Sau khi lang thang vòng quanh thế giới để tìm hiểu người ta ngoại tình thế nào, rốt cuộc tôi cũng trở về bàn làm việc của mình ở Paris. Biểu đồ xếp hạng tỷ lệ ngoại tình trên thế giới ghim trên bức tường cạnh tôi như một tấm bùa hộ mệnh. Giờ đây tôi có cảm giác mình vừa tìm ra cách để tiếp cận được một vấn đề cực kì rộng lớn, khó hiểu và có thể nói là khó mà nhận biết được. Rõ ràng con người chung thủy đến mức nào tùy thuộc vào nơi sinh sống. Những xã hội khác nhau sẽ có những luật lệ riêng biệt cho phép ai và vì lý do gì có thể vụng trộm. Ngoài ra còn có những kịch bản cho những chuyện cực kì riêng tư như sự tha thứ. Có vẻ ai cũng biết được những luật lệ này mặc dù họ không màng tuân theo.

Một số khuôn mẫu về sự khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ ở các nơi khác nhau cũng có những điểm chung nhất định. Ví dụ như tôi không gặp người phụ nữ nào cho biết họ ngoại tình vì muốn được thỏa mãn thể xác nhiều hơn. Hầu hết đều đưa ra những lý do thiên về tình cảm như: họ quá cô đơn, hay họ cần ai đó biết lắng nghe và thấu hiểu, hay có ai đó cho họ thấy rằng họ vẫn còn xinh đẹp. Mặc dù đàn ông có gia đình cũng hay đưa ra những lý do tình cảm để biện minh cho thói lăng nhăng của mình nhưng một số thừa nhận rằng chỉ muốn khẳng định cái tôi của bản thân hoặc thỏa mãn nhu cầu tình dục từ chuyện ngủ lang với phụ nữ khác thay vì với vợ mình.

Ngoài ra, tôi còn thấy rằng một số định kiến của người Mỹ về con người ở nước khác đã quá lỗi thời. Tôi luôn nghe người ta nói đàn ông Ý lăng nhăng thuộc hàng “đẳng cấp” nhất thế giới. Nhưng trong thực tế họ lại ngoại tình ít hơn đàn ông Mỹ. Định kiến cũ này có thể áp dụng trong khoảng từ năm 1880 đến 1920 khi hàng triệu người Ý nhập cư vào Mỹ và tuyên truyền những câu chuyện này, nhưng đối với dân Ý hiện đại thì không.

Rất nhiều định kiến kiểu này tồn tại từ những thời đại trước. Từ nhỏ đến lớn tôi đều nghe người ta nói sương mù dày đặc ở London nhưng thật ra đó là sương khói, nó đã được làm sạch gần hết bởi Hoạt động Làm sạch Không khí Anh quốc vào năm 1956. Những người lính Mỹ trở về từ Chiến tranh Thế giới thứ 2 hay kể về những người phụ nữ Pháp không cạo lông nách và che đậy mùi cơ thể bằng hàng đống nước hoa. Chuyện người Pháp hay lang chạ đã được lưu truyền nhiều thế kỷ. Nhưng sự thật thì Paris giờ đây là thủ phủ của những quý bà sạch sẽ tươm tất nhất trên thế giới. Còn đàn ông Pháp đương thời cũng chỉ vụng trộm ngang ngửa với người Mỹ là cùng.

Người Mỹ vẫn còn bám víu vào những ý niệm sai lầm về bản thân mình. Người Mỹ khăng khăng tin vào những thống kê mơ hồ rằng ngoại tình bùng nổ vào những năm 40 và 50. Một số người Mỹ còn khoái chí khi nghĩ đến việc phụ nữ ngày nay có khả năng sắp xếp chuyện hẹn hò yêu đương ngay giữa các buổi thuyết trình bán hàng hay giữa các buổi họp phụ huynh. Đây chính là bằng chứng cho chuyện bình đẳng nam nữ ngày càng tăng cao trong xã hội.

