Bilbo bật dậy, vừa mặc áo khoác ngoài vừa bước vào phòng ăn. Anh chàng chẳng thấy ai ở đó, ngoài những vết tích của một bữa điểm tâm thịnh soạn và vội vàng. Một cảnh tượng bừa bộn kinh khủng ở trong phòng, và trong nhà bếp là hàng đống đĩa chén chưa rửa. Hầu như tất cả nồi niêu xoong chảo của anh chàng đều đã được đem ra dùng. Công việc cọ rửa chúng là một thực tế đáng ngán đến mức Bilbo buộc phải tin rằng bữa tiệc đêm hôm trước đâu phải là một phần những cơn ác mộng của mình, như anh chàng đã hy vọng thà thế còn hơn. Quả thật rốt cuộc anh chàng thấy nhẹ cả người khi nghĩ rằng tất cả bọn họ đã bỏ đi mà không có mình theo cùng và cũng chẳng buồn đánh thức mình dậy (“mà cũng chẳng hề có một lời cảm ơn” anh chàng nghĩ bụng); ấy vậy mà ở chừng mực nào đó anh chàng cũng không thể không cảm thấy hơi thất vọng. Cảm giác ấy khiến anh chàng kinh ngạc.

“Đừng có mà ngốc, Bilbo Baggins ơi!” anh chàng tự nhủ, “trẻ người non dạ như ngươi thì nghĩ đến lũ rồng cùng toàn bộ cái chuyện vớ vẩn kỳ quặc ấy mà làm gì!” Thế là anh chàng mặc tạp dề, nhóm lửa, đun nước và rửa cốc đĩa. Rồi anh chàng ăn một chút điểm tâm ngon lành trong nhà bếp trước khi ra khỏi phòng ăn. Lúc đó mặt trời đang chiếu sáng; và cửa trước đang mở, để lọt vào một làn gió xuân ấm áp. Bilbo bắt đầu huýt sáo vang lừng và quên đi cái đêm hôm trước. Thật ra anh chàng vừa đang ngồi xuống để ăn chút điểm tâm ngon lành thứ hai bên cửa sổ phòng ăn thì Gandalf bước vào.

“Anh bạn thân mến,” lão nói, “khi nào thì cậu mới đến? Cậu nghĩ sao về một cuộc lên đường sớm sủa? – mà lại còn đang ngồi đây ăn bữa điểm tâm, hoặc cậu gọi là bữa gì cũng được, vào lúc mười giờ rưỡi! Bọn họ đã để lại tin nhắn cho cậu, vì họ không thể chờ đợi được đấy.”

“Tin nhắn nào?” anh chàng Baggins tội nghiệp nói, hết sức bối rối.

“Rõ thật là đồ đoảng!” Gandalf nói, “sáng hôm nay cậu thật chẳng bình thường chút nào sất – cậu chưa hề quét bụi ở bệ lò sưởi!”

“Cái đó thì liên quan gì đến việc này kia chứ? Tôi rửa cốc đĩa cho mười bốn người đã là quá đủ rồi!”

“Nếu quét bụi ở bệ lò sưởi thì cậu đã phát hiện ra cái này ở dưới đồng hồ,” Gandalf vừa nói vừa trao cho Bilbo một bức thư ngắn (dĩ nhiên là được viết trên giấy của anh chàng).

Anh chàng đọc được như thế này:

“Thorin cùng bè bạn gửi lời chào tới anh Kẻ Trộm Bilbo! Vì lòng mến khách của anh, chúng tôi vô cùng cảm ơn, còn về việc anh ngỏ ý giúp đỡ về chuyên môn thì chúng tôi vui lòng chấp nhận. Điều kiện: tiền trao cháo múc, không vượt quá một phần mười bốn của tổng số lợi nhuận (nếu có); được đảm bảo tất cả mọi chi phí đi lại trong bất kỳ trường hợp nào; các chi phí lễ tang do chúng tôi hoặc các đại diện của chúng tôi thanh toán, nếu như trường hợp đó xảy ra và sự việc không được thu xếp bằng cách khác.

“Do thấy không cần thiết quấy rầy sự nghỉ ngơi quý báu của anh, chúng tôi đã lên đường trước để chuẩn bị những việc cần thiết, và sẽ đợi quý nhân tại Quán trọ Rồng Xanh, làng Cận Thủy Lộ, vào đúng 11 giờ sáng. Tin rằng anh sẽ tới đúng giờ.

“Chúng tôi hân hạnh kính thư

“Thorin cùng bè bạn.”

“Như vậy là cậu chỉ còn đúng mười phút. Cậu sẽ phải chạy đấy,” Gandalf nói.

“Nhưng…,” Bilbo nói.

“Cũng không còn thì giờ cho việc ấy nữa! Cậu đi ngay đi!”Cho đến tận cuối đời Bilbo cũng không thể nào nhớ nổi bộ dạng của mình thế nào lúc ra khỏi nhà, không mũ, không gậy chống, không một chút tiền, chẳng có bất kỳ vật dụng nào mà anh chàng vẫn thường mang theo khi ra ngoài; bỏ dở bữa điểm tâm thứ hai, chưa kịp rửa mặt, vội dúi chùm chìa khóa của mình vào tay Gandalf, rồi ba chân bốn cẳng chạy thật nhanh dọc con ngõ, qua cái Xưởng Xay Xát đồ sộ, băng qua Thủy Lộ, rồi chạy tiếp khoảng một dặm nữa.

Anh chàng bở cả hơi tai khi tới làng Cận Thủy Lộ đúng vào lúc chuông đồng hồ điểm mười một giờ, và phát hiện ra là mình đã đến mà không có một chiếc khăn tay!

“Hoan hô!” Balin nói, chú đang đứng tại cửa nhà trọ chăm chú ngó nghiêng tìm kiếm Bilbo.

