Dạy Con Làm Giàu – Tập 5
CHƯƠNG 19
Một số bí quyết
NHỮNG ĐIỀU HẦU HẾT MỌI NGƯỜI CÓ THỂ LÀM ĐỂ TRỞ NÊN GIÀU NHANH CHÓNG VÀ MÃI MÃI
Quá trình về hưu sớm trong sự giàu có là một quá trình thiên về tinh thần và cảm xúc nhiều hơn là về cơ thể vật lý. Nếu đã được chuẩn bị về mặt tinh thần và cảm xúc thì bạn sẽ chẳng phải làm gì về mặt vật lý cả. Sau đây là một số quá trình bổ sung về tinh thần và cảm xúc mà bạn cần phải kết hợp vào cuộc sống của mình. Nếu bạn có thể thường xuyên thực hiện những quá trình này thì tôi tin rằng bạn sẽ thấy việc về hưu sớm trong sự giàu có hoàn toàn nằm trong khả năng của mình.
TẠI SAO PHẢI CẦN ĐƯỢC TRẢ LƯƠNG
Khi tôi còn học trung học, người bố giàu thường cho tôi ngồi cạnh ông xem ông phỏng vấn những người xin việc. Có lần người bố giàu phỏng vấn một người đàn ông có vẻ lớn tuổi hơn ông xin vào vị trí quản lý ở một trong các công ty của ông. Người này khoảng 45 tuổi, có nhiều bằng cấp với một lý lịch khá ấn tượng, một hồ sơ nhân viên tuyệt vời, ăn mặc đẹp và trông khá tự tin. Trong suốt cuộc phỏng vấn, ông ta liên tục nhắc nhở người bố giàu rằng ông đã tốt nghiệp một đại học danh tiếng của tiểu bang và đã có bằng danh dự MBA từ một đại học danh tiếng ở East Coast.
“Tôi rất muốn anh làm việc cho chúng tôi”, người bố giàu nói sau khi phỏng vấn ông ta khoảng một giờ đồng hồ, “nhưng tại sao anh lại muốn có một mức lương cao như vậy?”
Một lần nữa, người đàn ông nhắc lại trình độ học vấn và hồ sơ công tác đầy ấn tượng của mình: “Tôi có học vấn cao với nhiều năm kinh nghiệm làm việc, tôi cho rằng tôi đáp ứng tốt những điều kiện yêu cầu và xứng đáng với mức lương đó”.
“Tôi không phản đối”, người bố giàu nói, “nhưng tôi muốn hỏi anh điều này. Nếu anh có học vấn cao như vậy và nhiều kinh nghiệm làm việc như vậy thì tại sao anh lại cần phải có một công việc? Nếu anh quá khôn khéo như vậy thì tại sao anh lại cần phải được trả lương?”
Người xin việc này tỏ ra bất ngờ trước câu hỏi này. Ông lúng túng một lúc rồi
nói: “Ừm, tất cả mọi người đều cần có một công việc và đều cần được trả lương”.
Căn phòng như lắng lại khi người bố giàu im lặng để người đàn ông suy nghĩ về câu trả lời của mình. Rõ ràng con người này đến từ một nhận thức khác, một bối cảnh khác, một suy nghĩ khác với người bố giàu. Ông ta bắt đầu tỏ ra muốn tranh cãi để bảo vệ nhận thức của mình thay vì cố gắng hiểu được phạm vi nhận thức của người bố giàu. Nhìn thẳng vào mắt người xin việc, người bố giàu nói: “Tôi không nghĩ vậy. Dù doanh nghiệp này có bị phá sản thì tôi cũng vẫn không cần được trả lương”. Sau đó ông quay sang tôi và con trai ông nói: “Những đứa trẻ này cũng không. Chúng làm việc không công cho tôi. Đó là lý do vì sao một ngày nào đó, chúng sẽ giàu hơn anh rất nhiều, ngay cả khi chúng không học ở những ngôi trường nổi tiếng hay nhận được những tấm bằng danh dự như anh”. Và như vậy, người bố giàu cầm hồ sơ của người đàn ông đặt lên trên cùng và nói: “Tôi sẽ gọi điện cho anh khi cần”. Cuộc phỏng vấn kết thúc.
NHỮNG BÍ QUYẾT ĐỂ LÀM GIÀU NHANH CHÓNG
Trong cuốn “Dạy con làm giàu” – tập 1, tôi đã kể cho các bạn nghe câu chuyện người bố giàu không tiếp tục trả công cho tôi 10 xu một giờ làm việc nữa mà thay vì thế, ông đã đem lại cho tôi tầm nhận thức của ông, một nhận thức có thể giúp tôi làm giàu nhanh chóng hơn nếu tôi làm việc không công.
Khi người bố giàu hỏi người xin việc: “Nếu anh có học vấn cao như vậy và nhiều kinh nghiêm làm việc như vậy thì tại sao anh lại cần phải có một công việc? Nếu anh quá khôn khéo như vậy thì tại sao anh lại cần phải được trả lương?” thật ra ông đang muốn giúp người này mở rộng nhận thức của mình. Nhưng thay vì cố gắng mở rộng nhận thức của mình, người đàn ông này lại tranh cãi và bảo vệ nhận thức của mình, khép kín suy nghĩ và vì thế, ông ta đã kết thúc cơ hội được làm việc cho người bố giàu.
MỘT CÔNG VIỆC KHÔNG ĐƯỢC TRẢ LƯƠNG
Tôi đã tạo ra trò chơi Cashflow để dạy mọi người cách sống trong một thế giới không được trả lương. Những ai thường chơi trò chơi này sẽ thấy rằng khả năng tồn tại một thế giới như vậy thú vị hơn nhiều so với một thế giới mà bạn phải làm việc chăm chỉ suốt đời để mong được trả lương. Nếu bạn muốn về hưu sớm trong sự giàu có, bạn sẽ cần phải suy nghĩ đến một thế giới không được trả lương. Nếu trong nhận thức, bối cảnh hay suy nghĩ của bạn, bạn rất cần phải được trả lương, thì cơ hội về hưu sớm trong sự giàu có của bạn sẽ rất mong manh. Người bố giàu thường nói: “Những người cần được trả lương sẽ trở thành nô lệ cho đồng tiền. Nếu muốn được tự do, con phải không cần được trả lương và không cần kiếm việc làm”. Như vậy, nếu bạn nghiêm túc trong việc muốn về hưu sớm trong sự giàu có, có thể bạn cũng sẽ cần phải thay đổi nhận thức của mình. Khi tôi nói về bối cảnh này với hầu hết mọi người, bạn có thể cảm thấy huyết áp: họ muốn tăng lên, ngực và bao tử của họ thắt lại, và suy nghĩ tiềm thức lấn át suy nghĩ ý thức của họ. Nỗi sợ không được trả lương để trang trải chi phí cuộc sống là nỗi sợ mà hầu hết mọi người đều biết rất rõ. Nếu bạn gặp khó khăn khi tưởng tượng cảnh mình đang ở trong một thế giới không cần được trả lương hay không cần một công việc ổn định, thì bước đầu tiên là bạn phải tự hỏi mình: “Làm thế nào tôi có thể giàu có nếu không được trả lương hay nếu không có một công việc ổn định?” Khi tự hỏi mình câu hỏi này, bạn đang mở rộng trí não của mình và bắt đầu chuyến đi đến một thực tế khác.
Khi người bố giàu hỏi người xin việc rằng: “Nếu anh có học vấn cao như vậy và nhiều kinh nghiệm làm việc như vậy thì tại sao anh lại cần phải có một công việc? Nếu anh quá khôn khéo như vậy thì tại sao anh lại cần phải được trả lương?… ” thật ra ông đang muốn yêu cầu người này mở rộng thực tế của mình để nhìn thấy một thực tế khác. Thay vì vậy, người này lại tranh cãi bảo vệ nhận thức của mình và cho rằng nhận thức của mình là duy nhất. Tôi cũng thấy người bố giàu hỏi câu hỏi này với những người xin việc khác. Đó là cách ông thực sự giúp đỡ họ. Đó là cách ông cố gắng dạy cho họ bài học tài chính cơ bản và rất quan trọng này, bài học rằng: tiền bạc sẽ không giúp bạn giàu lên, và chỉ một công việc lương cao sẽ không thể giải quyết nhu cầu tài chính của bạn. Khi người bố giàu hỏi những người khác câu hỏi này, ông đã cố gắng giúp họ hiểu rằng những thành công trong học vấn không phải lúc nào cũng tương xứng với những thành công tài chính. Như người bố giàu thường nói: “Một chỉ số thông minh học vấn cao không có nghĩa là bạn sẽ có chỉ số thông minh tài chính cao”. Trong cuộc phỏng vấn với con người rất tự hào về những thành tích học tập của mình này, người bố giàu đã cố hết sức để tìm hiểu xem liệu anh ta có muốn gia tăng chỉ số thông minh tài chính của mình hay không. Như tôi đã nói, người bố giàu cũng đã hỏi câu hỏi này với những người khác. Những ai lắng nghe thực tế của ông và cùng học với ông trong quá trình làm việc đã trở nên rất giàu có và được nghỉ hưu sớm với một cuộc sống hoàn toàn tự do về tài chính, ngay cả khi không được trả số tiền lương cao như họ muốn lúc đầu.
Vấn đề ở đây là nếu bạn muốn về hưu sớm trong sự giàu có, chỉ số thông minh tài chính quan trọng hơn nhiều so với chỉ số thông minh học vấn. Sau đây là những bí quyết giúp bạn gia tăng chỉ số thông minh tài chính để có thể bắt đầu cuộc sống trong một thế giới không cần được trả lương. Càng có thể nhanh chóng nhận ra thế giới này, bạn sẽ càng có nhiều cơ hội để trở nên giàu có.
