Tommy Barban thuộc giòng giống những người cầm đầu. Tommy là một nhà anh hùng. Tình cờ Dick gặp y, công trường Marien ở Munich ở một trong những quán cà-phê tại đó những tay chơi hạng xoàng gieo những quân xúc xắc trên vuông nỉ. Không khí đầy mùi chính trị và tiếng những lá bài lật xuống bàn.
Tommy đang ngồi tại một bàn, khua vang tiếng cười hùng dũng: “Um-buh… Ha ha! Um-buh… Ha ha!” Thường thường y uống rất ít. Nghề riêng của y là lòng quả cảm; những bạn đồng hành không ai là không ngại y. Gần đây khoảng một phần tám của đỉnh sọ y mới bị một nhà giải phẫu ở Varsovie lấy đi mất, dưới mái tóc tổ chức cơ thể đang lành lại. Người yếu đuối nhất trong đám khách quen tại quán cũng có thể, trong lúc này, dùng chiếc khăn tay cuốn lại đánh chết được y.
– Kìa thái tử Chillichef…
Đó là một người Nga chừng năm mươi tuổi, tóc hoa râm, bề ngoài có vẻ tồi tệ.
– Kìa ông McKibben và ông Hannan.
Người sau cùng là người nhỏ thó lanh lẹ, mắt rất tinh, tóc đen, một người hay diễu, y tiến tới hỏi Dick liền:
– Câu hỏi thứ nhất, trước khi bắt tay nhau. Ông nghĩ sao mà cứ theo đuổi cô tôi, đi đâu cũng theo như vậy?
– Ai… tôi?
– Ông đã nghe tôi rất rõ. Ông tới Munich để làm gì?
Tommy hí lên:
– Um.. bah… ha ha!
– Tại sao ông không có những bà cô của riêng mình để theo đuổi? Tại sao ông không lo riêng mấy bà đó?
Dick cười. Thấy thế người kia đổi giọng:
– Bây giờ chúng ta không nói đến những bà cô nữa. Làm sau tôi biết được những chuyện đó không do ông bày đặt ra? Ông ở đây, một người ngoại quốc mới quen biết chưa đầy nửa giờ, vậy mà ông kể chuyện thế giới bên kia với những bà cô của ông! Làm sao tôi biết được những gì ông giấu diếm về chính con người ông?
Tommy lại cười, rồi vui vẻ nhưng cương quyết nói:
– Thôi đi, đủ rồi Carly. Ngồi xuống đây, Dick. Anh có mạnh không? Nicole có mạnh không?
Tommy không mấy ưa những người kia và rất khó chịu về sự có mặt của họ. Trông Tommy thoải mái như trước cuộc đấu mà nhà lực sĩ sung sức chỉ cần tranh đua vừa phải và thật sự vừa tranh đua vừa nghỉ, trong khi một người sút kém hơn tuy làm bộ nghỉ ngơi nhưng thật ra ở trong tình trạng thần kinh căng thẳng luôn luôn và tai hại.
Chưa hoàn toàn chán ngán, Hannan tới ngồi bên cây dương cầm có vẻ bị lăng nhục mỗi khi ngó Dick, đập mấy hòa âm, thỉnh thoảng lại lẩm bẩm “bà cô của anh”, rồi giữa một nhịp ồn ã:
– Tôi không nói bà cô, tôi nói cái cô kia…
Tommy nhắc lại:
– Anh nói chuyện tin tức cho tôi nghe. Trông anh không… không có vẻ phét lác và chỉnh tề như mọi khi… Anh có hiểu tôi muốn nói gì không?
Nhận xét đó quá giống một trong những nhận xét đáng bực mình về sự sút kém năng lực, và Dick chuẩn bị trả đũa bằng cách phê bình những bộ áo lạ đời mà Tommy thường bận và về thái tử Chillichef, bỗng một lời giải thích tình cờ được đưa tới cho Dick. Thái tử nói:
– Tôi trông thấy ông đang ngó quần áo của tôi. Chúng tôi mới ra khỏi nước Nga đó, ông ạ.
