Abe khởi hành lúc mười một giờ tại nhà ga Bắc Thành. Y đứng đợi dưới vòm kính đen thui, một di tích của cuối thế kỷ XIX, đồng thời với nhà Crystal Palace của người Anh, và thọc hai tay trong túi để che giấu không cho thấy tay đang run, hai bàn tay mà hai mươi bốn giờ không ngủ đã khiến có nước da xám chì. Chiếc nón đã được bỏ xuống, rõ ràng chỉ những lọn tóc trên đỉnh đầu mới được chải vội vàng. Tóc ở chung quanh bên dưới đâm ra tua tủa như những mũi dùi nhọn. Thật khó mà nhận ra nơi Abe người đàn ông tuần trước bơi lội trước khách sạn Gausse.

Abe tới nhà ga hơi sớm, y không quay đầu nhưng không ngớt đưa mắt ngó qua trái qua phải. Nếu phải vận động một phần khác trong cơ thể sẽ đòi hỏi phải vận dụng một năng lực tinh thần quá lớn. Trước mặt, những chiếc xe nhỏ chở hành lý còn mới toanh nối đuôi nhau chạy đi; rồi những bạn đồng hành của Abe, những hành khách nhỏ bé, nước da nâu, gọi nhau giọng nói the thé.

Vừa lúc Abe tự hỏi không biết có thì giờ “uống một cái gì” tại quầy hàng ăn trong ga và lấy tay mân mê nắm giấy bạc một ngàn quan trong túi, tia mắt đảo đi đảo lại của y bỗng trông thấy Nicole xuất hiện ở đầu cầu thang. Abe quan sát thiếu phụ; dáng điệu, vẻ mặt Abe thấy tỏ rõ thiếu phụ ngoài ý muốn, giống như trường hợp những ngườl đang đợi và ta ngó thấy trước khi những người đó nhìn thấy ta. Nicole hơi nhíu mày nghĩ đến lũ con, không phải để lấy làm hãnh diện mà chỉ để kiểm điểm như thể con mèo mẹ đưa chân ra kiểm điểm lũ mèo con. Khi trông thấy Abe, Nicole bèn đổi ý nghĩ và vẻ mặt. Ánh sáng ban mai coi bộ u ám sau khi chiếu qua vòm kính dưới mắt vẫn nhìn thấy mặc dù nước da xạm nắng và ửng đỏ. Hai người ngồi trên một chiếc ghế dài.

Abe dường như đã quên tại sao yêu cầu Nicole tới. Nicole ngồi yên không nói, ngó hành khách kéo nhau đi trước mặt.

– Kìa, đây chắc là “người đẹp” trong chuyến qua đại dương của anh… Anh thấy không, ở đằng kia, chung quanh có những người đàn ông tới đưa tiễn? Anh có biết tại sao bà ta đã mua chiếc áo đó không?

Nicole nói thêm mau:

– Anh có hiểu tại sao không ai chịu mua chiếc áo đó? Đó là chiếc áo dành cho một bà hoàng trong một chuyến du hành vòng quanh thế giới. Anh không thấy sao? Anh không nhận ra ư? Kìa, anh tỉnh lại đi chứ. Đó là chiếc áo cho vai chính của một câu chuyện. Trong cuộc hành trình sẽ có người tự cảm thấy cô đơn muốn nghe chuyện bà đó.

Nicole bỗng bặm môi. Đối với thiếu phụ như vậy là đã nói quá nhiều, Abe nhận thấy vẻ nghiêm nghị, khép kín trên nét mặt bạn, tự hỏi không hiểu Nicole đã nói gì chưa. Y cố gắng ngồi thẳng người lên như thể đang đứng chứ không phải ngồi.

– Chị còn nhớ cái buổi chiều chị và Dick đưa tôi tới dự cuộc khiêu vũ kỳ cục Sainte – Geneviève đó?

– Có, tôi có nhớ. Vui ghê nhỉ?

– Tôi thì không. Hôm đó tôi chẳng thấy vui cùng với anh chị chút nào. Tôi thấy mệt vì anh chị quá. Ở ngoài không nhận thấy, vì chính anh chị còn mệt vì tôi hơn tôi nữa; chị hiểu không? Nếu tôi còn đủ háo hức: tôi sẽ cố gắng đi tìm những nhân vật khác nữa.

Nicole cãi:

– Abe ngốc nhất là đi nói với nhau những điều khó nghe. Tôi biết rõ anh không thật sự nghĩ như vậy. Tôi không hiểu tại sao anh lại ngã lòng.

Abe suy nghĩ, trong khi cố gắng không ho không hỉ mũi.

