Bạn còn nhớ ba bước đầu tiên trong việc kiểm soát thái độ của bạn không? Tôi xin được phép nhắc lại như sau: Bước một: Thức dậy vào sáng sớm và vỗ tay thật lớn để đón chào ngày mới.

Bước hai: Tạo ra những biểu tượng tích cực trong tâm trí. Bước ba: Khẳng định tâm thế “Không gì là không thể!”. Và, bước thứ tư là Nuôi Dưỡng Tâm Hồn. Bước này có nhiều điều để nói và tôi phải dành cả chương này cho nó. Tôi cam đoan với bạn rằng mỗi dòng bạn đọc dưới đây đều hết sức giá trị, xin bạn đừng bỏ qua dòng nào cả!

BẠN NHỊN ĐÓI ĐƯỢC BAO LÂU?

Câu hỏi sau đây có thể làm bạn lúng túng, nhưng tôi vẫn cứ hỏi: Tháng trước bạn có ăn gì không? Cả tuần trước, ngày hôm qua và hôm nay nữa, bạn đã ăn gì chưa? Và, ngày mai bạn có dự định ăn gì không? Câu trả lời của bạn hẳn nhiên là “Có”, đúng không? Như vậy, chẳng lẽ những gì bạn ăn hôm qua là vô ích hay sao? Bằng chứng là hôm nay và ngày mai, ngày kia,… bạn vẫn phải ăn nữa. Không phải vậy, những gì bạn ăn hôm nay là để giải quyết cho cơn đói của ngày hôm nay. Ngày mai bạn sẽ có một cơn đói khác.

Tâm hồn của bạn cũng như vậy! Có bao giờ bạn tự hỏi mình rằng lần cuối cùng bạn cho tâm hồn của bạn “ăn” là cách đây bao lâu?

Thực lòng mà nói, để đáp ứng nhu cầu của một con người từ cổ anh ta trở xuống, có lẽ chỉ cần vài trăm đô-la mỗi tuần; nhưng từ cổ trở lên thì… vô giá đấy bạn ạ! Và phần trên này của cơ thể mới là phần quan trọng hơn vì nó là nơi chứa đựng những giá trị, khả năng tạo ra của cải vật chất và nguồn hạnh phúc vô giới hạn cho chúng ta. Nhưng đáng buồn thay, họa hoằn lắm chúng ta mới cho tâm hồn mình được “ăn uống” đầy đủ. Lý do mọi người thường dùng để bào chữa cho việc “bỏ đói” tâm hồn mình là “không có đủ thời gian”. Một số người khác thì lại “nuôi” tâm hồn mình bằng một thái độ tiêu cực, thất bại, nản chí, bất hạnh… Họ cho rằng tham dự các khóa học, đọc những quyển sách hay hoặc nghe các băng đĩa truyền cảm hứng là vô ích. Rằng, “nếu tôi cũng kiếm được 250.000 đô-la mỗi năm như họ thì tôi cũng phấn chấn không kém gì họ!”.

Thực ra, người thành công kiếm được 250.000 đô-la mỗi năm vì họ luôn duy trì một thái độ tinh thần tích cực. Đến đây tôi chợt nảy ra ý nghĩ rằng, giá như con người được tạo ra với một cái đầu trống rỗng biết đói mỗi ngày như cái dạ dày của chúng ta thì thật là hay, thế giới này sẽ trở nên tốt đẹp biết bao!

TIỀM THỨC GIÚP BẠN LÀM TỐT MỌI VIỆC

Bạn có nhận ra rằng những người thành công luôn có thái độ tích cực? Và ngược lại, những người có thái độ tích cực đều thành công? Họ tích cực và thành công vì họ thường xuyên nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng những tư tưởng tốt đẹp, trong sáng và mạnh mẽ. Họ xem đó là những “món ăn” không thể thiếu trong “khẩu phần” hàng ngày dành cho tâm hồn họ. Họ biết rất rõ rằng nếu chăm sóc chu đáo cho phần từ cổ trở lên thì họ sẽ không còn lo lắng gì đến việc tìm kiếm thức ăn hàng ngày cho phần từ cổ trở xuống nữa. Họ cũng không phải lo lắng về chỗ trú ngụ hiện tại hay những khó khăn thường gặp trong lúc tuổi già.

Gần như tất cả những gì chúng ta học được, chúng ta đều học một cách có ý thức. Tuy nhiên, chỉ khi nào chúng ta làm mọi thứ theo tiềm thức thì chúng ta mới nhận được kết quả tốt nhất.