Barban nói:
– Bộ này may ở Ba Lan, do nhà thợ may của hoàng cung. Thật đó! Nhà thợ may của Pilsudski.
Dick hỏi:
– Anh đã du lịch tới đó ư?
Cả bọn cùng cười, ông thái tử còn cười hơn ai hết, trong khi Tommy lấy tay đập vào lưng ông ta.
– Đúng, chúng tôi đã du lịch. Chính thế “Du lịch”. Chúng tôi đã đi một vòng hết thảy các nước Nga… thật long trọng!
Dick đợi một sự giải thích. Giải thích lại do ông McKibben cung cấp ba mấy chữ:
– Họ vượt ngục.
– Các ông bị giam ở Nga sao?
Thái tử Chillichef chằm chằm ngó Dick bằng đôi mắt vàng lờ đờ và giải thích:
– Riêng tôi thì có, không phải bị giam, tôi trốn.
– Nhiều. Chúng tôi đã để lại ba xác lính Nga cộng sản ở biên giới. Tommy giết chết hai (ông ta giơ hai ngón tay lên như kiểu người Pháp), tôi một.
McKibben xía vô:
– Đó là điều mà tôi hiểu không nổi. Tại sao họ ngăn không cho các ông đi?
Hanan vẫn ngồi trên ghế trước cây dương cầm bèn quay mình lại nheo mắt nói:
– Mac cho rằng người mácxít là người đã theo học trường Thánh Marx.
Đó đúng là chuyện vượt thoát không ra ngoài truyền thống tốt đẹp, một nhà quý tộc lẩn trốn trong vòng chín năm tại nhà hầu cũ và làm việc trong một lò bánh mì của Nhà Nước. Cô con gái mười tám tuổi ở Paris có quen với Tommy Barban.
Trong khi nghe kể chuyện, Dick quyết định rằng ông hoàng già nua sót lại ở một thời đã qua thật tình không đáng với sự sống của ba người trai trẻ.
Vấn đề sau đó là khỏi xem Tommy và Chillichef có sợ hãi lắm không.
– Tôi bị cảm lạnh thì có. Những khi tôi bị lạnh tôi sợ. Trong thời chiến cũng vậy.
Mc Kibben đứng lên.
– Tôi phải cáo biệt với các ông. Ngày mai tôi đáp xe đi Innsbruck với vợ con và bà vú.
Dick nói:
– Mai tôi cũng tới đó.
– Ồ, có thật không? Tại sao ông không cùng đi với chúng tôi? Chiếc xe Packard lớn lắm mà chỉ có vợ tôi, các con tôi, tôi và bà vú.
– Cám ơn, thật tình tôi không thể.
McKibben cảm động ngó Dick, nói thêm:
– Ồ, lẽ dĩ nhiên không phải một bà vú thật sự. Với lại vợ tôi có quen bà chị vợ của ông, Baby Warren…
Nhưng Dick cương quyết không để cho lôi kéo.
– Tôi đã hứa cùng đi với hai bạn đồng nghiệp…
McKibben thất vọng nói:
– Ồ!… Thôi chào các ông.
Dick tưởng tượng chiếc Packard đầy những người lao về phía Innsbruck với gia đình McKibben với con gái, va-li, đàn chó cắn ý oẳng, và bà vú…
Tommy nói:
– Tờ báo này bảo rằng người ta đã biết ai giết người. Nhưng bọn anh em chú bác của hắn không muốn chuyện được đưa lên mặt báo vì đã xảy ra trong một quán rượu mở lậu. Ông nghĩ sao về vụ đó?
– Đó là điều mà người ta gọi là kiêu hãnh gia tộc.
Hanan lại đập một bài âm thật vang động để mọi người chú ý đến hắn. Hanan nói:
– Tôi không tin rằng hắn biện hộ như vậy mà được. Ngay cả khi người ta gạt bỏ những người Âu châu sang một bên, cũng còn có cả lô người Mỹ sẵn sàng làm chuyện North đã làm.