BÍ QUYẾT THỨ 1
Hãy bắt đầu tự xem mình đang ở trong một thế giới hay một nhận thức mà bạn không bao giờ cần được trả lương nữa. Điều đó không có nghĩa là bạn không bao giờ phải làm việc nữa, nó chỉ đơn giản có nghĩa là bạn sẽ chấm dứt sự nghèo túng tài chính hay tuyệt vọng bán đi cuộc sống của mình vì vài đồng tiền, luôn sống trong nỗi sợ bị mất việc hay rơi vào cảnh nghèo nàn.
Một khi đã được thưởng thức một thế giới không cần trả lương, bạn có thể bắt đầu nhìn thấy một thế giới khác – một thế giới không có việc làm và không có sự trả lương.
BILL GATES ĐƯỢC TRẢ LƯƠNG RẤT THẤP
Vài năm trước, tôi đọc được một bài báo có tựa đề: “Bill Gates không phải là người được trả lương cao nhất trên thế giới”. Bài báo nói rằng có rất nhiều quản trị viên doanh nghiệp trên thế giới được trả lương cao hơn Bill Gates, song Bill Gates vẫn là người giàu nhất thế giới. Theo bài báo, hiện nay Bill Gates chỉ được trả khoảng 500.000$ một năm nhưng tài sản của ông lên đến hàng tỷ đôla và vẫn còn đang liên tục phát triển.
BÍ QUYẾT THỨ 2
Nếu bạn đã có thể bỏ qua ý định cần phải có lương tháng ổn định từ thu nhập tiền lương thì câu hỏi tiếp theo bạn cần phải tự hỏi mình là bạn muốn có loại thu nhập nào. Ví dụ như ở đầu cuốn sách này, tôi đã nói là có 3 loại thu nhập cơ bản:
1. Thu nhập tiền lương – số tiền 50%
2. Thu nhập đầu tư – số tiền 20%
3. Thu nhập thụ động – số tiền 0%
Có ba loại thu nhập chính, nhưng có rất nhiều loại thu nhập phụ khác. Hầu hết mọi người dành suốt đời để học tập và làm việc vì thu nhập tiền lương, đó là lý do vì sao rất ít người có thể về hưu sớm trong sự giàu có. Nếu bạn thực sự muốn được về hưu sớm trong sự giàu có, hãy bắt tay vào nghiên cứu những loại thu nhập khác nhau, việc đó sẽ cho phép bạn trở nên giàu có mà không cần phải làm việc suốt đời. Sau đây là một số loại thu nhập nữa:
4. Thu nhập thặng dư: đây là thu nhập từ doanh nghiệp, ví dụ như một doanh nghiệp tiếp thị mạng lưới hay một doanh nghiệp đặc quyền do bạn làm chủ nhưng được một người khác quản lý.
5. Thu nhập cổ tức: là thu nhập từ cổ phiếu và chứng khoán.
6. Thu nhập lợi tức: là thu nhập từ tiền lãi tiết kiệm hoặc công trái.
7. Thu nhập bản quyền: là thu nhập từ sách truyện hoặc những bài hát mà bạn viết, cũng như các thương hiệu hay bản quyền phát minh của bạn.
8. Thu nhập công cụ tài chính, chẳng hạn như thu nhập từ việc chuyển giao bất động sản cho người được ủy thác.
Như vậy bí quyết ở đây là một khi đã từ bỏ ý định có được nguồn thu nhập từ công việc hay sức lao động của mình, bạn có thể bắt đầu nghiên cứu những loại thu nhập khác nhau từ các dạng tài sản khác nhau.
Người bố giàu đã buộc tôi và Mike phải nghiên cứu những loại thu nhập khác nhau này và sau đó quyết định xem mình muốn tìm hiểu sâu hơn về loại thu nhập nào.
Bạn có thể đến thư viện hoặc hội kế toán viên của mình về những loại thu nhập khác nhau, những thu nhập đến từ các nguồn khác ngoài sức lao động của bạn. Khi bạn đã bắt đầu nghiên cứu và tìm ra những loại thu nhập khác mà bạn ưa thích, lúc đó chúng sẽ trở thành một phần cuộc sống mới của bạn và đó là lúc nhận thức của bạn đang được mở rộng.
Vấn đề ở đây là bạn đừng làm gì nhiều quá. Hãy để những loại thu nhập và tài sản khác đến với nhận thức của bạn. Bạn càng nghĩ nhiều đến ý tưởng về những loại thu nhập khác và không bị áp lực của việc phải làm một điều gì đó, những ý tưởng này sẽ càng ăn sâu vào trí não bạn và ngày càng phát triển lên. Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng họ phải làm một điều gì đó ngay lập tức, nhưng đó không phải là kinh nghiệm của tôi. Tôi chỉ đơn giản để cho ý tưởng về việc đầu tư bất động sản lẩn quẩn trong đầu mình vài năm trước khi mua bất động sản đầu tiên. Một ngày nọ tôi tỉnh dậy và biết rằng đã đến lúc phải tham dự các lớp học và bắt đầu đầu tư. Điều đó tương đối không hao tốn sức lực gì nhiều, nhưng chỉ sau khi tôi đã biến ý tưởng này thành một phần thực tế của mình mà thôi.
Khi nhìn vào một bản kê tài chính, thật dễ hiểu vì sao người bố nghèo của tôi lại khăng khăng phải có một công việc bảo đảm.
Vì người bố nghèo không có tài sản nào cả nên ông thường nói: “Đầu tư là mạo hiểm”, và lẽ tự nhiên ông sẽ phải bám vào công việc của mình. Nói cho cùng thì đó là tất cả những gì ông có và nguồn thu nhập duy nhất mà ông biết là thu nhập tiền lương.
Người bố giàu muốn tôi và con trai ông tập trung tìm cách đạt được tài sản và phát triển chỉ số thông minh tài chính của mình qua việc tìm cách đạt được những tài sản này. Vì đã hiểu tầm quan trọng của chỉ số thông minh tài chính nên chúng tôi luôn tích cực làm việc để gia tăng khả năng tìm kiếm tài sản. Dù lúc đầu rất bỡ ngỡ nhưng đến hôm nay, với chúng tôi, việc tìm kiếm tài sản là một thú vui dễ dàng và hào hứng. Khi tôi nói việc làm giàu nhanh chóng và duy trì sự giàu có mãi mãi là rất dễ dàng, điều đó là sự thực, miễn là bạn dành đủ thời gian để phát triển phạm vi nhận thức của mình.
Trong một chuyến du lịch đến Australia, một người khuân vác mang hành lý của tôi ra sân bay và nói: “Tôi rất thích những cuốn sách của ông”.
Tôi cảm ơn anh ta đã đọc chúng và hỏi xem anh ta đã học hỏi được gì.
Anh ta đáp: “Điều đầu tiên tôi học được là công việc sẽ không bao giờ giúp tôi giàu có. Vì vậy nên tôi làm thêm buổi tối và đầu tư số tiền kiếm được từ việc làm thêm này vào bất động sản”.
“Thật tuyệt”, tôi trả lời, “Thế anh đã đầu tư đến đâu rồi?”
“Tôi đã mua được sáu bất động sản trong vòng một năm rưỡi”.
“Quá tốt”, tôi nói, “Thế anh đã kiếm được nhiều tiền chưa?”
“Chưa”, chàng thanh niên nói. “Nhưng tôi đã học được nhiều điều quan trọng”.
“Điều gì vậy?” tôi hỏi.
“Mọi việc trở nên dễ dàng hơn. Khi tôi giải quyết xong món nợ đầu tiên, lo sợ và hết sạch tiền, tôi cảm thấy việc trở thành một nhà đầu tư bắt đầu dễ dàng hơn. Càng tìm kiếm và càng mua được nhiều món đầu tư, việc đầu tư càng trở nên dễ dàng đối với tôi. Chỉ số thông minh tài chính của tôi sẽ chẳng bao giờ tăng được nếu tôi cứ phân tích mọi chuyện bằng sự nghi ngờ và nỗi sợ hãi của mình. Ngày nay tôi không còn thấy sợ nữa, thay vì thế tôi cảm thấy hào hứng, dù chưa làm ra được nhiều tiền. Thực sự thì tôi đã thua lỗ hai trong sáu món đầu tư. Và như ông đã nói, thất bại là mẹ thành công. Những sai lầm đó là vô giá nếu chúng ta có thể rút kinh nghiệm từ chúng. Như vậy một ngày nào đó tôi có thể trở thành một nhà đầu tư toàn thời gian. Vài năm nữa tôi sẽ không cần việc làm và không cần được trả lương nữa”.
“Anh có một mục đích hay xác định một ngày cụ thể nào để thoát khỏi vòng Rat Race và hoàn toàn tự do tài chính không?” tôi hỏi.
“Dĩ nhiên rồi”, chàng thanh niên mỉm cười, “Tôi có ba người bạn cùng tuổi. Chúng tôi cùng làm việc này với nhau. Chúng tôi không muốn lãng phí thời gian như những người bạn khác. Chúng tôi cùng nghiên cứu, cùng đến dự các hội thảo, và chúng tôi giúp nhau đầu tư. Chúng tôi không định đi theo bước chân của bố mẹ mình. Chúng tôi không muốn phạm lại những sai lầm mà bố mẹ chúng tôi đã phạm phải, làm việc suốt hàng mấy mươi năm, lo sợ mất việc, trông chờ được tăng lương, chờ mãi cho đến khi về hưu năm 60 tuổi. Bố mẹ tôi đã làm việc rất vất vả để leo lên những bậc thang danh vọng và không còn thời gian dành cho con cái hay những sở thích riêng của mình. Hiện giờ bố mẹ tôi đã nghỉ hưu nhưng cũng đã quá lớn tuổi. Tôi không muốn như vậy. Cả bốn chúng tôi đều còn trẻ và chúng tôi muốn được tự do tài chính vào năm 30 tuổi”.