Theo những gì tôi điều tra từ thực tế thì người Mỹ không ngoại tình nhiều lắm. Vào năm 2004, chỉ có 16% người dân thừa nhận rằng mình đã từng lừa dối bạn đời, và chỉ có 3,5% cho biết đã từng ngoại tình trong năm ngoái. Mặc dù phụ nữ ngày nay ra ngoài làm việc nhiều hơn nhưng cũng không có bằng chứng xác thực nào cho thấy họ có có xu hướng vụng trộm nhiều hơn trước đây. Những số liệu thống kê tình dục chắc hẳn không thể hoàn toàn đại diện cho cách hành xử của người dân, nhưng dựa vào 11 cuộc khảo sát được thực hiện trong vòng 16 năm qua thì có thể thấy mức độ ngoại tình ở Mỹ khá ổn định.

Mặc dù người Mỹ cũng đã tin rằng ngoại tình là chuyện phổ biến nhưng chính vì chúng ta ngày càng đặt lòng tin vào hôn nhân nhiều hơn cho nên nỗi lo sợ bạn đời của mình không chung thủy lại càng lớn. Một khi phát hiện bạn đời của mình lầm đường lạc bước, cả thế giới trong ta như sụp đổ và rất dễ rơi vào trạng thái trầm cảm. Nhưng chuyện này đôi khi lại có mặt tốt vì tôi cảm giác có lúc người Mỹ lại cảm thấy thích thú với những bi kịch mà ngoại tình tạo nên. Và việc “bị cắm sừng” đôi khi lại trở thành một dấu hiệu nhận biết và có thể ảnh hưởng đến thiên hướng sống của một số người.

Người Mỹ không phải lúc nào cũng cố tỏ ra ngây thơ với chuyện ngoại tình. Phụ nữ thời ông bà tôi thường không tỏ ra không quan tâm lắm đến chuyện hôn nhân của mình có mỹ mãn hay không. Nhưng từ những năm 60 khi chuyện ly hôn trở nên dễ dàng hơn thì chúng ta lại yêu cầu cực kì cao cho hôn nhân và chính cuộc sống của mình. Chúng ta lúc nào cũng khát khao hướng tới một cơ thể cường tráng khỏe mạnh và mong ước rằng hôn nhân của mình phải được hạnh phúc mọi bề và đôi bên luôn chung thủy với nhau.

Ở Mỹ, hôn nhân đôi khi còn giải quyết được vấn đề lo lắng của một số người rằng mình có tồn tại hay không. Một người đã kết hôn không còn lo sợ rằng mình bị lẻ loi và vô hình trong cuộc sống này vì mình đã có chồng bên cạnh. Ít nhất người đó cũng sẽ có một người mà mình có thể chia sẻ mọi thứ, không giấu giếm, không phải giữ bí mật gì. Những người Mỹ theo đạo còn suy nghĩ theo lối thần thánh hóa rằng mình và bạn đời giờ đây đã là “một cơ thể hợp nhất”. Mặc dù những thế hệ trước vẫn thường đấu tranh để giữ vững chuyện một vợ một chồng, còn ngày nay bất cứ lỗi lầm nào cũng có thể dẫn đến chuyện ly hôn – ít nhất là trên lý thuyết. Ngoại tình cướp mất một kết cục có hậu mà chúng ta xứng đáng được hưởng – mặc dù có những minh chứng ngược lại.

Nhưng cho dù người Mỹ có lo lắng thái quá về chuyện ngoại tình thì cũng chẳng cải thiện được tình hình, vì theo thực tế, tỷ lệ vụng trộm ở Mỹ cũng ngang bằng với những nước nơi con người bình tĩnh hơn khi đối diện với vấn nạn này. Hơn nữa, chính việc khát khao mưu cầu hạnh phúc cho bản thân cũng sẽ dễ đẩy chúng ta vào con đường này hơn. Rốt cuộc, nếu như chuyện ngoại tình thực sự bù đắp được những khoảng trống trong cuộc sống thì chúng ta có được quyền làm hay không?