– Tôi cho rằng tất cả đầu đuôi là do buồn chán; với lại phải mất bao nhiêu đường dài để quay trở lại và đạt tới một cái gì.

Một người đàn ông có thể đóng vai trò con nít tay không trước một phụ nữ, nhưng y không bao giờ thành công khi tự cảm thấy đúng là con nít tay không.

Nicole gay gắt nói:

– Đó không phải là một cớ chính đáng.

Abe thấy mình ngày một lúng túng; y không nghĩ ra được điều gì ngoài những nhận định khó chịu của một người mất bình tĩnh. Nicole tự nhủ việc đáng làm hơn hết là nín lặng, để tay trên đùi, ngó thẳng trước mặt. Trong lúc lâu, hai người không nói gì. Giống như hai người ra sức chạy thật mau cho xa, chỉ ngừng lại thở khi nào đã thấy có một khoảng trời xanh ngăn cách, khoảng trời mà người kia không thể ngó thấy. Trái với một cặp tình nhân, hai người không có dĩ vãng chung. Trái với một cặp vợ chồng, hai người không có một tương lai chung. Tuy nhiên, cho tới sáng nay, Nicole đã cảm mến và yêu Abe hơn bất kỳ người đàn ông nào khác, ngoại trừ Dick; còn Abe thì đã yêu Nicole mê man từ bao năm nay.

Abe bỗng nói:

– Mệt vì cái thế giới mà phụ nữ tạo nên cho chúng tôi, đó là tình trạng hiện thời của tôi…

– Thế sao anh không tự tạo lấy một thế giới riêng?

– Tôi cũng mệt vì bạn bè nữa. Điều cần thiết là bọn chỉ điểm.

Nicole chỉ muốn làm sao cho kim phút trên mặt đồng hồ lớn của nhà ga chạy mau hơn lên.

Abe hỏi:

– Chị không đồng ý sao?

– Tôi là một người đàn bà; vai trò của tôi là kết hợp, níu kéo lại với nhau những người, những vật.

– Còn tôi, vai trò của tôi là dứt họ ra, chia rẽ họ mãnh liệt.

Nicole hơi hoảng sợ, lạnh lùng đáp:

– Khi anh uống nhiều, anh chẳng phá nát được chi hết ngoài bản thân anh.

Nhà ga bắt đầu chật ních những người. Nhưng Nicole không thấy có ai quen. Lát sau cả hai người cùng ngó thấy một cô gái cao lớn đang bỏ thư trong thùng.

– Đây kia có cô gái tôi cần phải nói chuyên với Abe ạ. Ô hay, Abe, anh tỉnh lại đi chứ… Anh thật là kỳ cục quá!

Thụ động, Abe đưa mắt ngó theo Nicole. Cô gái quay đầu lại, ngạc nhiên nhìn Nicole. Abe nhớ đã có gặp cô gái đâu đây trong thành phố. Abe lợi dụng lúc Nicole không ở gần để ho và nấc trong khăn tay, rồi hỉ mũi ầm ỹ. Buổi sáng đã nóng. Abe thấy quần áo lót đẫm mồ hôi. Tay y run đến độ phải bốn cây diêm mới châm được điếu thuốc hút. Abe thấy cần thiết đi tới quầy bán ăn để uống thêm một ly nữa. Nhưng vừa lúc đó Nicole trở lại.

Nicole để lộ một nét u mặc lạnh:

– Tôi lầm. Sau khi van nài tôi tới chơi, cô bé gần như muốn bỉ mặt tôi. Cô bé ngó tôi như thể đống bùn.

Bị kích thích thiếu phụ thốt một tiếng cười sắc:

– Ở đó mà chào đón mọi người!

Abe ho khan một trận rồi đáp:

– Cái khổ nhất là khi ta không uống rượu ta chẳng muốn gặp ai, còn một khi ta đã say, chẳng ai muốn gặp ta hết.

– Ta như anh nói là chính anh có phải không?

Nicole lại cười. Không hiểu tại sao, câu nói chọc vừa rồi đã làm cho Nicole thấy thú vị.

– Đúng, chính tôi, không phải chị.

– Anh cứ nói về anh. Còn tôi, tôi yêu mọi người, nhiều người. Tôi yêu…

Rosemary và Mary North xuất hiện, bước đi chậm chậm, đưa mắt kiếm Abe. Nicole chẳng quan tâm tới bề ngoài, to tiếng gọi: “Hầy, ở đây!” Vừa gọi vừa cười vừa lắc mớ musoa mới mua cho Abe.