“Xin chúc mừng anh”, tôi nói và bắt tay anh ta, “cảm ơn vì đã đọc và nghe theo cuốn sách của tôi”.
Khi tôi sắp lên máy bay, chàng thanh niên trẻ mỉm cười nói to: “Điều tuyệt vời nhất là mọi thứ ngày càng trở nên dễ dàng hơn. Tôi càng tập trung vào việc xây dựng tài sản thì mọi việc càng trở nên dễ dàng”.
Vài lời từ Sharon
Hầu hết mọi khi, tôi thường đan kết những triết lý tài chính của tôi với Robert khi chúng tôi cùng viết những cuốn sách Dạy con làm giàu.
Trong những cuốn sách này vai trò của tôi khá mờ nhạt, nhưng mỗi khi cảm thấy hào hứng với một vấn đề nào đó, chúng tôi thường quyết định nhấn mạnh về nó với bạn. Và lần này cũng vậy!
Đa số những kề toán viên, các nhà hoạch định tài chính và các giám đốc ngân hàng thường không hiểu được điều này. Con đường đi đến sự tự do tài chính chỉ đơn giản là:
MUA TÀI SẢN
“Hãy mua những tài sản có thể phát sinh lưu lượng tiền mặt – NGAY BÂY GIỜ, chứ không phải một lúc nào đó trong tương lai!”
Hãy nhớ những định nghĩa về tài sản của người bố giàu: “Tài sản đưa tiền vào túi bạn, tiêu sản lấy tiền ra khỏi túi bạn”. Chỉ đơn giản thế thôi. Bạn càng mua được nhiều tài sản thì tiền bạc của bạn sẽ càng làm việc nhiều cho bạn.
Nhiều kế toán viên, những nhà hoạch định tài chính và các chủ ngân hàng bị vướng vào những phép tính giá trị thực. Đơn giản là họ không hiểu được lưu lượng tiền mặt. Họ được dạy rằng bạn hãy giữ yên tiền bạc của mình cho đến một ngày nào đó trong tương lai, bạn sẽ cần đến chúng – suy nghĩ của một người tiết kiệm tiền bạc. Nếu họ làm việc với khách hàng về vấn đề phát sinh lưu lượng tiền mặt từ các tài sản thì hẳn là NGAY LÚC NÀY, khách hàng của họ sẽ giàu có hơn nhiều, bây giờ và mãi mãi.
Vấn đề là họ xem những giá trị thực của bạn, bao gồm nhà cửa, xe cộ, gậy đánh gôn và tất cả những sở hữu cá nhân khác, như những tài sản. Chúng tôi gọi đó là những món linh tinh. Và đó KHÔNG phải là cách nhìn giá trị thực của một nhà đầu tư. Hãy xem lại bản kê tài chính của bạn và loại bỏ tất cả những thứ được liệt kê trong cột tài sản mà không phát sinh lưu lượng tiền mặt cho bạn trong hiện tại.
Khi đã có được những tài sản có thể phát sinh lưu lượng tiền mặt
hàng tháng đủ để trang trải chi phí hàng tháng nghĩa là bạn đã hoàn toàn tự do về tài chính.
Hãy mua tài sản chứ đừng mua tiêu sản!
Sharon Lechter
BÍ QUYẾT THỨ 3
Bí quyết thứ ba này nghe có vẻ khá lạ tai, vì vậy bạn hãy đọc cho cẩn thận. Bí quyết thứ ba là hãy nói dối về tương lai của bạn.
Người khuân vác hành lý cho tôi có thể nhìn thấy tường lai của mình và anh ta
rất hào hứng về điều đó. Không phải ai cũng có thể nhìn thấy một tương lai tươi sáng như vậy, đó là lý do vì sao bí quyết thứ ba nghe có vẻ lạ tai, dù đây là một quá trình rất quan trọng để có thể về hưu sớm trong sự giàu có.
Vài tháng trước, trong một lớp dạy đầu tư của tôi, một số người tham dự đã buột miệng nói những câu như:
1. “Tôi không thể làm điều đó được”.
2. “Tôi sẽ không bao giờ trở nên giàu có”.
3. “Tôi không phải là một nhà đầu tư giỏi”.
4. “Tôi không đủ khéo léo đến như vậy”.
5. “Đầu tư là mạo hiểm”.
6. “Tôi sẽ không thể buộc tiền bạc làm những gì tôi muốn được”.
Trong lớp học đó có một nhà liệu pháp tâm lý rất thành công, bà giơ tay lên ủng hộ tôi: “Tất cả những điều nói về tương lai đều là những lời nói dối”.
“Tương lai là những lời nói dối?” tôi hỏi, “Tại sao chị nói như vậy?”
“Trước tiên”, bà đáp, “Tôi muốn nói rõ rằng tôi không định khuyến khích người khác nói dối nhằm mục đích lường gạt”.
Tôi gật đầu: “Tôi hiểu, nhưng câu hỏi của tôi là vì sao chị lại cho rằng tương lai là những lời nói dối?”
“Vì tất cả những điều nói về tương lai đều chưa phải là sự thật, nên về nguyên tắc, tất cả những gì nói về tương lai đều là nói dối”.
“Như vậy điều đó có ích lợi gì cho những người có vẻ như không thể thoát khỏi những suy nghĩ bi quan về bản thân hay về khả năng của mình?”
“Khi một người nói rằng ‘Tôi sẽ không bao giờ trở nên giàu có’, anh ta đang giả sử một điều sẽ đúng trong tương lai của mình, đó là anh ta sẽ không bao giờ giàu có được”, nhà liệu pháp nói. “Nhưng về nguyên tắc, đó là một lời nói dối. Tôi không bảo một cá nhân nào là kẻ dối trá, tôi chỉ nói rằng câu nói đó là nói dối, vì tương lai chưa xảy ra”.
“Thế điều đó có ý nghĩa gì?” tôi hỏi.
“Điều đó hàm nghĩa những điều thầy đang muốn cả lớp phải hiểu ra. Họ cần phải hiểu rằng những điều họ nói và những điều họ nghĩ có khả năng trở thành sự thật. Vì vậy nên rất nhiều người nói dối về tương lai của mình và những lời nói dối đó thực sự trở thành tương lai của họ”.
“Ý chị là khi một người nói rằng ‘Tôi sẽ không bao giờ trở nên giàu có’ nghĩa là anh ta nói dối vì anh ta đang nhắc đến một sự kiện tương lai, có đúng không?”
“Đúng vậy”, nhà liệu pháp nói, “Và vấn đề là một lời nói dối như vậy sẽ trở thành sự thật”.
“Vậy khi một người bảo ‘Đầu tư là mạo hiểm’ thì cũng có nghĩa là họ nói dối nếu đang nói về tương lai của mình?”
“Đúng, và lời nói dối đó cũng trở thành sự thật, nếu họ không chịu thay đổi. Hãy luôn nhớ rằng về nguyên tắc, tất cả những gì nói về tương lai đều là nói dối, đơn giản vì chưa có thứ gì trong tương lai là sự thật cả”.
Tôi hỏi lại một lần nữa: “Như vậy những điều này mang lại lợi ích gì?”
“Là một nhà liệu pháp tâm lý, tôi thấy rằng hầu hết những người không thành công, không hạnh phúc, không thỏa mãn với cuộc sống đều có những lời nói dối ảm đạm về tương lai của mình. Họ nói những điều mà thầy đang cố ngăn cản mọi người ở đây nghĩ đến. Họ bảo: ‘Tôi sẽ không bao giờ trở nên giàu có’, ‘Tôi không bao giờ làm được như thế’, ‘Làm thế chẳng có ích gì cả’… Tất cả đều là nói dối. Nhưng những lời nói dối có khả năng biến thành sự thật”.
“Và nếu họ không nói những lời nói dối ấy thì họ cũng ngồi nghe người khác nói dối với họ như thế”, tôi bổ sung thêm.
“Đúng vậy”, nhà liệu pháp nói. “Những người cùng một giuộc luôn thích ngồi với nhau”.
“Vậy tôi muốn hỏi chị lần nữa, thế những thông tin sáng tỏ này có ích lợi gì không?”
“À, vì mọi thứ chúng ta nói về tương lai trên nguyên tắc đều là nói dối, vậy tại sao không nói dối về những điều ta muốn mà lại phải nói dối về những điều ta không muốn?” Nhà liệu pháp trả lời.
Tôi suy nghĩ về những điều bà nói trong giây lát, và cả lớp cũng vậy. Cuối cùng tôi hỏi: “Nói dối về tương lai nhằm một mục đích nào đó ư?”
“Dĩ nhiên, tất cả chúng ta đều có thể làm được điềụ đó, một số người làm điều đó một cách không ý thức hoặc tự phát. Tôi hỏi thầy câu này nhé, khi nói chuyện về tiền bạc, có phải người bố giàu của thầy luôn nói về một tương lai sáng lạn, đúng không?”
“Đúng!”
“Và có phải phần lớn những điều ông ấy nói đều trở thành sự thật?”
Tôi gật đầu: “Đúng!”
“Trong chuyện tiền bạc và tương lai, có phải người bố nghèo của thầy luôn có những suy nghĩ tiêu cực?”
“Đúng!”
