trừ ở sát kề nhau. Liệu chúng ta có yêu nhau và chỉ biết có yêu nhau mà thôi không? À, chính em mới là người yêu nhiều nhất, em có thể nói rõ lúc nào mình tách xa em ra, cho dù chỉ một chút xíu thôi. Trước em cứ tưởng có những người khác ở chung quanh thật là tuyệt vời, bây giờ em lại thấy tuyệt vời nhất là cứ đưa tay ra đã thấy có mình, nóng hổi, ở bên em, trong giường…

… Xin ông vui lòng điện thoại cho nhà tôi, ở bịnh viên. Vâng, sách đó có bán khắp nơi. Người ta đang tính dịch ra sáu thứ tiếng. Phần tôi phải lo bản dịch Pháp văn, nhưng hồi này tôi mết quá. Tôi sợ bị té. Tôi cảm thấy nặng nề và vụng về quá… như thể chiếc bánh cuộn tròn cứ dựng cho đứng thắng lại sụp xuống. Cái stheto lạnh áp bên tim tôi… và cảm tưởng trội nhất của tôi: tôi măng phú hết 2. Ồ, cái bà đáng tội nghiệp tại bịnh viện, với đứa nhỏ tim có tật bị bịnh xanh da. Tốt hơn là nên để cho thằng nhỏ chết đi. Bây giờ chúng tôi tất cả có những ba người, còn gì tuyệt diệu cho bằng?

… Dick ạ, như vậy không hợp lý. Chúng ta có nhiều lý do chính đáng để lấy căn nhà rộng hơn. Tại sao chúng ta cứ phải tự chế, vì lý do đơn giản là có nhiều tiền Warren hơn tiền Diver? Ồ, cám ơn, cameriere, chúng tôi đã đổi ý. Ông mục sư người Anh bảo chúng tôi rằng ở đây, ở Orvieto, rượu nho tuyệt hảo. Thứ rượu đó chở đi nơi khác mất ngon đi phải không? Có lẽ vì vậy cho nên ít nghe nói tới thứ rượu nho ở đây; chúng tôi ưa uống rượu nho lắm, chú bồi ạ.

Những hồ trong vùng được đào trong lớp đất xét nâu và sườn núi có những nếp nhăn như trên bụng người ta vậy. Chú thợ ảnh có chụp cho tôi một tấm, với mái tóc buông xõa bên lan can chiếc tàu ở Capri. Người lái tàu hát: “Vĩnh biệt thạch động xanh. Hãy trở lại hãy trở lại gần đây nhé”. Rồi sau đó, đi xuôi xuống chỗ bụng chân ảm đạm và nóng của “chiếc ủng” Ý Đại Lợi với tiếng gió thở dài chung quanh những tòa lâu đài trong mộng, và những người chết rình rập trên những ngọn núi…

… Chiếc tàu rất dễ chịu. Gót chân chúng tôi cùng gõ nhịp trên sàn tàu. Đây là chỗ không có gió, cứ mỗi khi tàu lượn vòng ra ngoài khu vực không gió, tôi cúi mình về phía trước đón gió ngược, và tôi khép vạt áo tơi lại, trong khi vẫn giữ đồng nhịp bước với Dick. Chúng tôi hát những điệp khúc ngủ xuân:

Oh-oh-oh-oh

Other flamingoes than me

Oh-oh-oh-oh

Other flamingoes than me.

Đời sống với Dick thật thú. Những người nằm dài trên ghế vải ngó chúng tôi. Một người đàn bà lắng tai nghe chúng tôi hát bản gì. Dick chán hát khi đi một mình. Dick ơi, anh bước đi một cách khác, khi một mình, qua một không khí đậm đặc hơn. Anh sẽ lách qua bóng những chiếc ghế, qua làn khói từ ống khói tàu rớt xuống. Anh cảm thấy phản ánh của anh lướt trong mắt những người ngó anh. Anh không còn ở trên một hải đảo nữa. Nhưng em cho rằng anh cần đụng tới cuộc đời để có thể lấy đà cho anh.

Ngồi trên sàn chiếc thuyền cấp cứu, tôi ngó ra nơi trời biển giao nhau, để mặc cho tóc trôi đi, chói sáng dưới nắng. Tôi tự tách rời, im lặng, tựa lưng trên trời, chiếc tàu chỉ có việc đem bóng dáng của tôi tới mãi nơi sâu thẳm xanh biếc của tương lai… Tôi là một thứ Pallas Athéné được trân trọng chạm khắc trên mũi một chiến thuyền… Tiếng nước vỗ trong những phòng vệ sinh công cộng, bọt biển, giống như thứ lá cây màu xanh lục ngọc, than vãn chung quanh lái tàu.

… Năm nay chúng tôi đi du ngoạn rất nhiều, từ Woollornoolloo Bay đến Biskra. Trên bìa sa mạc Sahara chúng tôi đi qua một bày châu chấu, nhưng chú tài xế lại bảo đó là bày ong! Buổi tối trời thấp, tràn đầy bóng dáng một thần linh kỳ lạ và rình mò… Ồ, tội nghiệp con bé Ouled Nail trần truồng… đêm ồn ào vì tiếng trống Sénégal, tiếng sáo, tiếng lạc đà hí, va những người bổn xứ nhảy múa chân dậm trên những đôi dép làm bằng vỏ xe hơi cũ.

Nhưng khi đó tôi đã ra đi. Xe lửa, bãi biển, tôi không cần biết. Chính vì vậy mà Dick đã đưa tôi đi du lịch. Nhuưng sau khi đứa con thứ hai của tôi sinh ra, con bé Topsy mọi sự trổ nên u tối.

