Nếu bạn muốn trở thành một diễn giả ứng khẩu xuất sắc, thì chỉ nắm được những kỹ thuật tốt nhất vẫn chưa đủ. Bạn cần phải luyện tập để thuộc nằm lòng chúng. Có thể bạn sẽ hỏi rằng: “Andrii, có nơi nào tôi có thể luyện tập ứng khẩu cho an toàn không?” Thực ra, có rất nhiều lựa chọn tuyệt vời cho bạn.

Câu lạc bộ Toastmasters

Toastmasters International là một tổ chức giáo dục, điều hành hơn 128000 câu lạc bộ trên khắp thế giới, nhằm mục đích phát triển các kỹ năng nói trước công chúng cho các thành viên của tổ chức này. Một buổi họp điển hình của câu lạc bộ Toastmasters bao gồm phát biểu có chuẩn bị, phần thảm định và mục nói theo chủ đề. ở phần nói theo chủ đề, các thành viên của câu lạc bộ đưa ra các bài ứng khẩu dài từ 1-3 phút. Câu lạc bộ Toastmasters là một nơi đặc biệt để bạn được luyện tập các kỹ thuật ứng khẩu mới trong một môi trường an toàn. Không quan trọng việc bạn làm hỏng bài nói của mình trên sân khấu tới mức nào, bạn vẫn được nghe tán dương và những lời khích lệ.

Tôi thật lòng khuyên bạn tìm hiểu nhiều hơn về Toastmasters trên trang http://www.toastmasters.org/ hãy tìm một câu lạc bộ gần đó và tham dự với tư cách là một vị khách để quyết định xem bạn có muốn trở thành thành viên hay không. Khi bạn đã là một thành viên, hãy xung phong ứng khẩu thường xuyên hết mức có thể.

Luyện tập cùng bạn tập

Hãy tìm một bạn tập và cùng luyện tập trả lời những câu hỏi ứng khẩu khác nhau. Đó có thể là một cách rất thú vị để dành thời gian cùng nhau và vui chơi. Hãy thử đủ loại bài tập trong cuốn sách này theo cặp hoặc theo nhóm. Hãy để bạn tập của mình cho bạn những nhận xét về việc bạn đã thực hiện tốt điều gì và bạn có thể làm gì để cải thiện câu trả lời của mình.

Luyện tập một mình

Hãy tự luyện tập các bài tập ứng khẩu. Chúng sẽ giúp bạn chuẩn bị rất nhiều cho các bài phát biểu thực sự. Khi bạn đang ngồi trong xe, khi bạn đang đi bộ hay ngồi trên ghế dựa, hãy chọn ra một bài tập hoặc một câu hỏi và cố gắng nói trong 2 phút.

Để phát triển thật nhanh khả năng ứng khẩu, bạn cần luyện tập nhiều hơn nữa. Luyện tập một mình có thể không được hiệu quả bằng luyện tập với nhóm, nhưng bạn có thể luyện tập một mình bao nhiêu tùy thích mà vẫn đạt hiệu quả.

Sau khi đã trả lời hàng tá câu hỏi ứng khẩu, bạn sẽ nhận thấy rằng mình đang bước vào trạng thái hiệu suất cao nhanh hơn, những chủ đề được lặp lại, và những câu trả lời của bạn càng lúc càng hay hơn bởi vì bạn đã làm chủ được các kỹ thuật cơ bản.

Rèn luyện bộ óc của bạn để trả lời những câu hỏi ứng khẩu càng nhiều càng tốt và bạn sẽ nhận thấy bạn đang mong mỏi có được cơ hội tiếp theo để được ứng khẩu vì bạn giỏi và ứng khẩu rất thú vị.

Kiểm tra lại lần cuối

Năm phút trước khi bạn ứng khẩu, bạn khó có thể xem lại toàn bộ cuốn sách hay ghi nhớ tất cả những bài viết bạn từng đọc để chắc chắn rằng bạn sẽ thực hiện những kỹ thuật tốt nhất. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể lướt qua một danh mục ngắn gọn. Dưới đây, bạn có thể thấy danh mục mà tôi hay rà soát lại trước khi bước lên sân khấu.

1. Sử dụng quy tắc ý nghĩ đầu tiên.

2. Thêm một bước ngoặt không mong đợi vào câu trả lời.

3. Thành thật.

4. Tràn đầy năng lượng.

5. Kể ra các chi tiết.

6. Khán giả của tôi là những con người tuyệt vời nhất tôi từng gặp trong đời và mục tiêu của tôi là thay đổi cuộc sống họ theo hướng tốt hơn.

7. Ứng khẩu là một trò chơi, tôi sẽ vui vẻ khi đứng trên sân khấu.