“Và những điều đó có trở thành sự thật không?”
“Có”.
“Vậy là cả hai dạng nói dối này đều trở thành sự thật”.
Tôi gật đầu, hiểu ra rằng cả hai người bố của mình đều nói dối, song lời nói dối của họ đều trở thành sự thật.
“Thế chị muốn nói rằng chúng ta nên nói dối về một tương lai mà chúng ta muốn chứ đừng nói dối về một tương lai mà chúng ta không muốn?”
“Đúng vậy”, nhà liệu pháp tâm lý trả lời, “Thực sự tôi dám chắc là thầy đã làm điều đó rồi. Chắc chắn là trong những lúc khó khăn, thấy vẫn luôn nói với mọi người rằng tương lai sẽ tươi sáng hơn và thầy sẽ làm ra được nhiều tiền. Thầy vẫn sẽ nói thế cho dù thầy không có đồng nào trong túi”.
Tôi bật cười bảo: “Đúng vậy. Nhưng tôi chỉ nói dối như thế với những người yêu mến và ủng hộ tôi mà thôi. Tôi không bao giờ nói những lời nói dối tích cực như thế về tương lai với những người sẽ làm tôi nhụt chí cả”.
“Thầy thật khôn khéo”, nhà liệu pháp nói, “Thế thầy sẽ nói gì với vợ thầy trong những lúc tài chính đen tối nhất?”
“Chị muốn tôi nói cho cả lớp nghe sao?” tôi bối rối hỏi.
“Đúng vậy, chỉ là một cách chia sẻ kinh nghiệm thôi mà”.
Tôi suy nghĩ một chút và nhớ lại những phút giây tài chính đen tối nhất mà tôi và Kim đã trải qua. Tôi chậm rãi nói với cả lớp: “Những lúc như vậy, tôi chỉ nhớ là tôi đã ôm cô ấy thật chặt và bảo với cô ấy rằng: ‘Một ngày nào đó, tất cả những điều này sẽ chỉ còn là quá khứ. Một ngày nào đó chúng ta sẽ trở nên cực giàu. Hôm nay chúng ta gặp rắc rối vì không có tiền, nhưng một ngày nào đó, rắc rối của chúng ta sẽ là vì có quá nhiều tiền'”.
“Và những điều đó có trở thành sự thật không?” nhà liệu pháp hỏi.
“Có”, tôi trả lời, “Hơn cả mong đợi của chúng tôi. Phải nói rằng hiện nay chúng tôi gặp rắc rối với việc có quá nhiều tiền. Tôi và Kim không biết nên mua thứ gì nữa. Phần lớn tiền bạc chúng tôi giúp cho các hội từ thiện nhưng vẫn còn dư dả khá nhiều”.
20% TRÊN THẾ GIỚI LÀ NHỮNG KẺ DỐI TRÁ THỰC THỤ
“Tại sao thầy nghĩ rằng những lời nói dối của thầy đã trở thành sự thật?” nhà liệu pháp hỏi tiếp.
“Bởi vì cả hai người bố đều khẳng định rằng tôi chưa bao giờ thất hứa với ai cả. Và nếu vì lý do nào đó không thể giữ lời hứa được thì tôi cũng sẽ là người trực tiếp thông báo cho người đó biết là tôi không thể giữ được điều mà tôi đã hứa. Cả hai người bố của tôi đều nhấn mạnh rằng lời hứa thể hiện bản chất con người chúng ta và thực sự là như thế”.
Nhà liệu pháp nói: “Tốt lắm. Cơ bản thầy đã thấy số 80% con người luôn trung thực. Và khoảng 20% còn lại là những kẻ dối trá thực thụ và họ luôn lừa dối bất kể chuyện gì. Vì thế ngay cả khi họ nói dối một cách tích cực về tương lai tài chính của mình thì điều đó cũng trở thành một lời nói dối tiêu cực, vì những kẻ dối trá thực sự không hề có chút gì thành thật ngay cả trong suy nghĩ của mình. Nhưng tôi thấy rằng hầu hết mọi người đều rất chân thật, chân thật ngay cả khi nói dối, vì vậy nên những lời nói dối của họ sẽ trở thành sự thật”. Bà ngừng lại một lát rồi nói tiếp: “Tôi nghĩ bàn luận về sự dối trá đến đây là đủ rồi, giờ chúng ta hãy học cách nói dối những chuyện tương lai của chúng ta. Và nên nhớ, mục đích của bài học này là giúp chúng ta tiến đến những nhận thức mới mẻ và tốt đẹp hơn chứ không phải để di lừa gạt người khác
đâu nhé”.
Tôi đồng ý và nhà liệu pháp chia lớp thành từng cặp để bắt đầu. Bà nói: “Bây giờ, các anh chị hãy nói cho người bạn của mình nghe những lời nói dối lớn nhất và tốt đẹp nhất về sự giàu có mà các anh chị sẽ có được trong tương lai. Hãy nói về hàng triệu đôla các anh chị kiếm được mỗi tháng từ việc đầu tư bất động sản, thu nhập từ công ty dầu hỏa và khu nhà biệt thự rộng lớn mà anh chị sẽ sống ở đó”.
Một số người rất vất vả khi nói dối quá mức về sự thành công tài chính của mình trong tương lai. Một số khác hoàn toàn rất thoải mai về chuyện đó. Dù sao, chỉ sau vài phút, căn phòng trở nên sôi động, ồn ào và huyên náo hẳn lên. Những tiếng cười đùa sảng khoái, những câu chuyện bịa đặt rôm rả. Nhưng hầu hết mọi người đều thích thú khi được nói quá về những thành công còn đang nằm phía trước. Nhiều người kể lại rằng cuộc sống và tương lai của họ đã thay đổi vào giây phút đó.
Bí quyết thứ ba là như thế đấy, bất cứ khi nào bạn cảm thấy tuyệt vọng hay cuộc sống của bạn đang gặp khó khăn, hãy tìm đến một người bạn chân thành và nhờ họ nghe câu chuyện dối trá khủng khiếp về nguồn tài chính kếch xù mà bạn sẽ có trong tương lai. Tôi nghĩ bạn sẽ thấy đó là một liệu pháp tuyệt vời và ai mà biết được, rất có thể lời nói dối về tương lai tài chính của bạn một ngày nào đó sẽ trở thành sự thật.
Nếu bạn thật sự có đủ can đảm thì đừng chờ dến khi thất vọng mới bắt đầu những lời nói dối tích cực này. Ngay lúc này, hãy tìm một người mà bạn tin tưởng hoặc yêu thương và nhờ họ lắng nghe những lời nói dối về những thành công tuyệt vời của bạn. Điều đó thật sự rất thú vị và sẽ càng thú vị hơn khi những điều mà bạn nghĩ hôm nay có thể trở thành sự thật vào ngày mai.
VUA GHI ĐIỂM BÓNG CHÀY
Vấn đề ở đây là tương lai của bạn chưa được gầy dựng. Hãy bắt tay xây dựng nó ngay từ hôm nay và tiếp tục theo ý muốn, còn hơn là ngồi lo sợ mọi chuyện sẽ không thành. Có nhiều người luôn đặt mình vào những viễn cảnh tệ hại chứ không phải những viễn cảnh tốt đẹp mỗi khi nghĩ đến chuyện thay đổi tương lai tài chính của mình. Theo nhà liệu pháp tâm lý trên, dù tốt nhất hay tệ nhất thì bối cảnh tương lai của chúng ta cũng chỉ là những lời nói dối. Cũng như Babe Ruth, vận động viên bóng chày nổi tiếng, luôn có thói quen cầm gậy bóng chày hướng thẳng về phía hàng rào. Và ông tiếp tục như thế dù vẫn đánh bóng được nhiều hơn những người khác. Nhưng dù đánh được nhiều nhất, ông vẫn không ngừng hướng cây gậy về bức tường phía xa và ngày nay, ông nổi tiếng là vua ghi điểm chứ không phải là vua đánh bóng.
ÔNG KẸ
Khi còn nhỏ, rất nhiều người trong chúng ta thường hay cho rằng có một ông kẹ nấp dưới giường hay nấp đâu đó trong phòng. Khi đã khuya và đèn đã tắt, một số người vẫn thức và run rẩy sợ hãi về nhân vật vốn chỉ tồn tại trong tâm trí họ. Khi lớn lên, nhiều người trong chúng ta đã thay thế ông kẹ này bằng những người thu tiền hay những cơn sốt tài chính khủng khiếp chưa từng xảy ra. Dù là ông kẹ ngày xưa hay những người thu tiền ngày nay thì kết quả cũng đều giống nhau. Chúng ta trằn trọc mỗi đêm lo lắng về những chuyện thực sự không đáng lo. Chúng ta cũng làm cho tương lai của mình trở nên u ám vì chúng ta luôn lừa dối bản thân mình về những thảm họa kinh doanh chưa xảy ra và có thể sẽ không bao giờ xảy ra.
Vì thế, thay vì mỗi buổi sáng thức dậy và tiếp tục tiến tới, chúng ta lại lao vào công việc, bán đi cuộc sống quý giá của chúng ta vì vài đồng bạc lẻ, sống với sự bảo đảm hão huyền của sự an toàn tài chính vì lo sợ ông kẹ trong tưởng tượng, rồi sau đó lại tự hỏi mình: “Chuyên gì sẽ xảy ra nếu điều này trở thành sự thật? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu điều kia trở thành sự thật? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu… ” Có thể bạn sẽ già đi nhưng ông kẹ kia luôn tồn tại và tiếp tục cướp đi khả năng sống một cuộc sống tuyệt vời của bạn. Đó là lý do vì sao những lời nói dối tốt đẹp cho tương lai của chúng ta rất có giá trị đối với những người trung thực, những người thực sự muốn can đảm tiến về phía trước.