Bạn có còn nhớ những ngày đầu bạn mới học lái xe? Có phải bạn ngồi vào sau tay lái, nhả thắng, đạp ly hợp, sang số và chiếc xe chồm lên rồi… tắt máy? Bao nhiêu lần bạn sang số, nhả ly hợp và xe tắt máy như thế là bấy nhiêu lần bạn trở thành mối hiểm họa cho xã hội và là ứng cử viên cho nhà xác vì bạn đang học lái xe một cách có ý thức. Nhưng rồi chẳng bao lâu sau bạn đã có thể vừa đạp ly hợp, sang số, nhấn ga, vừa bóc kẹo cho vào mồm vừa quay kính cửa và huyên thuyên nói về người hàng xóm của bạn cùng một lúc. Bạn làm điều đó một cách an toàn vì đã chuyển từ thao tác theo ý thức sang thao tác tiềm thức, một loại hành động theo phản xạ.

Nhạc công hay nhân viên đánh máy chữ cũng thế, trước khi họ có thể chơi thuần thục một loại nhạc cụ hay đánh máy mà không cần nhìn bàn phím, họ phải trải qua một giai đoạn luyện “ngón tay” của mình một cách gian khổ và có ý thức, để rồi sau đó họ mới có thể biểu diễn điêu luyện những tác phẩm làm say đắm lòng người hay trình diễn tuyệt chiêu đánh văn bản với tốc độ 100 từ/phút.

Thái độ của chúng ta cũng vậy, một khi kiên trì luyện tập, chúng ta sẽ chuyển được những phản ứng của mình trước mọi hoàn cảnh từ thụ động, tiêu cực sang chủ động và tích cực một cách hoàn toàn tự động theo tiềm thức hay bản năng.

Bằng cách thường xuyên nuôi dưỡng tâm hồn bằng những thông tin hữu ích, trong sạch và mạnh mẽ, bạn có thể tạo cho mình một tâm thế tích cực trước mọi tình huống trong cuộc sống. Ở phần đầu cuốn sách, tôi đã lưu ý rằng bạn cần chôn vùi hoàn toàn “đống rác cũ” trong tâm trí bạn (bạn còn nhớ cái siêu thị đồ sộ được xây dựng trên nền bãi rác thành phố chứ?). Nhưng rồi bạn mở ti-vi lên xem, mở tờ báo ra đọc và “rác” mới lại ùa vào. Vậy, làm thế nào để bạn được “miễn nhiễm” trước những thứ rác rưởi này? Câu trả lời đã được tôi đưa ra từ phần trước: Hãy vỗ tay bắt đầu ngày mới một cách hứng khởi, đón nhận những biểu tượng tích cực vào tâm trí bạn và khẳng định tâm thế “Không có gì là không thể!”.

BA CÁCH KHÍCH LỆ TINH THẦN

Cách thứ nhất là khích lệ bằng những câu như: “Nếu con không về nhà trước 11 giờ đêm thì tháng này con sẽ không được đi đâu vào ban đêm cả!”, hoặc: “Nếu anh không tăng được doanh số thì anh sẽ bị sa thải đấy!”. Đối với một số người, cách khích lệ bằng “nỗi sợ” này tỏ ra có tác dụng, nhưng phần lớn thì không và nó chỉ mang lại sự phật lòng và chống đối.

Cách thứ hai là khen ngợi, chẳng hạn “Nếu anh tăng được tỷ suất lợi nhuận lên ba điểm nữa, anh sẽ được lên lương!”, hay: “Nếu anh thể hiện tốt khả năng, công ty sẽ ký hợp đồng vô thời hạn với anh”… Cách này thường có tác dụng đáng kể trong các tổ chức kinh doanh.

Bạn từng đọc câu chuyện con lừa và củ cà-rốt chưa? Một con lừa kéo xe và trước mặt nó là một bó cà-rốt ngon lành treo lủng lẳng dưới một cái gậy. Cái gậy này ngắn để chú lừa nhìn thấy bó cà-rốt nhưng cũng đủ dài để nó không thể với tới “phần thưởng”, nhằm khiến nó luôn “nỗ lực” đi tới trước.