Đa số các diễn giả đều bước lên sân khấu mà không suy nghĩ gì trong đầu và hy vọng họ sẽ gặp may. số bảy là một con số may mắn và tôi chắc rằng nếu bạn giữ danh mục này trong đầu, bạn sẽ gặp may khi nói trên sân khấu và những lời bạn nói sẽ rất xuất sắc.

Hãy tổng hợp lại nào

Thử tưởng tượng bạn trúng số độc đắc 1 triệu đôla. Bạn sẽ tiêu số tiền đó ra sao?

Vào một buổi tối hai năm trước, tôi có một giấc mơ rất sinh động. Tôi đang ngồi bên một chiếc bàn gỗ sồi trong một phòng họp lớn. Nếu bạn đứng sau lưng tôi, bạn có thể thấy Warren Buffett đang ngồi phía bên kia chiếc bàn và nhìn thẳng vào mắt tôi.

“Andrii, thử tưởng tượng rằng Bill Gates cho anh một triệu đôla. Anh sẽ tiêu số tiền đó vào việc gì?”

“Tôi sẽ du lịch vòng quanh thế giới trong 6 tháng trên một chiếc du thuyền sang trọng.”

“Andrii, sao anh chưa thực hiện chuyến đi này?”

“Ồ, VVarren, tôi không có 200.000 đôla để mua một chiếc du thuyền.” “Andrii, anh không cần phải mua một chiếc du thuyền cho chuyến hành trình đó, anh có thể thuê một chiếc. Tôi nghĩ thuê một chiếc trong 6 tháng sẽ tốn khoảng 20.000 đôla. Tôi chưa thấy ai mình thực hiện một chuyến phiêu lưu như vậy cả. Hãy tìm 10 người có cùng suy nghĩ với anh, những người có chung giấc mơ với anh và hãy để họ trả đỡ một phần.

Anh thấy không, bây giờ anh chỉ cần 2.000 đôla để thực hiện giấc mơ của mình thay vì phải cần đến 200.000 đôla. Nếu anh đi cọ rửa bồn cầu trong nhiều tháng, anh có thể tiết kiệm đủ số tiền để biến giấc mơ của mình thành hiện thực.

Nếu anh thực sự muốn thực hiện chuyến đi này, anh có thể tìm được nhiều cơ hội để làm điều đó. Tôi không tin mong muốn được đi vòng quanh thế giới của anh đã đủ cháy bỏng.”

Ngay lúc đó tôi tỉnh giấc. Tôi không thể ngừng suy nghĩ về giấc mơ ấy trong nhiều tháng. Tôi nghĩ: “Warren đã đúng. Mình không muốn chuyến đi vòng quanh thế giới trên một chiếc du thuyền. Những thứ mình mong muốn cháy bỏng trong đời, mình đã đạt được rồi.”

Tôi muốn nói rằng: “Bill Gates ạ, khi tôi mong ước điều gì đó thật cháy bỏng, tôi sẽ tự mình kiếm tiền và cơ hội. Hãy đưa một triệu đôla cho ai đó cần nó hơn tôi. Điều tôi cần là những giấc mơ đáng để tôi ao ước cháy bỏng hơn.”

Bây giờ hãy đọc lại bài nói vừa rồi nhưng kèm theo những nhận xét về cách các nguyên tắc được mô tả trong cuốn sách này được áp dụng ra sao trong đoạn ứng khẩu ngắn trên. Điều quan trọng không chỉ là nắm được các kỹ thuật mà còn nhận biết được cách áp dụng chúng.

Thử tưởng tượng bạn trúng số độc đắc 1 triệu đôla. Bạn sẽ tiêu số tiền đó ra sao? (Kèm theo nhận xét)

Vào một buổi tối hai năm trước, tôi có một giấc mơ rất sinh động. Tôi đang ngồi bên một chiếc bàn gỗ sồi trong một phòng họp lớn. Nếu bạn đứng sau lưng tôi, bạn có thể thấy VVarren Buffett đang ngồi phía bên kia chiếc bàn và nhìn thẳng vào mắt tôi. (Các chi tiết giúp cho một phân cảnh trở nên sống động hơn trong trí tưởng tượng của khán giả.)

“Andrii, thử tưởng tượng rằng Bill Gates cho anh một triệu đôla. Anh sẽ tiêu số tiền đó vào việc gì?” (Tôi thay đổi câu hỏi một chút để biến nó thành một câu tôi thực sự muốn trả lời. Thay vì trả lời câu hỏi về việc tôi sẽ tiêu một triệu đôla thắng được nhờ trúng số độc đắc ra sao, tôi sẽ trả lời câu hỏi về việc tôi sẽ tiêu số tiền Bill Gates cho như thế nào.)