Người bố giàu đã nói: “Tất cả chúng ta đều có khi may khi rủi. Những người không thành công thường chẳng làm gì và luôn tránh né những vận rủi cùng những vận may của mình. Sẽ rất khó gặt hái được may mắn nếu con không làm gì mà chỉ ngồi phân tích mọi chuyện với sự sợ hãi. Một người thành công là người có thể hành động và chấp nhận mọi may rủi, họ biết rằng họ có thể chuyển cái rủi thành cái may cho chính bản thân mình”.
Một ngày nọ, một phóng viên đến hỏi tôi làm thế nào có thể vượt qua nỗi lo sợ thất bại và có bí quyết gì dẫn đến thành công hay không. Tôi suy nghĩ một lúc rồi đáp: “Người bố giàu đã dạy tôi cách biến những điều xui xẻo thành những điều may mắn”. Với những may mắn này, bạn hãy bắt đầu những bước đầu tiên, và tiếp tục như thế, sống cuộc sống mà bạn hằng mơ ước, chứ đừng chịu đựng nỗi ám ảnh của những cơn ác mộng chỉ có trong tưởng tượng mà thôi. Đừng để ông kẹ này cướp đi những giấc mơ đẹp của bạn. Hãy làm như Babe Ruth. Hãy nói những lời nói dối tuyệt vời về tương lai của mình và hãy can trường tiến lên phía trước.
Lưu ý: Hãy nhớ rằng bí quyết này không dành cho mục đích lừa gạt hay che giấu sự thật. Tôi không bao giờ tán thành những việc như thế.
Những lời khuyên trên chỉ dành cho những người trung thực chứ không dành cho những người có thói quen dối trá. Nếu bạn là một người chuyên nói dối thì hãy tìm sự giúp đỡ của các chuyên gia để học cách nói thật.
12 BÍ QUYẾT NỮA DÀNH CHO BẠN
Trong phần giới thiệu, tôi đã nói sẽ cung cấp cho bạn những điều mà bất cứ ai cũng có thể làm để tăng cường cơ hội về hưu sớm trong giàu có. Hầu hết mọi thứ đều đã được thảo luận rồi, nhưng một danh sách đơn giản súc tích cũng sẽ rất hữu ích.
Đây là những điều cơ bản mà tôi thường làm. Những điều này đã giúp tôi rất nhiều để có thể về hưu sớm trong sự giàu có. Hãy luôn nhớ rằng quá trình về hưu sớm trong giàu có là một quá trình hoàn toàn thiên về tinh thần và tình cảm chứ không phải một vấn đề mang tính vật lý. Một khi đã bắt đầu cuộc hành trình trong tư tưởng của mình, bạn hãy tiếp tục làm theo những bước sau đây:
1. Quyết định: Mỗi ngày tôi thức dậy và suy nghĩ xem mình muốn trở thành một con người như thế nào. Tôi tự hỏi mình: “Ngày hôm nay mình muốn một cuộc sống với bối cảnh nghèo nàn, trung lưu hay giàu có?”
Hãy nhớ rằng một người với bối cảnh nghèo nàn sẽ nói những điều như: “Tôi sẽ không bao giờ trở nên giàu có được”. Một người với bối cảnh khá giả sẽ cho rằng: “Sự bảo đảm công việc là rất quan trọng”. Còn một người với bối cảnh giàu có sẽ nói: “Tôi cần phải tăng chỉ số thông minh tài chính của mình lên để có thể kiếm được nhiều tiền mà không phải làm việc vất vả”.
2. Tìm một người thân để cùng tham gia hành trình này: Tôi biết mình sẽ không làm được gì nếu không có vợ tôi, Kim, và những người bạn như Larry Clark. Hãy chắc chắn rằng bạn có được những người bạn luôn đòi hỏi bạn phải làm nhiều điều hơn chứ không phải những người bạn luôn tìm cách giải thích lý do vì sao bạn không làm được những điều mình muốn.
Chọn đúng bạn bè và bạn đời là một việc rất quan trọng để tiến tới thành công. Nếu bạn có những người bạn hoặc một gia đình không tham gia vào việc giúp bạn cải thiện chỉ số thông minh tài chính thì có thể cuộc sống của bạn sẽ là một cuộc vật lộn kéo dài vì miếng cơm manh áo, bất kể bạn kiếm được bao nhiêu tiền.
3. Tìm kiếm những lời khuyên tốt và bắt đầu xây dựng đội ngũ tư vấn tài chính và pháp luật của riêng mình. Hãy luôn nhớ những điều người bố giàu đã nói:
“Những lời khuyên phải trả giá cao nhất là những lời khuyên không mất tiền từ bạn bè hay người thân”. Sau đó ông mở rộng câu nói này đến cả các nhà tư vấn tài chính chưa bao giờ thực hiện những điều họ thuyết diễn hoặc những người không bao giờ mua những sản phẩm đầu tư mà họ bán cho chúng ta. Một lần nữa, việc lựa chọn đúng người là rất quan trọng. Con người có thể hoặc là tài sản hoặc là tiêu sản của bạn.
Một ngày nọ, người bố giàu bảo tôi: “Nếu con bị hư xe, con sẽ đem nó đi sửa ở chỗ một người thợ máy đã học sửa xe. Và khi đến lấy xe, con sẽ biết ngay người thợ máy đó có giỏi hay không? Nhưng vấn đề đối với những người mang danh chuyên gia tư vấn tài chính này là mãi hàng năm sau con mới biết lời khuyên mà họ cho con là tốt hay xấu. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu con nghe lời một nhà tư vấn tài chính vào năm 25 tuổi nhưng mãi đến năm 65 tuổi con mới biết rằng những lời khuyên đó rất có hại cho con? Con sẽ không thể đem sự thất bại này trả lại cho nhà tư vấn ấy giống như đem chiếc xe hư đi khiếu nại người thợ máy được. Bố tin vào những người thợ máy và những người bán xe hơi cũ hơn là tin vào lời khuyên của các nhà tư vấn, đơn giản vì bố sẽ thấy được kết quả công việc của họ nhanh hơn. Hầu hết mọi người kết thúc trong cảnh nghèo khó hoặc trung lưu là vì họ dành nhiều thời gian để lựa chọn một chiếc xe cũ nhiều hơn dành thời gian tìm kiếm những lời tư vấn giỏi”.
Vấn đề là hãy cẩn thận khi cân nhắc những lời khuyên này. Hãy dành thời gian tìm kiếm những nhà tư vấn tài chính giỏi. Họ đầy dẫy ngoài kia và rất có thể chi phí mà bạn trả cho họ sẽ chính là món đầu tư tốt nhất của bạn.
4. Chọn ngày về hưu. Hãy ngồi lại với những người bạn yêu thương, các nhà tư vấn của bạn, và hãy bắt đầu xác định thời điểm về hưu sớm của mình. Nếu bạn thực sự tiến hành quá trình này và bàn luận một thời điểm thực sự với họ, bối cảnh hiện tại của bạn sẽ bắt đầu lên tiếng tranh luận với bối cảnh tương lai. Đây là một quá trình rất lý thú và hấp dẫn. Nhất định bạn sẽ nghe được nhiều nhận thức và nhiều bối cảnh khác nhau.
Hãy tổ chức những cuộc họp về vấn đề này mỗi ba tháng và tiếp tục bàn luận về ngày nghỉ hưu sớm của bạn.
5. Soạn thảo lên giấy một kế hoạch khi đã định xong ngày về hưu sớm của mình. Hãy dán kế hoạch này lên tủ lạnh để bạn có thể nhìn thấy nó mỗi ngày. Hãy liên tục cập nhật kế hoạch đó và nghiên cứu nhiều hơn nữa.
Sau một tuần tôi, Kim và Larry ở trên đỉnh núi Whistle với tuyết lạnh băng giá, kế hoạch mà chúng tôi vạch ra là một bước ngoặt lớn làm thay đổi cuộc đời của chúng tôi. Đó chính là sức mạnh của một kế hoạch. Điểm cốt yếu là chỉ vì hôm nay bạn
nghèo khó không có nghĩa là ngày mai bạn cũng vẫn phải nghèo khó. Để trở nên giàu có và giữ được sự giàu có này, bạn cần có một kế hoạch và một quyết tâm làm theo kế hoạch này. Tôi và Kim theo sát kế hoạch của mình mỗi ngày đã gần 10 năm nay. Như tôi đã nói, vấn đề của chúng tôi ngày hôm nay là có quá nhiều tiền và phải cố gắng nghĩ cách sử dụng chúng một cách khôn ngoan. Có thể đây cũng là một dạng đấu tranh nhưng tôi thích dạng đấu tranh này hơn là vật lộn kiếm tiền, và có lẽ bạn cũng thế.
6. Lên kế hoạch cho bữa tiệc về hưu. Hãy lên kế hoạch tổ chức một bữa tiệc lớn sang trọng và thoải mái. Một khi bạn có thể về hưu sớm thì tiền bạc không thành vấn đề nữa. Ngay cả khi chưa đạt được mục đích của mình, bạn vẫn có thể thực sự vui vẻ vì đã trải qua quá trình này. Và ai mà biết được, rất có khả năng bạn sẽ tổ chức sớm một bữa tiệc về hưu sớm.