Một khi người Mỹ đã ngoại tình thì mọi việc trở nên cực kì phức tạp. Ngoài sự tồn tại của liên hợp công nghiệp hôn nhân đồ sộ sự khủng hoảng gây ra từ chuyện ngoại tình kéo dài lâu hơn, gây tốn kém hơn và ảnh hưởng trầm trọng đến tinh thần hơn bất cứ nước nào tôi từng đi qua. Chuyện phát hiện ra chuyện vụng trộm mang tầm ảnh hưởng lớn đến mức trên các website về ngoại tình người ta dùng mật mã chiến tranh: D-day (ngày phát hiện) để miêu tả về nó. Các cuộc khảo sát cho thấy những người ngoại tình Mỹ ít khi tự nhận mình “rất hạnh phúc” hơn những người chưa từng phạm tội (mặc dù cũng chưa rõ chuyện ngoại tình có thật sự là nguyên nhân hay gây ảnh hưởng đến cảm giác này hay không).

Người Mỹ ngoại tình thật sự rất đáng thương vì họ thường cảm thấy đau khổ ngay trong quá trình quan hệ ngoài hôn nhân. Tôi chưa từng thấy người nước nào khác trên thế giới đã khỏa thân trước mặt nhân tình nhưng lại không quan hệ để tự trấn an bản thân và bạn đời rằng mình chưa từng lầm lỗi. Và cũng chẳng có người vụng trộm ở nước nào khác cứ liên tục khẳng định rằng mình không thuộc loại người lăng nhăng như người Mỹ. Lén lút đi ngoại tình mà cứ cảm thấy mình có lỗi thì ngoại tình làm gì cho đau khổ nhỉ? Hơn nữa, một khi bị phát hiện và vẫn cố gắng tiếp tục chung sống với bạn đời thì sẽ bị người ấy đay nghiến và khơi gợi lại những thời khắc âu yếm với nhân tình cũ suốt nhiều năm sau đó. Có lẽ trong hoàn cảnh này, ly hôn là lối thoát tốt nhất.

Ở Mỹ, tình cảm vụng trộm sẽ vô tình thắm thiết hơn cho dù cả hai bên không thực sự muốn. Quan hệ ngoài hôn nhân thật sự rất gắn bó đến mức các cặp tình nhân thường xem nó là một loại quan hệ được xã hội thừa nhận: một mối tình có thể dẫn đến hôn nhân. Nếu “kẻ thứ ba” là một phụ nữ độc thân thì sẽ luôn muốn biến mình trở thành “một người vợ thực sự”. Tôi từng biết nhiều người ly hôn và cưới nhân tình chỉ vì muốn thoát khỏi áp lực đó.

Một ông chồng ở độ tuổi 40 phát biểu rất vô tư về việc tình cờ rơi vào chuyện yêu đương vụng trộm với cô bạn đồng nghiệp. “Thật sự chỉ cần trò chuyện với cô ấy là tôi cảm thấy rất vui rồi; và tôi có muốn sự việc đi xa hơn thế đâu.” Ông ta bảo tôi bằng một giọng điệu chẳng lấy gì làm thích thú rằng bản thân ông không thể nghĩ đến những bữa ăn hằng tuần với người phụ nữ đó giờ đây đã trở thành “chuyện tình dục”. Mọi chuyện cứ ngày càng tiến xa hơn thôi. Chẳng bao giờ ông dám nói với vợ khi nào ông cùng nhân tình đi xem thi đấu bóng rổ hay đi dạo vòng quanh thành phố cả.

Ông ráp nối lại những gì xảy ra tiếp theo một cách mơ hồ. “Cô ấy bảo, ‘Anh à, chúng ta đi tìm không gian riêng tư đi,’ và tôi chợt nghĩ, ‘Oa, chuyện này nguy hiểm đây,’ rồi đáp, ‘thôi đi em’ và thật sự tôi đã chủ động từ chối những lời đường mật đầu tiên như vậy. Nhưng càng ngày cô ấy càng làm tôi xiêu lòng. Mặc dù tôi không thật sự muốn phạm sai lầm, nhưng cô biết đấy… có trời mà hiểu được.” Đến khi ông ta bắt đầu nói rằng mình không thuộc dạng lăng nhăng thì tôi thật sự muốn bóc mẽ ông ta lắm.