Đúng lúc ấy tất cả những chú lùn khác vừa rẽ từ con đường qua làng mà đến. Họ đều cưỡi những con ngựa nhỏ, trên mình mỗi con quàng đủ mọi thứ hành lý, nào hộp, nào gói và các thứ đồ dùng vặt vãnh. Có một chú ngựa rất nhỏ, rõ ràng là dành cho Bilbo.

“Hai cậu lên ngựa đi, chúng ta khởi hành thôi!” Thorin nói.

“Tôi rất lấy làm tiếc,” Bilbo nói, “nhưng mà tôi không mang theo mũ và lại bỏ quên khăn tay ở nhà, và tôi chẳng có chút tiền nào cả. Mãi sau 10 giờ 45 tôi mới thấy bức thư của các vị, chính xác là thế.”

“Cần gì phải chính xác đến thế,” Dwalin nói, “mà cũng đừng lo! Cậu sẽ phải xoay xở cho được mà chẳng cần đến khăn tay khăn tiếc và biết bao nhiêu thứ khác nữa, cho tới hồi kết của chuyến đi. Còn về chuyện mũ mão, tôi có một cái mũ trùm và áo khoác dự trữ trong hành lý ấy.”

Tất cả bọn họ đã khởi hành như vậy, cứ đủng đỉnh nước kiệu trên lưng những con ngựa nhỏ chất đầy hành lý, rời quán trọ vào một buổi sáng đẹp trời ngay trước tháng Năm; còn Bilbo thì đội mũ trùm màu lục sẫm (đã phai bạc vì nắng mưa) và mặc áo choàng cũng màu lục sẫm mượn của Dwalin. Những thứ này quá rộng nên anh chàng nom có vẻ khá ngộ. Ông Bungo, bố anh chàng, mà nhìn thấy thì sẽ nghĩ thế nào đây, tôi không đủ can đảm mà nghĩ tới nữa. Điều an ủi duy nhất đối với anh chàng là mình không thể bị nhận lầm là một chú lùn, bởi vì anh chàng không có râu.

Bọn họ mới rong ruổi chưa lâu lắm thì Gandalf vụt xuất hiện, rất lộng lẫy trên một con ngựa bạch. Lão đem đến rất nhiều khăn tay cùng với cái tẩu và thuốc lá của Bilbo. Thế là sau đó cả đoàn vui vẻ đi tiếp, rồi họ vừa phi ngựa vừa kể chuyện và ca hát suốt ngày, dĩ nhiên là trừ những lúc dừng lại để dùng bữa. Những dịp này không nhiều như Bilbo ước muốn, nhưng dù sao anh chàng cũng bắt đầu cảm thấy các cuộc mạo hiểm suy cho cùng đâu phải là quá tệ.

Thoạt đầu bọn họ qua những vùng đất của người hobbit, một xứ sở rộng lớn và đẹp đẽ có những con người tử tế sinh sống, có những con đường tốt, một vài nhà trọ, và thỉnh thoảng lại thấy một người lùn hoặc một tá điền thong thả đi công chuyện. Rồi họ tới những vùng đất mà ở đó người ta nói giọng rất lạ và hát những bài hát mà Bilbo chưa nghe thấy bao giờ. Lúc này bọn họ đã tiến sâu vào Xứ Lẻ Loi, ở đó không còn người, không có quán trọ, và những con đường ngày càng xấu hơn. Không xa về phía trước là những quả đồi hiu quạnh cứ vươn cao lên mãi và rậm rịt cỏ cây. Trên vài quả đồi ấy là những lâu đài cổ nom gớm ghiếc, cứ như thể chúng đã được những kẻ độc ác xây nên. Mọi vật có vẻ ảm đạm, bởi thời tiết hôm ấy bỗng thay đổi tệ hại. Trước đó nói chung trời đẹp hiếm thấy trong tháng Năm, thậm chí là cả trong những câu chuyện vui, vậy mà lúc này trời lại lạnh và ẩm ướt. Tại Xứ Lẻ Loi bọn họ bắt buộc phải hạ trại khi nào có thể, song ít ra thì lúc đó trời cong khô ráo.

“Nghĩ mà xem, sắp tới tháng Sáu rồi,” Bilbo vừa làu bàu vừa lội bì bõm phía sau những người khác trên một con đường mòn rất lầy lội. Lúc đó là sau giờ dùng trà buổi chiều, trời đang đổ mưa như trút, mà đã mưa như thế suốt cả ngày rồi; cái mũ trùm cứ nhỏ giọt vào mắt anh chàng, áo khoác thì sũng nước; chú ngựa con thì mệt mỏi và cứ trượt chân trên những hòn đá; những người khác thì quá cáu bẳn nên chẳng hơi đâu mà trò chuyện cùng. “Mà mình chắc là mưa đã ngấm vào số quần áo khô và mấy túi lương thực rồi,” Bilbo nghĩ bụng. “Cái việc đi ăn trộm và mọi thứ liên quan đến nó thật là gớm chết! Giá mà lúc này mình đang ở nhà, ngồi bên lò sưởi trong cái hang đẹp đẽ của mình, với cái siêu nước vừa mới bắt đầu reo!” Đó đâu phải là lần cuối cùng anh chàng ước ao như vậy!

Mấy chú lùn vẫn cứ lắc lư đi tiếp, chẳng hề ngoái lại hay để ý gì đến anh chàng hobbit. Đâu đó sau những đám mây xám, mặt trời hẳn đã lặn xuống thấp, bởi vì trời bắt đầu tối lúc bọn họ đi xuống một thung lũng sâu có một dòng sông chảy dưới chân. Gió bỗng nổi, và những hàng dương liễu dọc hai bờ sông khom mình xuống thở dài xào xạc. Thật may mắn là con đường lại đi qua một cây cầu đá cũ, bởi dòng sông, dềnh lên vì nước mưa, cứ chảy ào ào xuống từ những đồi núi ở phía Bắc.