7. Hãy xem xét một vụ giao dịch một ngày. Hãy nhớ rằng đi xem hàng thì chẳng tốn đồng nào cả. Vấn đề là ít nhất 10 phút mỗi ngày, hãy làm một điều gì đó để nâng cao trí thông minh tài chính của bạn. Có thể chỉ đơn giản là bạn đọc một bài báo về kinh doanh tài chính trên báo… ngay cả khi nó không thú vị gì mấy. Điều đó sẽ cải thiện vốn từ vựng của bạn. Hãy lắng nghe các thông tin tài chính kinh doanh trên radio khi đang lái xe hay tập thể dục. Hãy tham gia các hội thảo tài chính ít nhất là một lần một năm. Nếu không muốn trả tiền tham dự thì bạn vẫn có thể tìm thấy rất nhiều buổi hội thảo vào cửa tự do trên báo chí địa phương. Ngay cả khi không học được gì cả, bạn vẫn sẽ được gặp gỡ nhiều người cũng như mình.
8. Hãy nhớ rằng mọi thị trường đều theo ba xu hướng chính. Đó là xu hướng tăng, xu hướng giảm và xu hướng ngang. Một số thị trường tăng, giảm hoặc không đổi trong suốt nhiều năm trời và đôi khi, thị trường cũng tăng, giảm hoặc giữ nguyên chỉ trong không đầy một phút. Đó là lý do tại sao nếu có người khuyên bạn đầu tư dài hạn, hãy hỏi xem họ thực sự muốn nói gì và yêu cầu họ giải thích rõ ràng chi tiết. Hầu hết những nhà tư vấn tài chính đều nói như vẹt những điều họ học được từ các quản lý kinh doanh, vì thế họ sẽ gặp khó khăn khi phải giải thích những gì họ nói.
Nếu bạn thật sự muốn làm giàu nhanh chóng thì một trong những cách tốt nhất là hãy bắt đầu khi xu hướng thay đổi. Có một câu nói rất hay: “Hãy ở đúng nơi đúng lúc”. Nếu mỗi ngày đều xem xét các vụ giao dịch, bạn sẽ dễ dàng cảm nhận được sự thay đổi xu hướng và nâng cao cơ hội thành công của mình. Ví dụ như nếu bạn tham gia thị trường chứng khoán năm 1991 và đầu tư nhiều tiền vào các cổ phiếu công nghệ thì giờ đây hẳn bạn đã rất giàu có. Nhưng khi thị trường bắt đầu có xu hướng giảm từ tháng 03/2000, nếu không thay đổi chiến lược thì bạn sẽ mất hết những gì đã kiếm
được. Còn nếu có thể thay đổi chiến lược kịp lúc vào tháng 3/2000, thì bạn sẽ kiếm nhiều tiền hơn và nhanh chóng hơn trên con đường thị trường đi xuống – bạn sẽ giàu có hơn thay vì mất đi tất cả. Điều đó giải thích tại sao nếu muốn làm giàu nhanh chóng và phát triển giàu có mãi mãi, bạn phải nắm được các xu hướng và phải có ba chiến lược khác nhau cho 3 xu hướng khác nhau. Tôi đã gặp nhiều người chỉ làm ra tiền với một xu hướng và bị phá sản khi xu hướng thị trường thay đổi.
MUA CAO, BÁN THẤP
Tạp chí Forbes số tháng 6/2001 có đăng một bài báo khá thú vị với tựa đề: “Mua cao, Bán thấp. Những điều bạn luôn biết rõ: Các nhà phân tích là những nhà tư vấn tuyệt vời nếu bạn làm ngược lời khuyên của họ”.
Trích dẫn từ bài báo:
Theo nghiên cứu gần đây của bốn vị giáo sư ở California cho thấy vào năm ngoái, nếu mua những cổ phiếu mà các nhà phân tích thúc bạn mua thì bạn sẽ thua lỗ; nhưng bạn sẽ lời to nếu mua những cổ phiêu mà họ khuyên bạn bán đi. Khi đó bạn sẽ lời được đến khoảng 38% số vốn bỏ ra, nhiều hơn cả số lời cổ phiếu S&P 500 vào năm 1958.
Trong một bài báo khác của tờ Fortune số ra ngày 16/7/2001 có tựa đề “Liệu Phố Wall có nghiêm túc trong việc cải cách?” tác giả Shawn Tully dường như cũng đồng ý với ý kiến trên. Bài báo viết rằng: “Vào một buổi sáng tháng 6, trời khá ẩm ướt, đại diện Đảng Cộng hòa ở Lousiana, ông Richard Baker, đã mở một hội nghị đầy ấn tượng xoáy vào đề tài làm kích động tất cả mọi người, từ những người pha rượu đến các cầu thủ bóng đá với tên gọi “Phố Wal đã bòn rút tiền bạc của mọi người như thế nào”. Với giọng nói nhừa nhựa, Baker bày tỏ cơn giận dữ của mình về việc các “quý tộc mới” – những nhà phân tích bảo đảm – đã làm thế nào để lừa tiền những cổ đông nhỏ”.
Theo tôi, hầu hết các nhà phân tích và những nhà tư vấn tài chính đều không phải là những nhà đầu tư lão luyện. Họ không biết những điều mà một nhà đầu tư lão luyện phải biết. Vì vậy nên đa số những lời tư vấn đều là những lời khuyên tốt cho các nhà đầu tư trung bình, nhưng lại là những lời khuyên tệ hại đối với những nhà đầu tư lão luyện, nhất là khi bạn đang muốn làm giàu nhanh chóng và phát triển sự giàu có của mình mãi mãi.
Một nhà đầu tư lão luyện phải biết rằng xu hướng là bạn đồng hành của mình. Anh ta phải hiểu không ai đủ mạnh để có thể đi ngược xu hướng hiện tại. Như những người thường chơi lướt sóng, chúng ta luôn phải tôn trọng những thay đổi khuynh hướng của đại dương. Nhưng một du khách cho rằng lướt sóng trên biển cũng giống như tung tăng bơi lội trong hồ thì ắt sẽ gặp rắc rối khi bước xuống đại dương bao la. Bạn phải tôn trọng các xu hướng cũng như một người lướt sóng luôn phải tôn trọng sức mạnh đại dương. Nếu bạn muốn theo kịp những xu hướng và thay đổi này, hãy ghi nhớ bí quyết thứ 9.
9. Thường xuyên đến trang Web richdad.com của chúng tôi. Chúng tôi cam đoan với bạn rằng trang Web này luôn thú vị và luôn được đổi mới. Hãy xem nó như một nơi dành cho những người sẽ có thể về hưu sớm trong sự giàu có.
Sắp tới chúng tôi sẽ tổ chức chơi trực tuyến trò chơi Cashflow, khi đó bạn có thể vừa giải trí vừa học hỏi nhanh chóng và gặp gỡ những người có cùng suy nghĩ với bạn. Chúng ta sẽ chơi trò chơi để học cách “kiếm chác” bất kể xu hướng thị trường đang tăng, giảm hay không đổi.
Khi có người khuyên bạn “đầu tư dài hạn”, hãy hỏi xem theo ý họ thì thế nào là dài hạn. Những nhà đầu tư trung bình nghĩ hai chữ “dài hạn” theo một nghĩa và những nhà đầu tư lão luyện nghĩ theo nghĩa khác. Nếu muốn làm giàu nhanh chóng và phát triển sự giàu có của mình mãi mãi thì bạn không thể làm một nhà đầu tư trung bình dài hạn được. Bạn phải là một tay đầu tư lão luyện hiểu biết nhiều hơn so với một nhà đầu tư trung bình. Đó là lý do vì sao tôi muốn bạn tham quan trang Web thường xuyên hơn. Chúng tôi có nhiệm vụ phải luôn cập nhật trang Web này với những kiến thức tài chính đầy thú vị và mang lại lợi nhuận từ khắp thế giới.
Một trong những vấn đề khi nghe theo lời khuyên của bố mẹ bạn trong lĩnh vực tài chính là nền công nghệ và chỉ số tài chính thông minh hiện đang thay đổi đến mức chóng mặt. Ngày nay, bạn hoàn toàn có khả năng nhanh chóng làm giàu và phát triển sự giàu có của mình mãi mãi nếu nắm bắt được những đổi mới về công nghệ và sự thông minh tài chính. Ví dụ như trong khía cạnh quyền chọn, ngày nay có những quyền chọn mới gọi là “quyền chọn dìm giá”. Chúng phát triển nhanh hơn nhiều so với những quyền chọn mua bán mà hầu hết các nhà kinh doanh đang vận dụng. Hầu hết mọi người không biết rõ “quyền chọn dìm giá” là vì nó được phát minh bởi các nhà kinh doanh ngoại hối và ngoại tệ. Trong những năm tới dây, những quyền chọn lạ đời này sẽ bắt đầu xâm nhập thị trường chứng khoán. Nói một cách đơn giản, một quyền chọn dìm giá sẽ giúp bạn kiếm tiền dễ hơn, nhanh hơn và an toàn hơn so với những quyền chọn chuẩn. Hãy nhớ rằng cùng với sự phát triển kỹ thuật công nghệ, sự thông minh tài chính của con người cũng phát triển theo. Điều đó có nghĩa là việc làm
giàu ngày càng dễ dàng hơn và an toàn hơn. Làm thế nào để nắm bắt được chúng? Bạn luôn phải theo kịp và không ngừng học hỏi với những nhà tư vấn tài ba. Đó chính là lý do vì sao bạn cần phải liên tục cập nhật bằng cách thường xuyên đến thăm trang Web của chúng tôi.