Dick hiểu mọi người đang nói chuyện về Abe North. Tommy nói:
– Điều khác biệt duy nhất là Abe đã làm việc đó trước nhất.
Hanan vẫn khăng khăng:
– Tôi không đồng ý. Y được tiếng là một nhạc sĩ có tài bởi vì y uống nhiều quá đến nỗi các bạn của y đôi khi bắt buộc phải tự biện giải về trường hợp của y.
– Chuyện gì về Abe vậy? Có chuyện gì xảy ra cho y? Y có bị tóm cổ không?
– Thế ông không đọc số Herald sáng nay sao?
– Không.
– Y đã chết. Y bị đâm rất tàn nhẫn trong một quán rượu hạng bét ở New York. Y chỉ còn đủ sức khỏe lê tới Racquet Club để chết tại đó.
– Sao? Abe North?
– Phải rồi, đúng y.
Dick đứng sừng sững đó, nhắc lại:
– Abe North… Các ông có chắc y đã chết không?
Hanan quay lại với McKibben:
– Y đã lê tới không phải Racquet Club mà là Harvard Club. Tôi tin chắc y không phải hỏi viên của Racquet.
McKibben nhấn mạnh thêm:
– Trong báo nói như vậy mà.
– Nhất định là sai.
– Hả… bị đánh chết trong một thứ speakeasy?
Hanan nói tiếp:
– Tôi quen hầu hết những hội viên trong Racquet Club. Đáng lý ra ở hội quán Harvard.
Dick đứng lên. Tommy cũng bắt chước theo. Thái tử Chillichef ra khỏi giấc mơ vớ vẩn, ý hẳn về những cơ may của y thoát khỏi được đất Nga, ý nghĩ mà từ bao lâu y vẫn nghiền ngẫm và không thể đột nhiên bỏ đi được. Mọi người chia tay.
“Abe North bị đánh chết…”
Trên đường về khách sạn, Dick cứ lẩm bẩm nói như vậy, không chú ý tới việc đi trên đường của mình nữa.
Tommy nói:
– Chúng tôi đợi thợ may lo xong quần áo mới dám ló mặt tới Paris. Tôi muốn đi vô một nhà đổi tiền, nhưng người ta sẽ không tiếp tôi nếu tôi ăn bận như vậy. Tại nước anh ai cũng trở nên triệu phú hết. Có thật ngày mai anh đi không? Chúng tôi không thể cùng ăn với anh một bữa tối. Dường như ông hoàng có một bà bạn cũ tại Munich. Ông ta tính điện thoại cho bà ta, nhưng bà ta đã chết được năm năm nay… chúng tôi đành cùng ăn với hai cô con gái bà ta.
Ông hoàng gật đầu xác nhận.
– Có lẽ tôi có thể thu xếp để bác sĩ Diver…
Dick vội hăng hái nói:
– Không, không.
Dick ngủ rất nặng nề chợt tỉnh dậy khi nghe thấy một điệu hành khúc thê thảm đi ngang dưới cửa sổ. Có một đoàn người bận đồng phục và mang chiếc nón sắt nổi tiếng thời 1914, rồi tới những người mập ú bận áo đuôi tôm và mũ cao, những nhà trưởng giả, những nhà quyền quý, những người tầm thường. Đó là một hội cựu binh sĩ kéo tới đặt tràng hoa trên mộ các bạn cũ. Đoàn người tiến chậm chậm, hơi có vẻ long trọng quá, để khỏi quên thời huy hoàng xa xưa, những cố gắng đã qua, nỗi buồn mới khuây được một nửa. Những gương mặt chỉ buồn ở bên ngoài. Nhưng Dick cảm thấy tim sẽ thắt vì thương tiếc khi nghĩ tới cái chết của Abe North và thời tuổi trẻ của mình cách đây mười năm.