Gần nửa đêm thì bọn họ vượt qua sông. Gió thổi tan những đám mây xám, và một mảnh trăng thơ thẩn hiện ra phía trên dãy đồi giữa những đám mây bay tơi tả. Sau đó bọn họ dừng lại, Thorin lẩm bẩm gì đó về bữa ăn tối, rồi chuyện “chúng ta kiếm đâu ra một chỗ khô ráo để mà ngủ đây?”

Mãi tới lúc ấy bọn họ mới để ý thấy là thiếu mất Gandalf. Lão đã cùng đi với bọn họ suốt cả quãng đường, chẳng hề cho biết là lão tham gia cuộc mạo hiểm hay chỉ để bầu bạn với họ trong chốc lát. Lão đã ăn nhiều nhất, nói nhiều nhất, và cười nhiều nhất, song lúc này lão mặc nhiên không có mặt ở đó!

“Lại đúng vào cái lúc mà một thầy phù thủy có thể hữu ích nhất nữa chứ,” Dori và Nori rên rỉ (hai chú này đồng ý với quan điểm của anh chàng Hobbit về những bữa ăn đúng giờ giấc, đồ ăn thức uống ê hề và thường xuyên.)

Cuối cùng bọn họ quyết định sẽ phải hạ trại ngay tại chỗ. Bọn họ đi tới một lùm cây, và tuy ở dưới gốc cây có khô ráo hơn, gió lại lay cho nước mưa rớt xuống từ những chiếc lá, và cái tiếng tí tách, tí tách thật là rất khó chịu. Và cái trò quái ác này dường như cũng xía vào cả đống lửa nữa. Giống người lùn có thể nhóm một đống lửa hầu như ở bất kỳ chỗ nào và bằng bất kỳ chất liệu gì, dù có gió hay không có gió; song họ lại không thể làm điều đó vào đêm hôm ấy, thậm chí cả Oin và Gloin, những kẻ có cái biệt tài này, cũng chào thua.

Rồi một trong những chú ngựa con bỗng dưng hoảng hốt và chạy lồng lên. Nó chạy xuống sông trước khi họ bắt kịp; và trước khi họ có thể lôi nó lên bờ thì Fili và Kili đã suýt chết đuối, còn toàn bộ số hành lý mà nó chở đã bị cuốn trôi hết. Dĩ nhiên hầu hết số đó là thực phẩm, chỉ còn lại khá ít đồ ăn dành cho bữa tối, và rất ít dành cho bữa điểm tâm.

Cả bọn ngồi đó mà sầu não, vừa ướt sũng vừa than thở, trong lúc Oin và Gloin lại tiếp tục cố nhóm lửa, vừa làm vừa cãi cọ nhau. Bilbo còn đang buồn rầu ngẫm nghĩ rằng mạo hiểm đâu phải toàn là những cuộc rong ruổi cưỡi ngựa trong nắng tháng Năm thì Balin, kẻ luôn làm nhiệm vụ canh gác, nói: “Đằng kia có ánh sáng kìa!” Cách đó một quãng có một quả đồi phủ đầy cây cối, nhiều chỗ khá rậm rạp. Lúc này bọn họ có thể nhìn thấy ánh sáng trong cái mảng cây cối đen sì ấy, một thứ ánh sáng đỏ hồng dịu mắt, giống như là một đống lửa hay những bó đuốc bập bùng.

Sau khi đã nhìn cái đốm sáng ấy một lát, họ xoay ra tranh luận. Vài chú nói “không phải” trong khi vài chú khác nói “đúng rồi”. Vài chú lại nói họ phải tới đó xem mới biết được, và dù đó là cái gì thì cũng tốt hơn một bữa tối xoàng xĩnh, bữa điểm tâm ít ỏi, và quần áo ướt sũng mặc suốt cả đêm.

Mấy chú khác nói: “Những vùng này có ai biết rõ đâu, mà lại quá gần dãy núi nữa. Ngày nay lữ khách hiếm khi đi đường này. Những tấm bản đồ cũ không còn có ích nữa: mọi sự đã thay đổi theo chiều hướng xấu đi và con đường lại không được canh giữ. Người ta thậm chí hiếm khi nghe nói nhà vua có mặt ở gần đây, và càng ít tò mò trong lúc đi đường thì càng ít nguy cơ gặp rắc rối hơn.” Vài chú nói, “Rốt cuộc thì chúng ta có tới mười bốn người kia mà.” Những chú khác bảo, “Lão Gandalf đi đâu ấy nhỉ?” Câu hỏi này được mọi người nhắc đi nhắc lại mãi. Sau đó trời bắt đầu đổ mưa tệ hại hơn bao giờ hết, còn Oin và Gloin thì bắt đầu choảng nhau.

Thế là mọi người thôi không tranh luận nữa. “Dù sao thì chúng ta cũng có một gã kẻ trộm đi cùng,” bọn họ nói; thế rồi họ rời đi, dắt theo cả ngựa (hết sức thận trọng) về phía đốm sáng kia. Bọn họ đi tới quả đồi và chẳng mấy chốc đã ở trong rừng. Bọn họ trèo lên đồi nhưng chẳng thấy con đường ra hồn nào, con đường có thể dẫn đến một ngôi nhà hay một trang trại chẳng hạn, nên đành cố bằng mọi cách vượt qua rừng cây, gây ra nhiều tiếng sột soạt, cọt kẹt và răng rắc (cùng rất nhiều lời càu nhàu bực bội), trong đêm tối như mực.

Bỗng cái đốm sáng ấy tỏa chiếu rực rỡ qua khe những thân cây không xa phía trước.