Bốn người cùng đứng hợp thành một nhóm bất ổn, ở giữa là thân hình cao lớn của Abe. Trông y người ta có thể nghĩ tới xác một chiếc chiến thuyền ngày xưa, khối to lớn của y làm quên đi những nhược điểm, những hèn nhát, vẻ cay đắng của y. Ba người bạn gái đều cảm thấy rất rõ rệt vẻ nghiêm trang hơi long trọng từ người Abe phát ra hay từ những cố ý của y. Nhưng cả ba đều lấy làm sợ hãi trước những gì chỉ còn lại nơi Abe, xưa kia là ý chí muốn sống, bây giờ là ý chí muốn tự hủy.

Khi đó Dick vừa tới, nghiêm chỉnh, bóng láng, đon đả, ba người đàn bà đón Dick với những tiếng la nho nhỏ thoải mái, mãn nguyện về đôi vai, về chiếc nón tuyệt hảo, về cái cán cây can của y. Ít nhất trong khoảnh khắc cả ba người đều có thể rời bỏ cảnh tàn tạ khổng lồ của Abe. Dick lập tức bình tĩnh nắm được tinh thần của hoàn cảnh. Y kéo mọi người ra khỏi những ý nghĩ u uất, hướng sự chú tâm của họ vào những kỳ thú của nhà ga lớn. Gần bọn họ có những người đàn bà Mỹ từ biệt nhau với giọng nói như tiếng nước rớt trong chiếc chậu vậy. Đứng ở trong ga, quay lưng ra với thành phố Paris, mấy bà đó đã có vẻ như đứng trên tàu cúi xuống mặt biển, chịu sự thay đổi do đại dương, sự nhào nặn những nguyên tử sẽ tạo thành tế bào căn bản cho một dân tộc mới.

Và những người Mỹ giàu có khác ào ào như con sông cuồn cuộn tới tận sân ga; với gương mặt mới của họ, ngay thật, thông minh, lễ phép, không tư tưởng, vì đã có người khác suy nghĩ thay cho họ. Thỉnh thoảng một gương mặt người Anh trong đám đông đem tới cảm tưởng gọn gàng, đứng cao lên tất cả. Nhưng khi đã có một số người Mỹ khá đông trên sân ga, cảm tưởng đầu tiên mà họ gây nên, cảm tưởng sạch sẽ tinh tươm và tiền bạc, lu mờ đi, chỉ để lại một lớp sương mờ chủng tộc mơ hồ nó ngăn trở che lấp hết, cả chính họ lẫn những người quan sát họ. Nicole níu lấy cánh tay Dick, la lên:

– Coi kìa, mình!

Dick quay lại vừa kịp trông thấy chuyện xảy ra, ở cách hai toa xe, trước toa xe phòng ngủ, một cảnh mau lẹ, trái ngược hẳn với những cảnh chia biệt thường. Người con gái khi nãy Nicole mới nói chuyện bỗng tách rời khỏi người đàn ông cùng đứng. Cô gái thò trong sắc. Tức thì có tiếng hai phát súng nổ.

Đồng thời đầu máy ré còi inh ỏi và đoàn xe chuyển bánh, trong khoảnh khắc tước mất phần quan trọng của tiếng súng. Abe đứng trên cửa toa xe của mình đưa tay vẫy chào; y không trông thấy chi hết. Nhưng, trước khi đám đông bu lại, Dick và mấy người cùng đi đã trông thấy kết quả của hai tiếng súng nổ; người đàn ông bị bắn ngã ngồi trên sân ga. Đoàn xe ngừng lại sau khi mọi người tưởng như một thế kỷ. Nicole và Mary đứng đợi cách xa, trong khi Dick len lỏi bước vô. Chừng năm phút sau Dick mới tới gần họ.

Lúc đó đám đông đã chia thành hai. Một nửa đi theo người bị thương được khiêng đi trên cáng; một nửa đi theo người con gái giết người, bước đi tái xanh nhưng vững vàng giữa những nhân viên cảnh sát bối rối.

Dick vội nói:

– Đó là Maria Wallis. Người đan ông bị bắn là một người Anh. Người ta khó khăn mới đọc được tên người đó vì viên đạn chọc thủng tấm căn cước.

Họ vội vã rời xa đoàn xe lửa, bị đám đông lôi kéo theo.

Dick nói:

– Tôi đã biết họ đưa cô ta tới bót cảnh sát nào. Tôi phải tới đó.

Nicole cãi:

– Nhưng cô ấy có một người chị em cũng ở Paris. Tại sao không điện thoại cho người đó? Kỳ thật, không ai nghĩ tới vụ đó cả. Cô gái có chồng người Pháp, người đó sẽ can thiệp hữu ích hơn chúng ta.