TRE GIÀ KHÓ UỐN
Có lẽ bạn cũng thấy rằng tôi rất thích xem tạp chí Forbes: Trong số tháng 5/2001 của tạp chí Forbes Global, tạp chí dành cho những nhà kinh doanh và đầu tư quốc tế, có một bài viết rất hay về John Templeton, một nhà đầu tư sáng giá. Ông đầu tư vào những cổ phiếu thấp giá trên toàn cầu và ngồi nhìn chúng từ từ tăng lên. Bài báo có tựa đề “Tre già dễ uốn”, nói về việc Templeton, một nhà đầu tư giá lên mới chập chững vào nghề, vẫn có khả năng học trở thành một nhà buôn kỹ thuật, đầu tư vào thị trường giá hạ. Bài báo viết rằng vào năm 2000, thay vì đầu tư dài hạn theo lời khuyên của những nhà tư vấn thì ông lại làm ngược lại trong lần ra quấn đầu tiên. Đây là một cách đầu tư mới đối với ông. Trong một năm, ông đã kiếm được hơn 86 triệu đôla. Như người bố giàu đã nói: “Tiền bạc là một ý tưởng”, trong thời đại ngày nay, chúng ta thực sự cần phải theo kịp những ý tưởng mới. Nếu ông John Templeton có thể thay đổi bối cảnh của mình ở độ tuổi 80 thì bạn cũng vậy.
10. Luôn nhớ rằng lời nói không mất tiền mua. Nếu mụốn làm giàu nhanh chóng, bạn cần phải có một kho từ vựng phong phú. Hãy luôn nhớ rằng có 3 loại tài sản cơ bản là tài sản doanh nghiệp, tài sản giấy tờ và bất động sản. Mỗi loại tài sản đều có những từ ngữ riêng, cũng như mỗi quốc gia đều có ngôn ngữ riêng của mình. Nếu bạn quan tâm đến bất động sản, hãy bắt đầu học những từ ngữ hay biệt ngữ của nó. Một khi đã học được các từ vựng của chúng, bạn sẽ dễ dàng tiếp xúc với những đối tác khác trong lĩnh vực tài sản này.
Từ ngữ là công cụ uy lực nhất của con người: Vì thế, hãy cẩn thận trong việc lựa chọn từ ngữ. Và hãy nhớ rằng luôn có hai loại từ ngữ cơ bản:
1. Từ chỉ nội dung: Ví dụ như “lợi nhuận từ giá nội địa” Ià một nhóm từ quan trọng, nhất là đối với những nhà đầu tư bất động sản sử dụng rất nhiều sức bật đầu tư.
“Lợi nhuận từ giá nội địa” là những từ chỉ nội dung.
2. Từ chỉ bối cảnh: Ví dụ như khi một người nói “Tôi hoàn toàn không hiểu lợi nhuận từ giá nội địa là gì cả”, có nghĩa là anh ta đang mô tả bối cảnh tinh thần của mình về những từ chỉ nội dung, trong trường hợp này là “lợi nhuận từ giá nội địa”.
Hãy luôn cải thiện vốn từ vựng nội dung và xem chừng vốn từ vựng bối cảnh của bạn – vì từ vựng vốn là công cụ đem lại sức mạnh cho tài sản uy lực nhất của bạn
– trí não. Chính vì thế, tôi muốn bạn đừng bao giờ nói những câu như “Tôi không đủ tiền mua”, “Tôi không thể làm được”; hoặc “Tôi không học nổi”. Thay vì thế hãy tự hỏi mình: “Làm thế nào để có đủ tiền mua nó?”, “Làm thế nào có thể làm được điều đó?” hoặc “Làm thế nào học được điều đó?”
Hãy nhớ rằng khác biệt lớn nhất giữa người giàu và người nghèo chi đơn giản là phẩm chất từ ngữ của họ. Chỉ số thông minh tài chính của bạn bắt đầu từ kho tàng từ vựng. Vì vậy, hãy cẩn trọng với những lời nói của mình vì những lời nói đó sẽ làm nên tương lai của bạn. Nếu bạn muốn nhanh chóng làm giàu và giàu có mãi mãi thì những lời nói của bạn chính là chiếc chìa khóa đi đến cánh cửa đó, và lời nói thì không mất tiền mua.
11. Bàn về vấn đề tiền bạc. Gần đây, khi tôi đến Trung Quốc và Nhật Bản, nhiều người gặp tôi bảo rằng: “Trong nền văn hóa phương Đông, nói chuyện về tiền bạc là một việc thiếu tế nhị, vì thế nên chúng tôi không bao giờ bàn về nó”. Khi tôi đến Mỹ, Úc hay châu Âu, nhiều người cũng nói tương tự: “Trong gia đình, chúng tôi không bàn chuyện tiền bạc”.
Vì thế, bí quyết này khuyên bạn hãy bàn về vấn đề tiền bạc. Nếu bạn bè của bạn không muốn nói chuyện tiền bạc thì hãy tìm những người bạn mới. Trong nhóm bạn của tôi, chúng tôi bàn về mọi việc, tiền bạc, kinh doanh, đầu tư, thành công và trở ngại. Hầu hết bạn bè tôi đều rất giàu và bối cảnh của họ không cho rằng bàn luận về tiền bạc là một việc xấu xa hay ti tiện. Tôi và vợ tôi – Kim cũng thường nói chuyện tiền bạc với nhau. Đối với chúng tôi, việc kiếm tiền, làm giàu và có một cuộc sống sung túc là một điều thú vị. Chúng tôi thích thú với trò chơi tiền bạc nên chúng tôi thường nói về chúng. Vì chúng tôi xem tiền bạc như một trò chơi nên cuộc hôn nhân của chúng tôi khăng khít hơn, có tính tri thức hơn, hào hứng và thú vị hơn. Tiền vốn là đề tài mà mọi người đều quan tâm, vậy sao chúng ta không thể bàn về chúng?
12. Kiếm hàng triệu đôla từ hai bàn tay trắng. Một trong những lý do giúp tôi không cần một việc làm hay không cần được trả lương là vì người bố giàu đã chỉ tôi cách làm giàu từ hai bàn tay trắng.
Điều đáng buồn nhất ngày nay là người ta không biết cách làm giàu từ con số không. Một ngày nọ, một phụ nữ trẻ nộp đơn xin việc vào một trong các công ty của tôi. Trước kia cô từng là phó giám đốc tiếp thị của một tập đoàn đa quốc gia. Cô đã bị xuống chức và nay muốn xin vào vị trí phó giám đốc tiếp thị trong doanh nghiệp nhỏ của tôi. Bắt đầu cuộc sát hạch, tôi yêu cầu cô dự tính ngân quỹ quảng cáo truyền thông cho công ty. Ba ngày sau, cô trở lại với dự tính ngân sách 1,6 triệu đôla một năm.
“1,6 triệu đôla!” tôi thốt lên kinh ngạc, “Đó là một số tiền khổng lồ”.
“Tôi biết”, cô trả lời bằng giọng rất tự tin, “Nhưng nếu ông muốn đạt được kết quả như ý thì đó là cái giá phải trả”.
“Tôi sẵn lòng trả số tiền này”, tôi trả lời, “Nhưng trước tiên, hãy cho tôi biết chúng ta sẽ làm gì để có thể đạt được cùng kết quả đó nhưng chỉ với khoảng 160.000 đôla thôi hoặc không cần đồng nào cả”.
“Ông không thể làm được điều đó”, cô trả lời bằng giọng điệu hết sức kiêu kỳ, “Muốn kiếm được tiền thì ông buộc phải bỏ tiền ra”.
Không cần phải nói, cô không được tuyển dụng. Hiển nhiên là chúng tôi có những bối cảnh và nhận thức khác nhau. Khi còn là một doanh nhân, tôi đã từng thành lập nhiều công ty mà không tốn khoản nào cho việc quảng cáo chính thức. Chúng tôi chi tiền vào các quan hệ giao tế nhưng không chi tiền cho việc quảng cáo chính thức. Khi quan sát sự thành công của trang Web richdad.com, bạn sẽ thấy một sự thành công tầm mức thế giới, hàng trăm triệu đôla mua bán, và không một đồng nào cho việc quảng cáo chính thức cả. Và sự thành công đó là nhờ người bố giàu đã dạy tôi cùng con trai ông cách kiếm được hàng triệu đôla từ hai bàn tay trắng.
Một điều khiến tôi lo âu là việc trả lương cao cho những ủy viên quản trị của các tập đoàn lớn, những người biết cách tiêu tiền nhưng không thực sự biết cách tự làm ra tiền. Tôi đã từng là thành viên ban quản trị của một số công ty cổ phiếu và thấy rằng những thành viên quản trị này quậy tưng với số tiền của các nhà đầu tư, như các công ty trên mạng đã làm cuối những năm 1990, nhưng lại không thể biến chúng thành lợi nhuận được.
Người bố giàu thường nói: “Có một khác biệt rất lớn giữa các doanh nhân và các công chức. Hầu hết mọi người trở thành công chức vì trường học của chúng ta dạy con người trở thành công chức. Nhưng một doanh nhân thì phải biết cách làm cả hai. Rất nhiều công chức mơ được trở thành doanh nhân nhưng điều đó không bao giờ xảy ra. Một công chức chỉ biết cách kiếm tiền khi nó tự đến với họ. Còn một doanh nhân thì có thể kiếm tiền từ con số không”.
Cách đây vài tháng, tôi nói chuyện với ủy viên quản trị của một nhà xuất bản lớn tầm cỡ quốc tế. Ông vừa mới tham dự một buổi hội thảo của tôi về các doanh nghiệp và những cách phát triển kinh doanh. Ông nhìn thẳng vào mắt tôi nói: “Tôi sẽ không bao giờ trở nên giàu có vì muốn làm giàu phải cần rất nhiều tiền vốn. Tôi có một ngân sách 20 triệu đôla dành cho quảng cáo và tôi muốn mỗi đồng trong đó phải mang lại lượng doanh thu mà tôi muốn”. Ngay lập tức, tôi nhận ra ông chỉ là một công chức chứ không phải một doanh nhân. Nhận thức của ông sẽ mãi mãi kềm giữ ông ở
mức đó.