Một số người Mỹ vẫn không chịu thừa nhận chuyện ngoại tình thật sự rất hấp dẫn. Thường họ chỉ khuyên rằng, “Nếu muốn ngoại tình thì cứ ly hôn cho xong.” Điều họ không hiểu ở đây là ngoại tình vốn dĩ chỉ thú vị khi người ta đã kết hôn. Đôi lúc con người muốn tìm được tự do trong sự ràng buộc. Ngoại tình hội tụ đủ những yếu tố của một cuộc tình say đắm tưởng chừng như bất tận. Trong thực tế, một kết thúc đã bày ra trước mắt khi cuộc vụng trộm bắt đầu, nhưng không phải cho đôi tình nhân mà dành cho người bạn đời tội nghiệp bị phản bội.

Cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng như người Mỹ vẫn thường mơ ước. Trong cuốn tiểu thuyết Kẻ thù, một câu chuyện tình yêu của Isaac Bashevis Singer, nhân vật chính là một người Do Thái Phần Lan nhập cư vào Mỹ và anh ta dan díu với ba người phụ nữ cùng một lúc. Dĩ nhiên anh ta không nhận được sự cảm thông nào từ bất cứ ai ở đất nước đã chứa chấp mình cả. “Những luật sư Mỹ đều đưa ra giải pháp đơn giản: ‘Anh yêu ai? Bỏ những người còn lại, chấm dứt chuyện lăng nhăng, tìm công việc ổn định và đi gặp các nhà phân tâm học đi.’”

Mặc dù chuyện phân chia thời gian với cả 3 bà làm anh ta sống dở chết dở nhưng rốt cuộc anh chẳng thể từ bỏ được ai. “‘Thật đáng xấu hổ khi mình muốn có cả 3 người,’anh tự thừa nhận. ‘Tamara ngày càng xinh đẹp, nhu mì và ý nhị. Và cô ấy cũng đã trải qua nhiều khó khăn hơn so với Masha. Ly dị chẳng khác nào đẩy cô ấy vào vòng tay đàn ông khác cả. Vì tình yêu, những tay chuyên nghiệp này luôn thốt ra những lời lẽ có cánh nhằm làm cho người ta không nhìn thấy được sự thật đằng sau.’”

Ngày nay đâu đâu cũng đề cao chế độ một vợ một chồng và thực tế thì người giàu có phương Tây thường không ngoại tình nhiều. Nhưng bên ngoài nước Mỹ, người ta vẫn chấp nhận cho những ai đã kết hôn được quyền thỉnh thoảng say nắng và đôi khi có những hành động vượt quá giới hạn vì cảm xúc của mình. Nhưng cho dù đến mức như vậy họ cũng không hẳn bị phán tội tử hình hay theo lối nói Mỹ là “lừa dối suốt bao nhiêu năm tháng.” Ở bất cứ đâu ngoại tình cũng làm người ta đau đớn nhưng đau tới mức nào thì còn tùy vào hoàn cảnh và mức độ phát triển của nó.

Có lẽ chúng ta nên noi theo gương của người Pháp. Nói chung, khi họ ngoại tình thì họ tự cho phép bản thân mình tận hưởng. Họ lên kế hoạch cho những bữa ăn ngon, khung cảnh lãng mạn và không bao giờ tự giày vò bản thân mình. Và một khi họ đã không muốn mối quan hệ này đi quá xa thì họ luôn luôn làm chủ được nó. Một người Pháp từng kể rằng anh ta bị nhân tình trách mắng vì đã không tuân theo những quy định dành cho nhân tình: Anh ta phải mua quà và ít nhất phải chở cô đi chơi vào một cuối tuần nào đó. Nếu anh ta làm được như vậy thì cô ấy sẽ có thể công khai về họ với mẹ và bạn bè. Chắc chắn thế nào mọi chuyện cũng đổ vỡ nhưng ít nhất anh ta cũng sẽ không bị xã hội đánh giá rằng mình là người đàn ông tồi tệ và không làm ai quá thất vọng và hiểu lầm về tương lai của mối quan hệ này.