“Bây giờ thì đến lượt gã kẻ trộm,” họ nói, ám chỉ Bilbo. “Cậu phải tiếp tục tiến bước và tìm hiểu cặn kẽ về cái ánh sáng ấy, xem nó được dùng để làm gì, và xem xem có phải mọi việc đều tuyệt đối an toàn và tốt đẹp không,” Thorin nói với anh chàng hobbit. “Giờ thì hãy chạy ù đi, và trở lại thật nhanh, nếu mọi việc đều tốt đẹp. Nếu không thì cứ quay lại, nếu cậu có thể. Nếu không quay lại được, cậu hãy hú hai lần giống như con chim lợn và một lần giống như con cú mèo, rồi bọn ta sẽ làm những gì bọn ta có thể.”

Bilbo đành phải cất bước ra đi, trước khi anh chàng có thể thanh minh rằng mình chẳng thể nào hú lấy một lần tiếng của bất kỳ loài cú nào cũng như không thể chạy trốn thật nhanh. Nhưng dù sao thì những người hobbit cũng có thể di chuyển lặng lẽ trong rừng, tuyệt đối lặng lẽ. Họ tự hào về điều đó, và Bilbo đã từng hơn một lần khịt khịt mũi ra vẻ xem thường cái mà anh chàng gọi là “toàn bộ mưu mô thủ đoạn của giống người lùn này,” trong lúc cả bọn rong ruổi trên đường, tuy vậy tôi nghĩ rằng các bạn hoặc tôi cũng chẳng thấy được gì trong một đêm mưa gió thế này, cho dù cả đoàn người ngựa ấy có đi ngang qua chỉ cách vài gang tay. Còn về những bước đi tuyệt hảo của Bilbo về phía đốm sáng màu đỏ, tôi cho rằng đến một sợi râu của con chồn cũng không bị lay động. Vì vậy, đương nhiên là anh chàng đến sát bên đống lửa – bởi vì đó đúng là một đống lửa – mà không gây náo động cho bất kỳ ai. Và đây là những gì anh chàng nhìn thấy.

Ba người rất to đang ngồi xung quanh một bếp lửa rất to đốt bằng những khúc gỗ sồi. Chúng đang nướng thịt cừu xâu qua xiên gỗ dài và liếm nước thịt bám trên các ngón tay. Mùi thơm sực nức. Lại có một thùng bia ngon ở ngay gần đó, còn bọn chúng thì đang uống bằng những cái bình. Có điều bọn chúng là những gã khổng lồ. Hiển nhiên là những gã khổng lồ rồi. Ngay cả Bilbo, bất chấp cuộc sống ru rú trong hang của mình, cũng có thể nhận ra điều đó: bằng vào những bộ mặt to bè gớm ghiếc của chúng, cỡ người và hình dáng cặp chân của chúng, đó là chưa kể lời ăn tiếng nói của chúng vốn chẳng lịch sự một chút một chút nào.

“Hôm qua thịt cừu, hôm nay thịt cừu, chà, chắc mai cũng lại thịt cừu cho mà xem,” một trong ba gã khổng lồ nói.

“Lâu lắm chẳng được miếng thịt người quái nào cả,” gã thứ hai nói. “Cái thằng William chết giẫm này nghĩ thế đếch nào mà mày lại dẫn chúng tao đến vùng này cơ chứ, tao chịu không biết – đã thế, bia lại sắp hết rồi,” gã vừa nói vừa huých vào khuỷu tay William, gã này đang tu cái bình của mình.

William sặc rượu. “Câm mồm!” gã nói ngay khi có thể nói được. “Mày đừng có hòng mà mong người ta cứ ở lại đây mãi cho mày và thằng Bert ăn thịt nhé. Chúng mày đã xơi tái cả một làng rưỡi kể từ khi chúng ta từ trên núi xuống rồi còn gì. Mày muốn thêm bao nhiêu nữa! Và thời hạn của chúng ta ở đây đã hết, vào cái lúc mày nói câu ‘cảm ơn Bill’ vì đã cho một miếng thịt cừu núi béo ngon giống như miếng thịt cừu này đấy.” Gã cắn một miếng to từ cái đùi cừu gã đang nướng, rồi chùi miệng vào ống tay áo.

Đúng, tôi e rằng những gã khổng lồ quả có ứng xử như thế, ngay cả những gã chỉ có một cái đầu. Sau khi nghe hết chuyện, Bilbo hẳn đã phải làm một điều gì đó ngay lập tức. Anh chàng lẽ ra lặng lẽ quay trở về mà cảnh báo các bạn mình là có ba gã khổng lồ đang giận dữ ở gần đó, rất có khả năng chúng sẽ thử xơi người lùn nướng, hoặc thậm chí cả ngựa nữa, để đổi món; hoặc giả anh chàng nên thực hiện một vụ ăn trộm nhanh chóng tài tình. Một tay trộm thật sự thượng hạng và trứ danh hẳn đã móc túi bọn khổng lồ vào thời điểm này – việc đó gần như bao giờ cũng bõ công, nếu như trót lọt – gỡ thịt cừu khỏi những cái xiên, cuỗm thùng bia, và bỏ đi mà bọn chúng không phát hiện ra. Những tên trộm khác đầu óc thực tế hơn nhưng lại kém tay nghề có lẽ đã đâm dao găm vào lưng từng gã một trước khi bọn chúng kịp nhận ra. Được như thế là đêm hôm ấy mọi người đã có thể vui vẻ rồi.