Một vấn đề nữa khiến tôi không vui là những công ty nhỏ không thể phát triển vì chủ doanh nghiệp không biết cách kiếm lời từ con số không. Người bố giàu nói: “Có một khác biệt rất lớn giữa những công ty trẻ và những công ty nhỏ. Những công ty trẻ có tiềm năng phát triển thành một công ty lớn trong kim tứ đồ nhóm C, còn những công ty nhỏ thì có thể có lợi nhuận nhưng không có tiềm năng phát triển”. Ông giải thích rằng sự khác nhau này không nằm ở bản thân doanh nghiệp mà nằm ở bộ óc kinh doanh của những doanh nhân đứng sau doanh nghiệp đó. Một ví dụ cổ điển là câu chuyện giữa anh em nhà McDonald và Ray Kroc. Ray Kroc đã mua lại tiệm hamburger nhỏ của anh em McDonald và sau đó biến nó thành một doanh nghiệp rất đồ sộ trên thế giới mà ai cũng biết là doanh nghiệp McDonald’s.
Tóm lại, Ray Kroc là một nhân viên bán máy trộn sữa thuộc kim tứ dồ nhóm L, ông mua một cửa hàng nhỏ thuộc nhóm T và biến nó thành một doanh nghiệp lớn của nhóm C. Đó chính là sức mạnh của một quá trình đơn giản mà tôi muốn chia sẻ với bạn, một quá trình mà bạn có thể bắt đầu bằng cách luyện tập thường xuyên và không phải mất đồng nào nhưng lại có thể giúp bạn trở nên giàu có hơn cả mong đợi của mình.
Như vậy, bí quyết cuối cùng này là hãy cùng những người thân hoặc bạn bè có cùng chí hướng với bạn, ngồi lại và cùng nhau suy nghĩ tìm ra một ý tưởng và biến nó thành hàng triệu đôla, bắt đầu với thật ít vốn hoặc không cần đồng vốn nào cả. Tiến trình này cũng giống như một bài thể dục rèn luyện cơ bắp. Sự luyện tập thường xuyên sẽ củng cố trí não bạn và chuẩn bị sẵn sàng cho giây phút bạn bắt đầu hành động.
Trước khi gặp Kim, tôi và Larry ngồi uống cà phê tại tầng trệt của một cao ốc văn phòng nơi đặt trụ sở Xerox. Chúng tôi đã ngồi với nhau hàng giờ để bàn về cách kiếm tiền không cần vốn. Chúng tôi nghĩ ra rất nhiều ý tưởng, từ những ý tưởng tuyệt vời đến những ý tưởng tệ hại và ngay cả những suy nghĩ lố bịch nữa. Chúng tôi bàn về những chiếc áo thun, những trò chơi xếp hình bằng gỗ, những sản phẩm du lịch gồm cả những túi đường Hawaii, v.v… Hầu hết những ý tưởng này không bao giờ được áp dụng vào thực tế, nhưng chúng tôi đã có được một bài tập về trí não tuyệt vời. Chúng tôi cũng đã nói về ví nylon có khóa dán dành cho những người lướt ván và ý tưởng này đã đem lại cho chúng tôi hàng triệu đôla. Nhưng đáng tiếc là chúng tôi đã không bảo vệ ý tưởng của mình và để mất nó vào tay những đối thủ cạnh tranh khác.
Trước đây tôi đã đề cập đến số vốn đầu tư của hãng Coca- Cola chỉ hơn 8 tỷ đôla, thông tin tôi đọc được trên một tờ báo, nhưng trị giá nhãn hiệu của nó lại đạt đến
gần 80 tỷ đôla, gấp mười lần so với số vốn đầu tư của chính hãng. Tại sao lại có thể như thế được? Từ trước đến nay Coca-Cola rất tích cực bảo vệ những tài sản trí tuệ của mình trên thế giới, và kết quả là nhãn hiệu của hãng đạt đến một giá trị không thể tưởng tượng được.
KẾT LUẬN
Tất cả chúng ta đều biết rằng trí não là một tài sản chưa được tận dụng triệt để. Người bố giàu từng nói: “Những người lười biếng luôn muốn nhanh chóng làm giàu, còn những người thành công thì muốn nhanh chóng trở nên khôn ngoan hơn về mặt tài chính”. Điều tôi muốn nói ở đây là nếu bạn muốn về hưu sớm trong sự giàu có nhưng không có tiền, không tri thức, không kinh nghiệm, thì hãy bắt đầu sử dụng trí não của bạn. Trong nhận thức của tôi, không cần phải có tiền mới làm ra tiền, nhưng bạn cần phải mất khá nhiều công sức tinh thần và trí não. Hãy xem xét những bí quyết ở trên và vận dụng chúng vào thực tế.
Bạn hãy nhớ rằng những bí quyết trên đây không cần phải mất nhiều thời gian và tiền bạc. Tất cả những bài tập này sẽ giúp bạn có thể về hưu sớm trong sự giàu có nếu bạn thường xuyên luyện tập. Hãy luôn nhớ rằng tương lai của bạn được xác định ngay ngày hôm nay chứ không phải ngày mai.
Nếu mỗi ngày bạn đều dành thời gian để thực hiện những bài tập đơn giản này, có thể bạn sẽ thấy mình đang đi vào một thế giới hoàn toàn mới lạ qua tấm gương soi, một thế giới hoàn toàn mới lạ. Và đó cũng là chủ đề của phần kế tiếp.
Tư tưởng cuối cùng của phần 3:
Bạn đã là một chuyên viên rồi đấy
Như bạn hẳn đã nhận thấy, không hẳn là những việc bạn làm sẽ khiến bạn trở nên giàu có hoặc nghèo khổ. Có rất nhiều bối cảnh xung quanh là nhân tố tác động vào thành quả của bạn. Vì thế nên nếu có ai hỏi bạn đang làm gì hay đầu tư vào lĩnh vực nào thì hãy trả lời:
“Đừng hỏi tôi đang làm gì. Hãy hỏi tôi nghĩ gì về những việc tôi làm”. Chẳng hạn như rất nhiều người đầu tư vào chứng khoán nhưng chỉ vài người có thể làm giàu nhờ nó mà thôi. Mọi chuyện cũng tương tự như vậy trong kinh doanh bất động sản hay xây dựng doanh nghiệp. Vậy đâu là điểm khác biệt? Tôi nghĩ đó chính là tác động của những
bối cảnh xung quanh hành động hay nội dung của bạn. Rất nhiều người gặp tôi nói rằng: “Đầu tư bất động sản thật tệ hại. Gần như tôi không kiếm được đồng nào ở đó cả”. Nhưng theo tôi nghĩ, đầu tư bất động sản không có gì tệ hại, có chăng chính những người đầu tư vào nó mới là những nhà đầu tư tệ hại. Người nào có được bối cảnh của một nhà đầu tư giàu có có thể nắm bắt một vụ đầu tư tồi và biến nó thành một món hời cho mình. Trên thực tế, đó chính là điều mà hầu hết những nhà đầu tư giàu có thường làm.
Mọi món nợ đều tốt
Điều này cũng chính xác đối với các món nợ. Hầu như ai cũng biết cách mắc nợ. Nhưng vấn đề ở đây là họ mắc nợ và trở nên nghèo đi. Phần lớn người ta vay nợ để sinh lời nhưng sau đó lại khiến món nợ trở nên tối tệ hơn. Như người bố giàu đã nói: “Mọi món nợ đều tốt. Nhưng vấn đề là không phải người nào cũng biết cách sử dụng món nợ của mình nên họ có thể biến một món nợ tốt thành một món nợ xấu”.
Nếu muốn làm giàu, trước tiên bạn phải cải thiện bối cảnh của mình. Người bố giàu thường bảo: “Hầu hết mọi người đều biết cách mắc nợ, nhưng họ không biết sử dụng món nợ theo ý mình. Nếu một người muốn làm giàu bằng những món nợ, trước tiên họ cần phải thay đổi bối cảnh của mình, sau đó họ sẽ có thể tận dụng những món nợ này để trở nên giàu có”. Nếu bạn không thể thay đổi bối cảnh của một người nghèo hay một người trung lưu về khía cạnh nợ nần, cách tốt nhất là bạn hãy nhanh chóng giảm thiểu số tiền trên thẻ tín dụng, trả hết tiền nhà càng sớm càng tốt, và cố gắng tìm cách dành dụm tiết kiệm tiền.
Nếu bạn muốn về hưu sớm trong sự giàu có, trước tiên hãy thay đổi bối cảnh của mình, chính vì vậy nên tôi khuyên bạn đôi khi hãy xem lại những bí quyết trên và liên tục mở rộng phạm vi bối cảnh của bạn. Nếu có được bối cảnh của một người giàu có, cho dù làm gì thì bạn cũng sẽ ngày càng giàu lên. Còn nếu đã mang bối cảnh của một người nghèo thì bất kể bạn học gì hay làm gì đều mang lại một kết quả như nhau, kết
quả của một người nghèo khó. Hãy nhớ rằng chính bối cảnh của bạn hay những điều bạn nghĩ là thật sẽ trở thành thực tế của bạn, bất kể bạn làm gì. Như người bố giàu đã nói: “Không nhất thiết các món nợ sẽ khiến con trở nên nghèo khó. Nhưng một bối cảnh nghèo khó hoặc trung lưu thì hoàn toàn có thể”.
Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.