Tôi còn rất ngạc nhiên khi một số người Pháp hay một số ít người Nhật không bao giờ chất vấn bạn đời mình về chuyện ngoại tình. Lấy ví dụ một cặp vợ chồng người Pháp nọ, khi chuyện ngoại tình đã chấm dứt, người chồng cảm nhận được rằng người vợ hư hỏng của mình đã phục hồi tình cảm với ông ta và họ lại tiếp tục tự nguyện chung sống với nhau. Dĩ nhiên dư âm của chuyện ngoại tình đôi khi vẫn làm họ lục đục, nhưng không có chuyện gì to tát xảy ra cả. Tôi không nghĩ bản thân mình có thể đối mặt với chuyện vụng trộm một cách bình tĩnh như vậy và nếu được thì tôi sẽ hoàn toàn chấm dứt mọi thứ cho xong.

Ngoài ra còn một chuyện chúng ta có thể học hỏi từ hầu hết các nước khác ngoài Mỹ là: vợ chồng không nên nói rõ mọi thứ trong lòng mình cho đối phương. Vì khi đó chẳng còn chút bí mật nào và chẳng còn gì thú vị trong hôn nhân nữa cả. Chúng ta nên giữ lấy một chút bí mật cho riêng mình hay ít nhất hãy vờ như ta đang che giấu một điều gì đó.

Người Mỹ ngày càng thực tế hơn khi đối diện với chuyện ngoại tình. Một trong những lời khuyên cuối cùng hơi sốc của các chuyên gia là vợ chồng nên thảo luận với nhau về chuyện một ngày nào đó nếu một trong hai người bị người khác quyến rũ thì sao. Họ phải cùng nhau vạch ra một chiến lược đối phó với chuyện này một khi nó không may xảy ra. Các chuyên gia lý luận rằng, chuyện ngoại tình có thể được ngăn chặn khi một trong hai vợ chồng đi làm về có thể thừa nhận rằng mình được một đồng nghiệp rất dễ thương mời đi ăn trưa và chuyện này thật sự làm mình xao xuyến. Bằng cách giải tỏa bí mật này sẽ ngăn ngừa cơ hội cho cám dỗ âm thầm phát triển và làm cho ý nghĩ ngoại tình bớt lôi cuốn hơn.

Tôi không nghĩ rằng các biện pháp lật tẩy chuyện ngoại tình sinh ra từ lliên hợp kỹ nghệ hôn nhân sẽ làm giảm tỷ lệ vụng trộm ở Mỹ. Trong giới hạn của loài người thì chắc không có xã hội nào ngoại tình ít hơn Mỹ vì Mỹ đã thuộc hàng thấp nhất về vụng trộm trên thế giới rồi. Cũng giống như trong kinh tế sẽ có tỷ lệ thất nghiệp nhất định thì giữa các nước cũng có một tỷ lệ ngoại tình thấp nhất nhất định (khoảng 3% đàn ông lăng nhăng trong thời điểm nghiên cứu). Những đất nước có tỷ lệ thấp hơn như Bangladesh hay Kazakhstan thì lại có những vấn nạn khác.

Người Mỹ đặt ra những tiêu chuẩn quá khắt khe cho hôn nhân và sự chung thủy mà chẳng có nước nào khác nghĩ tới. Trong tiểu thuyết Le Divorce (Chuyện Ly Hôn) của Diane Johnson, một người đàn ông Pháp có vợ bảo với cô nhân tình trẻ rằng, ‘Những người thế hệ trước của em luôn hi vọng vào tương lai và trách nhiệm nhằm tạo những thành quả tốt đẹp nhất. Đôi khi trong cuộc sống, hi vọng sẽ biến thành niềm tin. Anh nghĩ họ thường gọi đó là Sức Mạnh của sự Lạc Quan. Nhưng đương nhiên người Pháp chẳng mơ mộng hão huyền rằng mọi việc sẽ luôn diễn ra theo chiều hướng tốt nhất cả.” Còn hầu hết người Mỹ thì vẫn sẽ luôn tin rằng mọi thứ rồi cũng sẽ tốt đẹp.

HẾT

★★★