Tuy nhiên, nếu bạn là người đánh xe thì thỉnh thoảng bạn nên thưởng cho nó một củ cà-rốt, vì dù mang bộ óc “lừa” đến đâu thì nó cũng nhận ra rằng “mục tiêu” của bạn dành cho nó là “không tưởng” và nó thôi không cố gắng với bó cà-rốt của bạn nữa. Tuy nhiên, cách này có một hạn chế lớn, đó là kho “cà-rốt” của bạn có giới hạn, khi hết “cà-rốt”, bạn sẽ khích lệ nhân viên, con cái của bạn bằng gì để họ luôn tiến lên phía trước? Trước khi tự trả lời cho mình, xin mời bạn đọc tiếp phần dưới đây.

Cách thứ ba được áp dụng để biến chú lừa của bạn thành một con chiến mã sẵn sàng tung vó vạn dặm. Đó là sự khích lệ nhắm vào bên trong bản thân của mỗi con người. Một nghiên cứu trong 25 năm của nhà tâm lý học David McClelland của Đại học Harvard cho thấy chúng ta có thể thay đổi động cơ thúc đẩy một con người bằng cách thay đổi cách nghĩ về bản thân và hoàn cảnh của anh ta để tự cải thiện khả năng của mình. Cách này đang được tôi trình bày với các bạn xuyên suốt từ trang đầu đến trang cuối của quyển sách này.

TÂM HỒN BẠN “ĂN” GÌ, KHI NÀO, VÀ NHƯ THẾ NÀO?

Bạn có thể cho tâm hồn mình “ăn” bất cứ khi nào, nhưng hiệu quả nhất là khi bạn đang trong trạng thái tinh thần dễ chịu, phấn chấn vì khi đó bạn càng thu được lợi ích nhiều hơn so với khi bạn đang trong tâm trạng phiền muộn, chán nản, thất bại hay tinh thần suy sụp; còn “thức ăn” phải là những “món” có chọn lọc mà tôi sẽ trình bày dưới đây. Và, nếu bạn để ý rằng tâm hồn bạn chỉ có thể “ăn” bằng mắt và tai thì bạn biết ngay cách nuôi dưỡng tâm hồn mình: đó là đọc và nghe. Ngoài những cuốn sách thuộc nghề nghiệp chuyên môn của bạn, hãy đọc những cuốn sách giúp bạn rèn luyện các kỹ năng “mềm” trong công việc và cuộc sống như kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng tổ chức công việc hiệu quả, phân quyền và giao việc, lãnh đạo,… và nhất là những cuốn sách về gương thành công, những cuốn sách có tác dụng truyền nguồn cảm hứng và khích lệ tinh thần mạnh mẽ. Để việc đọc trở thành một thói quen tốt và được thực hiện đều đặn, bạn cần thiết lập mục tiêu rõ ràng và cụ thể như số giờ và số trang bạn đọc trong ngày, tuần, tháng, năm, thời gian đọc, loại sách đọc… Dĩ nhiên, bạn cần tránh xa các loại sách báo, phim ảnh không lành mạnh và vô bổ.

Về việc nghe thì cá nhân tôi nhận thấy rằng một chiếc máy nghe (radio, băng hoặc đĩa) là công cụ giáo dục và khích lệ tinh thần tốt nhất của thời đại chúng ta. Thực lòng mà nói, tôi chưa thấy một triệu phú tự lập nào lại không sở hữu một máy nghe băng/đĩa cả. Bạn có thể nghe trong khi đang lái xe, trên xe buýt, tàu điện ngầm, máy bay; bạn cũng có thể nghe trong lúc đang làm bếp, làm vườn, trong phòng tắm hay những lúc bạn thư giãn… Cũng như đọc sách, bạn hãy chọn nghe những chương trình radio thực sự đem lại những thông tin hữu ích cho bạn (như tin tức nghề nghiệp), làm bạn phấn chấn hơn (những bài hát bạn yêu thích), và được truyền cảm hứng (câu chuyện thành công, lòng dũng cảm, gương vượt khó…).

Một nghiên cứu của Đại học California cho thấy một người sống tại khu trung tâm thành phố lớn sẽ có trình độ ngang bằng một sinh viên đại học năm hai nếu nghe băng các giáo trình thu sẵn trong ba năm lái xe của anh ta. Hãy nhớ rằng thời gian của bạn luôn có hạn và bạn cần phải sử dụng tốt nhất quỹ thời gian còn lại trong cuộc đời mình. Và đây là một bí quyết ngắn gọn dành cho bạn: Nghe khi di chuyển – đọc khi ngồi yên. Hãy thử thực hành bí quyết này trong ba tuần và bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên khi nhận ra rằng kho kiến thức của bạn đã gia tăng một cách đáng kể!