Bilbo biết điều đó. Anh chàng đã đọc được biết bao nhiêu điều mà mình chưa từng thấy hoặc chưa từng làm. Anh chàng rất hoảng hốt và cũng rất ghê tởm, chỉ ước gì mình ở cách đó hàng trăm dặm, vậy mà – vậy mà không hiểu sao anh chàng lại không thể quay ngay trở lại với Thorin cùng cả bọn với hai bàn tay trắng. Vì thế anh chàng đứng đó mà lưỡng lự trong bóng tối. Trong các cách ăn trộm khác nhau mà anh chàng đã đọc được thì việc móc túi những gã khổng lồ dường như là ít khó khăn nhất, thế là cuối cùng anh chàng trườn tới phía sau một cái cây ngay sau lưng gã William.

Hai gã Bert và Tom bước tới chỗ thùng bia. Gã William đang uống thêm một chầu nữa. Bilbo bèn lấy hết can đảm thò bàn tay nhỏ bé của mình vào cái túi to tướng của gã William. Trong đó có một cái ví, mà đối với Bilbo thì lớn bằng cái bao tải. “A!” anh chàng nghĩ bụng, và cảm thấy nhiệt tình hơn với công việc mới mẻ của mình trong lúc cẩn thận lôi cái ví ra ngoài, “đây chỉ là bước khởi đầu!”

Đúng vậy! Những cái ví của bọn khổng lồ đều là mối phiền lụy, và cái ví này cũng không phải ngoại lệ. “Này, mày là ai thế?” nó chin chít kêu lên lúc ra khỏi túi; và gã William lập tức quay lại tóm lấy cổ Bilbo trước khi anh chàng kịp lẩn sau cái cây.

“Chà, Bert, xem tao tóm được con gì này!” William nói.

“Con gì thế?” hai gã kia vừa nói vừa chạy ào đến.

“Tao đếch biết! Mày là con gì hả?”

“Bilbo Baggins, một bur[5], một hobbit,” anh chàng hobbit tội nghiệp vừa nói vừa run bắn cả người, và băn khoăn không biết làm thế nào để giả tiếng chim cú trước khi bọn chúng bóp cổ mình.

“Một burrahobbit?” bọn chúng nói, hơi hoảng hốt. Những gã khổng lồ đều tối dạ và rất đa nghi đối với bất kỳ cái gì chúng mới gặp lần đầu.

“Một burrahobbit thì liên quan gì đến cái túi của ta chứ?” gã William nói.

“Thế mày làm thịt nó được không?” gã Tom hỏi.

“Mày thử làm xem,” gã Bert vừa nói vừa nhặt lên một cái xiên.

“Nó chẳng được một miếng đâu,” gã William nói, gã đã chén một bữa tối thịnh soạn rồi, “là nói khi đã lột da và lọc xương ấy.”

“Có lẽ quanh đây còn nhiều đứa như nó nữa đấy, và chúng ta có thể làm một cái bánh nhân thịt,” gã Bert nói. “Này thằng kia, có còn thêm đứa nào như mày lẻn vào khu rừng này không, hả con thỏ nhỏ thối tha,” gã vừa nói vừa nhìn hai bàn chân đầy lông của anh chàng hobbit; rồi gã túm các ngón chân anh chàng mà xách lên và lắc lắc.

“Có, rất nhiều,” Bilbo nói, rồi sực nhớ là không được phản bội các bạn mình. “Chẳng có ai hết, không có lấy một người,” anh chàng lập tức nói ngay sau đó.

“Mày nói thế là thế nào?” gã Bert vừa nói vừa túm tóc giữ cho anh chàng đứng thẳng.

“Ý tôi là,” Bilbo thở hổn hển, đáp. “Mà xin đừng nấu tôi, xin các ngài tốt bụng đấy. Bản thân tôi là một đầu bếp giỏi, và nấu nướng giỏi hơn cả tôi nữa, nếu như các ngài hiểu tôi định nói gì. Tôi sẽ nấu nướng ngon lành cho các ngài, một bữa điểm tâm hoàn hảo tuyệt vời cho các ngài, chỉ xin các ngài đừng thịt tôi làm bữa tối.”

“Anh chàng bé nhỏ tội nghiệp!” gã William nói. Gã đã sực một bữa tối đến căng bụng; gã cũng đã nốc hết nhiều bia nữa. “Anh chàng bé nhỏ tội nghiệp! Hãy thả nó đi!”

“Chỉ đến khi nó cho biết ý nghĩa của rất nhiều và chẳng có ai hết thì ta mới thả được,” gã Bert nói. “Tao không muốn bị cắt cổ trong lúc ngủ đâu! Cứ hơ ngón chân nó vào đống lửa cho tới khi nó nói!”

“Tao không đồng ý làm thế,” gã William nói. “Tao bắt được nó kia mà!”

“Mày là một thằng khờ béo ị, William ạ,” gã Bert nói, “như tao đã nói khi nãy lúc tối.”

“Còn mày là một thằng thô lỗ!”

“Mày nhận xét thế tao đâu có chịu, Bill Huggins à,” gã Bert vừa nói vừa thoi một đấm vào mắt gã William.

Sau đó là một cuộc đánh lộn ngoạn mục. Bilbo vẫn còn đủ trí khôn – khi gã Bert buông anh chàng xuống đất – để mà trườn xa khỏi những bàn chân của chúng, trước khi chúng đánh nhau dữ dội như một lũ chó và chửi bới nhau ầm ĩ. Chẳng mấy chốc chúng đã ghì lấy nhau, vừa lăn lông lốc suýt nữa vào cả đống lửa vừa liên tục đấm đá, trong lúc đó gã Tom lấy một cành cây đập mạnh vào cả hai gã kia để giúp chúng tỉnh ra – việc đó dĩ nhiên chỉ khiến chúng điên cuồng hơn bao giờ hết.

Lẽ ra khi ấy Bilbo phải rời đi. Nhưng đôi chân nhỏ bé khốn khổ của anh chàng đã bị một bàn chân to tướng của gã Bert ép rất chặt, trong người anh chàng chẳng có chút khí lực nào, còn cái đầu của anh chàng thì cứ quay cuồng; thế là anh chàng nằm đó mà thở hổn hển, ngay bên rìa quầng sáng của đống lửa.