Dick lưỡng lự, lắc đầu rồi bỏ đi.

Nicole gọi với theo:

– Đợi một chút, kỳ cục quá! Anh tới đó có ích lợi gì? Với thứ Pháp ngữ của anh…

– Ít nhất tôi cũng lo để người ta không bạo động với cơ gái.

Nicole khăng khăng:

– Chắc chắn người ta phải giữ cô ta lại. Chính cô ta đã bắn người kia. Tốt hơn hết là điện thoại tức khắc cho Laura. Laura có thể hành động được việc hơn chúng ta.

Dick không bị thuyết phục. Với lại y cảm thấy Rosemary đang ngó y. Nicole cương quyết nói:

– Mọi người đợi tôi nhé.

Rồi Nicole bước mau tới phòng điện thoại.

Dick nói có vẻ chế diễu một cách yêu thương:

– Khi nào Nicole đã lo việc gì, chỉ có một cách là để yên cho cô ta làm.

Sáng hôm sau lúc đó Dick mới gặp Rosemary. Hai người đưa mắt nhìn nhau cố tìm lại những xúc động đêm qua. Trong khoảnh khắc trong con mắt người nọ thấy người kia như mờ ảo. Rồi lớp trào yèu thương chầm chậm nhưng nóng bỏng xâm chiếm hai người.

Rosemary hỏi:

– Có phải anh ưa giúp đỡ hết thảy mọi người không?

– Tôi làm bộ thế.

– Má em cũng thích giúp đỡ mọi người. Lẽ dĩ nhiên bà cụ đâu có giúp được nhiều người như anh. (Cô gái thở dài, nói tiếp) Đôi khi em cứ tự nhủ em là người ích kỷ nhất đời.

Lần đầu tiên nghe nói tới “má” Dick cảm thấy khó chịu. Y có ý muốn quên bà mẹ đi, tách rời mối tình của mình với không khí phòng giữ trẻ mà coi bộ Rosemary thích thú ở trong đó. Nhưng ý hướng đó biểu tỏ một chút thiếu tự chủ. Sự đòi hỏi của Rosemary sẽ ra sao nếu y tự thả lỏng chỉ trong một khoảnh khắc? Dick không khỏi hốt hoảng nhìn thấy cuộc tình của hai người đang trở nên bền vững, lắng đọng lại; nhưng cũng không thể bất động; phải tiến tới hay lùi lại. Lần đầu tiên Dick nghĩ rằng Rosemary đang nắm cái cần chỉ huy vững tay hơn mình. Trước khi Dick phác được một kế hoạch hành động Nicole đã quay lại.

– Tôi gọi được Laura. Hiện bà ta chưa biết chi hết. Tiếng nói mờ tan rồi hiện trở lại, như là Laura ngất đi vậy, sau mới tỉnh lại. Laura nói đã tin chắc thế nào cũng có chuyện xảy ra sáng hôm sau.

Để tái lập sự bình tĩnh Dick nói:

– Đáng lý ra Maria phải đi với Diaghileff. Cô ta có ý niệm về khung cảnh cũng như về nhịp độ. Có ai trong chúng ta từ nay trông thấy đoàn tàu chuyển bánh mà không nghe thấy tiếng nổ.

Nicole cười. Rosemary cũng cười, nhưng cả hai đều kinh hoảng, cả hai đều đợi ở Dick một lời phê bình đạo đức. Ý muốn đó không hoàn toàn ý thức, nhất là nơi Rosemary, vốn đã quen với những biến cố như vậy. Nhưng cô gái cũng cảm thấy một va chạm nội tâm. Trong lúc này, Dick bị xáo động bởi mãnh lực để những cảm xúc mới nhận thấy. Còn hai người đàn bà cảm thấy mơ hồ khó chịu.

Rồi, như chẳng cớ gì đã xảy ra, đời sống của hai vợ chồng Diver và hai người bạn tiếp tục như cũ.

Nhưng có một chuyện đã xảy ra: đó là vụ ra đi của Abe. Và ngay chiều hôm đó Mary cũng ra đi, chấm dứt mùa Paris. Hay không chừng mấy tiếng súng đó, kết thúc của một câu chuyện u ẩn nào đó, đã thật sự đánh dấu sự chấm dứt. Những tiếng súng đó đã len vào cái nền của đời sống, theo dõi họ ở ngoài phố, trên hè nơi hai người phu khuân vác đồ cho họ đứng nói chuyện với nhau trong khi chờ taxi tới.

– Mình có trông thấy cái súng không? Y như món đồ ngó chỗ áo sơ-mi? Máu nhiều đến độ tưởng như quay trở lại thời chiến tranh.