… Nếu tôi có thể gởi mấy chữ cho chồng tôi đã cho rằng nên để tôi lại đây, trong tay những kẻ chẳng hiểu công việc của họ là chi hết! Người ta bảo con tôi là giống da đen. Thật không có trò gì ngu xuẩn cho bằng! Chúng tôi tới Phi châu chỉ cốt để thăm Timgad vì trong đời tôi thích thú nhất là khảo cổ. Tôi rất ngán dốt nát và luôn luôn bị nhắc chừng như vậy.

… Khi nào tôi khỏi hẳn, tôi muốn trở nên một con người thật bảnh, như anh vậy, Dick ạ. Tôi muốn học y khoa. Nhưng đã quá trễ mất rồi. Chúng tôi cần phải tiêu sài số tiền của tôi, chúng tôi cần mua một ngôi nhà. Tôi chán sống trong những khu nhà chung cư và luôn luôn cứ phải chờ mong anh. Anh bảo ngấy Zurich quá vậy mà anh không bỏ ra được chút thì giờ viết cho tôi ở đây; và anh còn bảo rằng đối với một nhà bác học không viết tức là tự thú sự kém cỏi của mình. Còn tôi, tôi sẽ quan sát hết lãnh vực kiến thức và tôi sẽ chọn một món gì để nghiên cứu cho thật sự hiểu biết về một môn gì, đến độ tôi có thể bấu víu lấy nếu tôi bịnh trở lại. Anh sẽ giúp em, Dick nhé? Như vậy tôi sẽ không cảm thấy tội lỗi nữa. Chúng tôi sẽ sống bên một bãi biển nóng, tại đó chúng tôi có thể phơi nắng và trẻ mãi bên nhau.

… Đây sẽ là cái “xưởng” của Dick. Ồ, cả hai chúng tôi cũng nghĩ như vậy một lúc. Chúng tôi đi qua Tarmes đến hơn một chục lần, và chúng tôi tới đây, gặp những căn nhà bỏ trống, ngoại trừ hai chuồng ngựa. Để tậu những căn nhà đó chúng tôi nhờ một người Pháp đứng trung gian, nhưng Hải quân đã gửi nhân viên tình báo tới đây khi hay tin chúng tôi, những người Mỹ, đã mua một phần trong một ngôi làng trên núi. Họ đã thử kiếm xem trong số vật liệu có cỗ đại bác nào không… sau cùng đến Baby phải vận dụng những thế lực tại Bộ Ngoại giao ở Paris chúng tôi mới yên.

Mùa hè không ai xuống vùng Riviera hết, do đó chúng tôi hy vọng có thể mời được vài người bạn và có thể yên ổn làm việc. Tại đây có một vài người Pháp. Tuần trước Mistinguett đã ngạc nhiên hết sức thấy khách sạn mở cửa, và Picasso, và người đã viết cuốn “Đừng ở trên miệng”.

… Dick ơi, tại sao anh lại ghi trong sổ khách sạn Mr and Mrs Diver chứ không phải bác sĩ và Mrs Diver? Em cứ tự hỏi… tình cờ em nghĩ như vậy. Anh đã dạy em rằng công việc là tất cả, em cũng tin như anh. Anh có thói quen bảo rằng một người đàn ông biết nhiều thứ và đến lúc không biết chi hết chỉ còn là một con người tầm thường như mọi người khác. Điều cần thiết là phải có quyền hành trước khi ngưng hiểu biết… nếu anh có ý muốn làm đảo lộn hết mọi sự ở đời, all right, nhưng có cần thiết để cho Nicole của anh phải theo anh bằng cách đi bằng hai tay không, anh yêu?

… Tommy bảo rằng tôi ít nói. Sau lần thứ nhất khỏi bịnh tôi đã nói chuyện rất nhiều với Dick, mãi cho tới đêm khuya, trong khi hai người ngồi trên giường hút thuốc lá; sau đó chúng tôi vùi đầu trong gối để khỏi bị chói nắng lúc sáng dậy. Đôi khi tôi hát và tôi vui đùa với loài vật, tôi cũng có bạn nữa, chẳng hạn như Mary. Khi chúng tôi, Mary và tôi, nói chuyện, không một ai trong hai chúng tôi nghe những lời người kia nói. Nói chuyện là việc của đàn ông. Tôi đã là con trai của tôi, nhớ lại sao nó chậm chạp và nhiều thận trọng như thế. Đôi khi tôi lại là bác sĩ Domler, và một lấy nào tôi sẽ có thể là một khía cạnh của chính anh, Tommy Barban. Tommy mê tôi, hình như thế, nhưng mê một cách nhẹ nhàng, coi bộ không phải quản ngại chi hết… nhưng để cho anh ta và Dick có những lúc ngó nghiêng nhau. Dù sao tóm lại tất cả đều tốt đẹp. Tôi được bao vây bởi những bạn yêu mến tôi rất nhiều. Tôi ở đây trên một bãi biển lặng lẽ với chồng và hai con tôi. Mọi sự đều tốt đẹp… nếu tôi có thể dịch xong sang Pháp văn cái bài đáng ghét dạy nấu món gà kiểu Maryland. Những ngón chân tôi vùi trong cát thấy nóng bỏng.

Có, tôi sẽ gặp… Còn nhiều người mới lạ nữa. Ồ, cô thiếu nữ đó – anh bảo cô bé ấy giống ai nhỉ?

… Không; tôi chưa coi. Ở đây chúng tôi không có mấy cơ hội coi những phim Mỹ mới. Rosemary gì? Này, chúng ta trở nên rất thời thượng, ngay cả trong tháng Bảy… Tôi thấy có vẻ kỳ cục. Đúng. Cô bé rất xinh đẹp… nhưng đôi khi chúng ta cũng có thể quá đông…