Bỗng Balin xuất hiện đúng vào giữa cuộc chiến. Trước đó mấy chú lùn đã nghe thấy những tiếng huyên náo ở đằng xa, còn sau khi chờ đợi một lát mà không thấy Bilbo trở về và cũng chẳng thấy anh chàng hét lên một tiếng cú, bọn họ bắt đầu lần lượt trườn về phía ánh sáng một cách hết sức lặng lẽ. Vừa trông thấy Balin bước vào chỗ sáng là gã Tom hú lên một tiếng dễ sợ. Bọn khổng lồ thường cứ nhìn thấy các chú lùn (chưa được nấu chín) là đã ghét cay ghét đắng. Hai gã Bert và Bill lập tức ngừng ẩu đả và nói, “Cái bao tải, nhanh lên Tom!” Balin còn đang băn khoăn không biết Bilbo ở đâu trong cái cảnh hỗn loạn này và chưa kịp biết chuyện gì sắp xảy ra thì một cái bao tải đã chụp vào đầu chú, và chú gục xuống.

“Chúng nó còn đến thêm nữa đấy,” gã Tom nói, “hoặc có lẽ là ta nhầm to. Rất nhiều và chẳng có ai hết, đúng rồi,” gã nói. “Chẳng có gã burrahobbit nào nhưng lại có vô khối những thằng lùn này. Đại khái ý nghĩa của câu đó là vậy.”

“Tao nghĩ là mày nói đúng đấy,” gã Bert nói, “mà cánh ta ra khỏi chỗ có ánh sáng là tốt hơn cả.”

Và chúng làm như thế. Tay cầm những cái bao tải vẫn dùng đựng thịt cừu cùng những thứ cướp được khác, chúng chờ đợi trong bóng tối. Khi mỗi chú lùn đến và kinh ngạc nhìn đống lửa cùng những chiếc bình đổ lăn lóc và những cái đùi cừu bị gặm nham nhở, thì phụp! Một cái bao tải hôi thối đã ụp vào đầu và chú gục xuống. Chẳng mấy chốc Dwalin đã nằm cạnh Balin, Fili và Kili ở bên nhau, Dori và Nori và Ori chất thành một đống, còn Oin, Gloin, Bifur, Bofur và Bombur thì chồng chất lên nhau một cách khó chịu gần đống lửa.

“Như thế chúng mới được một bài học,” gã Tom nói; bởi Bifur và Bombur đã gây ra rất nhiều phiền toái và chiến đấu điên cuồng, như những người lùn vẫn xử sự khi bị dồn vào thế cùng.

Thorin đến cuối cùng – và chú không bị tóm bất thình lình. Chú đến, trong bụng đã ngờ ngợ có chuyện bất trắc, và chẳng cần nhìn cẳng chân của các bạn mình thò ra từ các bao tải chú cũng biết tình hình không thật ổn. Chú đứng trong bóng tối bên ngoài cách đó một quãng, và nói: “Chuyện phiền toái này là thế nào nhỉ? Ai đã hành hạ người của mình thế này chứ?”

“Bọn khổng lồ đấy!” Bilbo nói phía sau một cái cây. Bọn chúng đã quên bẵng anh chàng. “Bọn chúng đang cầm bao tải nấp sau các bụi rậm đấy,” anh chàng nói.

“Ồ! Chúng đang nấp à?” Thorin nói, rồi chú nhảy vọt về phía đống lửa trước khi bọn chúng kịp nhảy bổ vào chú. Chú tóm lấy một cành cây to đang cháy rực ở một đầu; và gã Bert đã bị cái đầu cháy ấy chọc vào mắt trước khi kịp né tránh. Đòn ấy khiến gã bị loại khỏi vòng chiến một lát. Bilbo gắng hết sức mình. Anh chàng túm lấy cẳng gã Tom – cố túm thật chặt, cái cẳng chân to như thân cây – song anh chàng bị hất tung lên và quay tròn trước khi rơi vào một bụi rậm, khi gã Tom đá tung những tàn lửa vào mặt Thorin.

Cũng vì làm thế mà gã Tom bị cành cây đập vào bộ nhá, và mất một răng cửa. Phải nói là cú đòn khiến gã gào lên. Nhưng đúng khoảnh khắc ấy gã William từ phía sau tiến lại và chụp ngay một cái bao tải vào đầu Thorin rồi kéo xuống tận gót chân. Và thế là cuộc chiến kết thúc. Cả bọn kẹt vào một tình thế thật khó khăn: tất cả đều bị thít chặt trong bao tải, trong lúc ba gã khổng lồ (hai gã bị bỏng và bị bầm giập nhớ đời) ngồi bên cạnh họ, đang tranh luận xem sẽ nướng họ từ từ hay đem băm nhỏ mà luộc, hoặc cứ ngồi lên họ từng chú một và nghiền họ nhão nhoẹt ra; còn Bilbo thì ở tít trên một bụi cây, quần áo rách tướp, da dẻ sây sát, chẳng dám nhúc nhích vì sợ bọn chúng nghe thấy.

Đúng lúc ấy thì Gandalf quay trở lại. Nhưng chẳng ai nhìn thấy lão. Bọn khổng lồ vừa mới quyết định sẽ nướng mấy chú lùn bây giờ rồi sẽ ăn sau – đó là ý kiến của gã Bert, và sau một hồi tranh luận cả bọn đều đồng ý.

“Nướng chúng bây giờ không hay đâu, sẽ mất cả đêm đấy,” một giọng nói cất lên. Gã Bert nghĩ đó là tiếng gã William.

“Đừng tranh luận về việc này nữa, Bill,” gã nói, “nếu không sẽ mất cả đêm đấy.”