HỌ ĐÃ NGHE VÀ ĐÃ THÀNH CÔNG

Tổng Giám đốc của World Wide Distributors, một hãng phân phối hàng gia dụng lớn nhất Canada, có lần nói với tôi rằng 17 trên tổng số 19 nhà quản lý kinh doanh của họ, trong đó có 11 người xuất sắc nhất, đều nghe các băng đĩa khích lệ tinh thần và huấn luyện bán hàng mỗi ngày. Ông ấy nhấn mạnh rằng họ nghe không phải vì họ là những con người xuất sắc mà họ xuất sắc nhờ nghe những băng đĩa đó. Vì vậy, tôi xin khẳng định điều này với các bạn: những người thành đạt, những người mà ta tưởng rằng họ ít cần động lực bên trong nhất lại chính là những người ra sức tìm kiếm và sử dụng động lực này nhiều nhất. Chính vì họ không ngừng trau dồi kiến thức, nuôi dưỡng trí tuệ của mình mà họ đã thành công như mọi người nhìn thấy. Người ta thường nói rằng có đủ chỗ cho tất cả mọi người trên đỉnh thành công, nhưng chỉ là chỗ đứng chứ không phải chỗ ngồi. Bạn phải luôn vận động, thay đổi và làm mới chính mình để có thể tồn tại trên đỉnh cao đầy vinh quang nhưng cũng thật khắc nghiệt đó. Đối với người thành công, nuôi dưỡng phần thân thể từ cổ trở lên còn quan trọng hơn phần từ cổ trở xuống, và việc đó được thực hiện trên cả ba phương diện: thể xác, trí tuệ và tâm hồn.

BẠN CÓ THỰC SỰ MUỐN THÀNH CÔNG?

Thực ra, tiếng vỗ tay hào hứng vào mỗi buổi sáng không tạo nên lối sống mà là một thói quen tốt có thể đem đến cho bạn sự hưng phấn và khích lệ để bắt đầu một ngày mới đầy cảm hứng và đạt hiệu quả cao trong công việc cả ngày hôm đó. Tôi xin gợi ý cho bạn như sau:

Sau khi bạn thức dậy (có thể có hoặc không vỗ tay) và trước khi tâm trí bạn bị “nhiễm bẩn” bởi những ý tưởng, thông tin, hình ảnh nào đó (đừng bật radio hay ti-vi), bạn hãy đi tới “góc thành công” tĩnh lặng của bạn để “điểm tâm” cho tâm hồn. Hãy chọn một cuốn sách hay một cuốn băng/đĩa truyền cảm hứng và đọc hoặc nghe trong 15 phút. Sau đó, bạn có thể đi bách bộ hoặc chạy trong 15 phút và nhớ lại những điểm tốt đã gặt hái được trong 15 phút “điểm tâm” trước đó. Nhớ đừng “thử thách” đầu óc bạn bằng những câu hỏi hay bài toán nan giải nào vào lúc này. Bây giờ, sau khi tâm hồn bạn đã được “no đủ”, dạ dày của bạn bắt đầu réo gọi và bạn cần một bữa ăn sáng đầy đủ dưỡng chất nhằm tạo ra đủ năng lượng để chuyển hóa tất cả những điều tốt đẹp mà bạn vừa ghi vào bộ nhớ của mình. Nếu bạn luôn bắt đầu một ngày mới như thế – tức một bữa điểm tâm vật chất, trí tuệ và tâm hồn thật sự chất lượng – chắc chắn bạn sẽ có một ngày hạnh phúc và một đời đáng sống.

Bạn sẽ phải tốn thêm nhiều thời gian (để tâm hồn bạn điểm tâm) và tiền bạc (mua băng đĩa, sách) trong khi bạn đã đủ bận rộn và đang tất bật trong cuộc mưu sinh hàng ngày, nhưng tôi cam đoan rằng bạn sẽ được đền bù xứng đáng, vì rằng thời gian, sức lực và tiền bạc của bạn sẽ được chuyển hóa thành ý chí và bầu nhiệt huyết mạnh mẽ hơn, và dĩ nhiên khả năng làm giàu và tuổi thọ của bạn cũng tăng lên. Khi đó, bạn có cho rằng một cuộc sống hạnh phúc viên mãn là nằm ngoài tầm tay của bạn?