“Tôi sẽ du lịch vòng quanh thế giới trong 6 tháng trên một chiếc du thuyền sang trọng.” (Đối thoại khiến khán giả cảm thấy bài nói chân thực khi các hành động trong câu chuyện được phô bày ở thực tại. Bạn không chỉ nghe những gì Warren nói với tôi mà còn tự mình trải nghiệm nó.)

“Andrii, sao anh chưa thực hiện chuyến đi này?”

“Ồ, Warren, tôi không có 200.000 đôla để mua một chiếc du thuyền.” “Andrii, anh không cần phải mua một chiếc du thuyền cho chuyến hành trình đó, anh có thể thuê một chiếc.

Tôi nghĩ thuê một chiếc trong 6 tháng sẽ tốn khoảng 20.000 đôla. Tôi chưa thấy ai mình thực hiện chuyến phiêu lưu như vậy cả. Hãy tìm 10 người có cùng suy nghĩ với anh, những người có chung giấc mơ với anh và hãy để họ trả đỡ một phần.

Anh thấy không, bây giờ anh chỉ cần 2.000 đôla để thực hiện giấc mơ của mình thay vì phải cần đến 200.000 đôla. Nếu anh đi cọ rửa bồn cầu trong nhiều tháng, anh có thể tiết kiệm đủ số tiền để biến giấc mơ của mình thành hiện thực.

Nếu anh thực sự muốn thực hiện chuyến đi này, anh có thể tìm được nhiều cơ hội để làm điều đó. Tôi không tin mong muốn được đi vòng quanh thế giới của anh đã đủ cháy bỏng.”

Ngay lúc đó tôi tỉnh giấc. Tôi không thể ngừng suy nghĩ về giấc mơ ấy trong nhiều tháng. (Tôi quyết định trình bày câu chuyện của mình dưới dạng một giấc mơ. Trong mơ, bạn có thể để trí tưởng tượng của mình bay xa và không một ai trong số khán giả sẽ thắc mắc việc bạn gặp gỡ Warren Buffett ngoài đời ra sao, hãy bay lên Sao Hỏa hoặc dẫn đầu một tiểu đội ninja rùa tham gia một trận đánh.)

Tôi nghĩ: “Warren đã đúng. Mình không muốn chuyến đi vòng quanh thế giới trên một chiếc du thuyền. Những thứ mình muốn đủ cháy bỏng trong đời, mình đã đạt được rồi.” (ở đây, suy nghĩ của tôi được trình bày dưới dạng lời thoại.)

Tôi muốn nói rằng: “Bill Gates ạ, khi tôi mong ước điều gì đó thật cháy bỏng, tôi sẽ tự mình kiếm tiền và cơ hội. Hãy đưa một triệu đôla cho ai đó cần nó hơn tôi. Điều tôi cần là những giấc mơ đáng để tôi ao ước cháy bỏng hơn.”

(Ở đây đoạn kết luận gắn liền với đoạn mở đầu của bài nói, điều này khiến cho bài nói được thống nhất. Tôi trình bày quan điểm và nói rõ những điều tôi sẽ làm trong trường hợp Bill Gates đề nghị cho tôi 1 triệu đôla. Bạn cũng có thể thấy một chỗ đổi hướng bất ngờ trong bài nói.

Hầu hết mọi người sẽ nói rằng: “Tôi sẽ mua một chiếc Ferrari hoặc tôi sẽ quyên góp số tiền này để làm từ thiện” nhưng tôi chọn một hướng đi bất ngờ và nói rằng tôi sẽ từ chối số tiền đó. Hãy nhớ rằng để khiến cho bài nói được ghi nhớ, luôn luôn đòi hỏi phải có một bước ngoặt.)

Như bạn có thể thấy, bài nói trên có cấu trúc như sau: phần mở, phần thân và phần kết luận. Điều này khiến khán giả dễ theo kịp bài nói và họ dễ nhớ hơn. Câu hỏi được trả lời bằng một câu chuyện, việc này góp phần giúp gợi hình trong trí tưởng tượng.

Bạn cũng có thể thấy rằng, từ ngữ được sử dụng trong bài nói nằm ở mức một đứa trẻ 12 tuổi cũng có thể hiểu được. Bởi câu trả lời ứng khẩu này chỉ dài có 2 phút nên câu chuyện được cô đọng. Ngay ở đoạn mở đầu, câu chuyện đi thẳng tới hành động cốt lõi và ý nghĩa của bài nói.

Khi bạn nghe các diễn giả khác trả lời ở câu lạc bộ Toastmasters, trên trang Youtube hay ở một buổi họp doanh nghiệp, hãy cố gắng đánh giá các câu trả lời trong đầu dựa trên những nguyên tắc được mô tả trong hệ thống Ma thuật của phép ứng khẩu. Bằng cách đánh giá những người khác, chính bản thân bạn sẽ tiếp thu các quy tắc nhanh hơn.