“Ai tranh luận nào?” gã William nói, nghĩ bụng chính gã Bert là kẻ đã nói lúc nãy.

“Là mày đấy,” gã Bert nói.

“Mày là đồ dối trá,” gã William nói; và thế là cuộc tranh luận lại bắt đầu trở lại. Cuối cùng bọn chúng quyết định sẽ băm nhỏ họ ra mà luộc. Thế là chúng lôi một cái nồi đen to tướng và lấy dao ra.

“Luộc chúng thì không hay đâu! Chúng ta không có nước, mà đường ra giếng lại rất xa,” một giọng nói cất lên. Hai gã Bert và William nghĩ bụng gã Tom vừa nói.

“Câm miệng!” hai gã nói, “không thì chúng ta sẽ chẳng bao giờ xong việc được. Mà mày có thể tự đi mà lấy nước, nếu còn nói thêm gì nữa đấy!”

“Mày câm miệng lại thì có!” gã Tom nói, nghĩ bụng vừa rồi là tiếng gã William. “Tao muốn biết ngoài mày ra thì còn ai tranh luận nữa?”

“Mày là một thằng đoảng vị!” gã William nói.

“Mày đoảng vị thì có!” gã Tom nói.

Và thế là cuộc tranh luận lại bắt đầu một lần nữa, và trở nên gay gắt hơn bao giờ hết, cho tới khi cuối cùng bọn chúng quyết định thay nhau ngồi lên những cái bao tải để

nghiền nhão mấy chú lùn rồi sẽ đem luộc sau.

“Chúng ta sẽ ngồi lên đứa nào trước nhỉ?” giọng nói nọ lại cất lên.

“Tốt nhất là cứ ngồi lên đứa cuối cùng trước,” gã Bert nói, mắt gã trước đó đã bị Thorin làm bị thương. Gã nghĩ bụng là gã Tom vừa nói.

“Đừng có tự mình nói tự mình nghe như thế!” gã Tom nói. “Còn nếu mày muốn ngồi lên đứa cuối cùng thì mày cứ ngồi. Đó là đứa nào nhỉ?”

“Cái đứa đi bít tất màu vàng ấy,” gã Bert nói.

“Vớ vẩn, cái đứa đi bít tất màu xám chứ,” một giọng nói giống như của gã William cất lên.

“Tao dám chắc đó là màu vàng,” gã Bert nói.

“Đúng là màu vàng,” gã William nói.

“Thế thì mày vừa nói màu xám để làm gì nhỉ?” gã Bert nói.

“Tao chẳng bao giờ bảo thế. Thằng Tom nói đấy chứ.”

“Tao có nói thế bao giờ đâu!” gã Tom nói, “Chính là mày thì có.”

“Hai chọi một rồi, thôi mày câm miệng đi!” gã Bert nói.

“Mày đang nói với ai thế?” gã William nói.

“Thôi đừng cãi nhau nữa!” cả hai gã Tom và Bert cùng nói. “Đêm sắp hết rồi, và bình minh đến sớm lắm. Chúng ta hãy tiến hành việc đó đi!”

“Bình minh sẽ bắt hết chúng mày, và chúng mày sẽ hóa đá!” một giọng nói nghe như của William cất lên. Nhưng lại không phải. Bởi chính vào khoảnh khắc ấy ánh sáng tỏa trên quả đồi và tiếng chim ríu rít vang lừng trên các cành cây. Gã William chẳng hề nói gì bởi gã đang lom khom đứng đó thì đã hóa đá; còn hai gã Bert và Tom thì như những tảng đá dựng thẳng đang nhìn gã kia. Và cho đến tận ngày nay chúng vẫn đứng đó, hoàn toàn cô đơn, trừ phi có chim chóc đậu lên mình chúng; bởi như các bạn có thể cũng biết, những gã khổng lồ phải xuống dưới mặt đất trước lúc rạng đông, nếu không chúng sẽ phải trở về với cái chất liệu của núi đã tạo ra chúng, và sẽ không bao giờ nhúc nhích nữa. Chuyện xảy ra với mấy gã Bert, Tom và William là như thế.

“Tuyệt vời!” Gandalf vừa nói vừa bước ra từ phía sau một cái cây, rồi lão giúp Bilbo trèo từ trên một bụi gai xuống đất. Khi đó thì Bilbo hiểu ra mọi sự. Chính là tiếng nói của lão phù thủy đã khiến những gã khổng lồ cứ cãi vã nhau hoài cho tới khi ánh sáng xuất hiện và kết liễu đời chúng.

Việc tiếp theo là cởi những chiếc bao tải để mấy chú lùn chui ra. Họ gần ngạt thở và rất bực bội: họ đã chẳng thích thú gì khi nằm đó mà lắng nghe bọn khổng lồ bàn kế hoạch nướng mình, nghiền nát mình và băm nhỏ mình ra. Phải nghe Bilbo tường thuật đến hai lần về những gì đã xảy ra với anh chàng thì họ mới thỏa mãn.

“Giờ này mà tập tọng đi ăn cắp và móc túi thì thật là ngớ ngẩn,” Bombur nói, “khi mà cái chúng ta cần là bếp lửa và đồ ăn.”

“Mà đó lại đúng là những thứ hẳn các vị đã không chiếm được của mấy gã kia, nếu không chiến đấu,” Gandalf nói. “Dù sao thì các vị cũng đang lãng phí thì giờ đấy. Các vị không biết rằng những gã khổng lồ ấy ắt phải có một cái hang hoặc một cái lỗ đào gần đâu đây để vào đó mà tránh ánh mặt trời ư? Chúng ta phải điều tra xem!”

Họ sục sạo khắp xung quanh và chẳng mấy chốc đã phát hiện những vết giày đá của bọn khổng lồ len lỏi qua những lùm cây. Họ lần theo các dấu vết đó mà lên đồi cho tới khi khuất trong đám bụi rậm, họ tìm thấy một cửa đá dẫn vào một cái hang. Song họ không mở được cửa, dù cho cả bọn ra sức đẩy trong lúc lão Gandalf thử dùng nhiều câu thần chú khác nhau.

“Cái này liệu có ích gì không nhỉ?” Bilbo hỏi, khi bọn họ đã mệt mỏi và phát cáu. “Tôi nhặt được nó trên mặt đất, nơi bọn khổng lồ ẩu đả ấy.” Anh chàng giơ ra một chiếc chìa khóa khá to, dù chắc chắn gã William đã từng cho rằng nó rất nhỏ và bí mật. Thật may mắn là nó đã rơi khỏi túi gã – trước khi gã bị hóa đá.

“Thế quái nào mà cậu lại không nhắc đến nó sớm hơn hả?” họ kêu lên. Gandalf chộp lấy cái chìa và đút vào lỗ khóa. Rồi họ đẩy thật mạnh và cánh cửa đá vụt mở về phía sau, rồi tất cả bọn đều bước vào bên trong. Trên sàn đầy những xương xẩu và trong không khí có mùi hôi thối, nhưng lại có rất nhiều đồ ăn xếp bừa bãi trên giá và trên mặt đất, lẫn trong một đống lộn xộn những đồ ăn cướp đủ loại, từ những chiếc khuy đồng tới những bình đựng đầy tiền vàng ở trong góc. Cũng có vô số quần áo treo trên tường – quá nhỏ đối với bọn khổng lồ, tôi e rằng chúng thuộc về các nạn nhân – và treo lẫn với chúng là một vài thanh kiếm có kiểu dáng và kích thước khác nhau. Hai thanh trong số đó khiến họ đặc biệt chú ý, vì bao đựng rất đẹp còn chuôi thì nạm

ngọc.

Gandalf và Thorin mỗi người lấy một thanh, còn Bilbo thì lấy một con dao có bao da. Đối với một gã khổng lồ thì đó chỉ là một con dao nhíp, nhưng nó lại tốt chẳng kém gì một thanh đoản kiếm đối với anh chàng hobbit.

“Những lưỡi kiếm này có vẻ tốt đấy,” lão phù thủy vừa nói vừa rút chúng ra nửa chừng và ngắm nhìn một cách hiếu kỳ. “Chúng không phải do bất kỳ gã khổng lồ nào, cũng chẳng phải do bất kỳ thợ rèn nào của loài người trong vùng vào thời này làm ra cả; nhưng khi nào đọc được những chữ rune trên đó thì chúng ta sẽ rõ hơn về chúng.”

“Chúng ta hãy thoát ra khỏi cái mùi khủng khiếp này đi!” Fili nói. Thế là họ mang những bình tiền vàng ra ngoài hang, cùng với số đồ ăn còn nguyên vẹn và nom có vẻ còn ăn được, và cả một thùng bia còn đầy nữa. Đến lúc đó họ cảm thấy muốn ăn điểm tâm, và vì rất đói nên họ chẳng coi khinh những thứ lấy được từ tủ đựng thức ăn của mấy gã khổng lồ. Lương thực dự trữ của họ còn quá ít ỏi. Giờ thì họ có bánh mì và pho mát, rất nhiều bia, lại còn cả thịt lợn muối xông khói để mà nướng trên mớ than hồng của đống lửa nữa.

Sau đó họ ngủ, bởi đêm trước đã thật náo động; và họ chỉ việc ngủ cho đến tận chiều. Rồi họ đem ngựa đến để chở những bình tiền này đi và rất bí mật đem chôn gần con đường mòn bên sông, yểm đủ loại thần chú lên các bình phòng khi về sau có dịp trở lại tìm. Xong việc, họ lại lên ngựa và một lần nữa rong ruổi trên con đường mòn hướng về phía Đông.

“Tôi xin phép được hỏi. Ông đã đi đâu vậy?” Thorin nói với Gandalf trong lúc cả hai đang phóng ngựa dọc đường.

“Đi mà lo phía trước,” lão nói.

“Việc gì khiến ông quay trở lại đúng lúc như vậy?”

“Để mà liệu phía sau,” lão nói.

“Đúng vậy!” Thorin nói, “nhưng ông có thể nói dễ hiểu hơn không ạ?”

“Ta đã lên trước để thăm dò đường đi. Chẳng bao lâu nữa con đường này sẽ trở nên nguy hiểm và khó đi. Ta cũng lo lắng về việc bổ sung cho số lương thực dự trữ ít ỏi của chúng ta nữa. Tuy nhiên, mới đi chưa xa lắm thì ta đã gặp vài người bạn vùng

Rivendell.”

“Nơi đó ở đâu ạ?” Bilbo hỏi.

“Đừng ngắt lời ta!” Gandalf nói. “Vài ngày nữa là các vị sẽ tới đó, nếu chúng ta may mắn, và sẽ tìm hiểu tất cả về nơi ấy. Như vừa nói, ta đã gặp hai người của ngài Elrond. Họ đang bỏ chạy vì sợ bọn khổng lồ. Chính họ cho ta biết là ba gã trong bọn chúng đã xuống núi và đến ở trong khu rừng cách con đường này không xa: chúng đã khiến mọi người hoảng sợ mà bỏ địa hạt này ra đi, và chúng rình bắt những người xa lạ qua đường.

“Lập tức ta có linh cảm là mình cần phải quay lại. Ngoái nhìn phía sau ta thấy có ánh lửa ở đằng xa và ta đã tới đó. Giờ thì các vị biết cả rồi đấy. Lần sau xin hãy cẩn thận hơn, nếu không chúng ta sẽ chẳng đạt được kết quả gì đâu!”

“Cảm ơn ông!” Thorin nói.