Năm 2007 tôi đã vượt giới hạn – theo nghĩa tích cực. Tôi bắt đầu mạo hiểm một chút trong nghề nghiệp để theo đuổi đam mê Dự Án Lãnh Đạo. Tôi thay đổi những thói quen thường nhật trước đây, dành hết thời gian để đầu tư ngày càng nhiều cho dự án. Tôi không còn quay lại được nữa.

Hơn thế, chúng tôi đã nâng tầm Dự Án Lãnh Đạo từ một việc làm âm thầm vì tình yêu thương lên thành nỗ lực phát triển nghề nghiệp nghiêm túc. Như rất nhiều tổ chức khác, các đối tác của chúng tôi đã làm việc hết mình để củng cố vị thế của phụ nữ trong công tác lãnh đạo cấp cao. Tôi tin câu chuyện của các nữ lãnh đạo này chứa đựng điều đang bị bỏ sót: tập hợp những niềm tin phổ biến, những phương pháp thành công và định hướng giúp công ty cũng như khách hàng của chúng tôi tăng tốc đưa phụ nữ lên vị trí dẫn đầu.

Một số lượng đáng kể các nam thanh nữ tú đầy tài năng đã tham gia vào quá trình này. Trong đó phải kể đến Susie Cran- ston, nhân viên tư vấn trẻ tuổi của McKinsey ở San Francisco. Susie chuyển ngành khoảng một năm trước để trở thành đại diện tiêu biểu trong nhóm nghiên cứu của chúng tôi. Cô là người chuyên tìm tòi các kiến thức chuyên ngành khoa học để củng cố những gì chúng tôi ghi nhận. Chúng tôi nghiên cứu nhiều lĩnh vực khác nhau – từ các lãnh đạo uy tín, các chuyên gia trong ngành phát triển doanh nghiệp đến các nhà sinh vật học và các nhà thần kinh học. Chúng tôi tiếp tục đào sâu hơn, phỏng vấn nhiều hơn và nhiều kiểu phụ nữ hơn nhằm tìm ra các mô thức. Khi kết hợp kinh nghiệm thực tiễn của những người được phỏng vấn với các lý thuyết chuyên môn này, chúng tôi sẽ vạch ra lộ trình giảng dạy về thuật lãnh đạo.

Chẳng bao lâu sau, chúng tôi nhận ra mình càng bị cuốn vào những yếu tố vượt ngoài phương pháp quản trị và phát triển nghề nghiệp truyền thống – chạm đến những ý tưởng mới mẻ hơn về mặt xúc cảm, sức khỏe tinh thần và thể chất vốn liên quan mật thiết đến kết quả công việc và cả đồng nghiệp của một cá nhân nào đấy – làm thế nào mà niềm vui mang lại thành công trong nghệ thuật lãnh đạo. Đây là những phụ nữ, những nhà lãnh đạo đã tự trang bị cho mình áo giáp để chiến đấu trong môi trường công sở, thể hiện niềm đam mê – cảm xúc của bản thân về niềm vui và ý nghĩa mà không ngượng ngùng. Tất cả những năm tháng cố dồn nén cảm xúc của tôi bỗng dưng tan biến.

Một yếu tố khác nhảy múa trước mắt chúng tôi là sự lạc quan của những nữ lãnh đạo này – không, hãy xem đó là niềm lạc quan tột độ. Nhiều người đã vượt qua được những trở ngại to lớn và thất bại đau thương. Nhưng cũng như tôi, họ không chùn bước khi mọi chuyện diễn ra không như ý mà tìm cách tiếp tục bước tới. Họ không chấp nhận mắc kẹt dưới tận cùng khó khăn hay phải làm đi làm lại những chuyện vô ích theo vòng lẩn quẩn. Thay vào đó, họ là những người hành động và biết rút kinh nghiệm.

Nhưng làm thế nào họ tạo được và thể hiện sự lạc quan đến thế? Chúng tôi tìm thấy lời giải thích trong tâm lý học tích cực – một phương pháp rèn luyện tập trung vào những gì khiến con người tỏa sáng hơn là những nguyên nhân khiến người ta khổ đau trong tâm lý và cảm xúc. Chúng tôi học được từ những nhà tâm lý học tích cực một điều rằng những người ý thức sâu sắc về ý nghĩa của việc họ làm sẽ thấy hạnh phúc hơn, tràn đầy sinh lực hơn và kiên cường hơn rất nhiều. Những phụ nữ của chúng tôi chính xác là như thế này: Họ có sứ mệnh, có mục đích cao cả hơn việc thăng tiến trong sự nghiệp. Họ làm thay đổi thế giới, dù cho họ chỉ tiếp cận năm người lúc khởi nghiệp hay năm trăm ngàn người.

Theo các chuyên gia, bạn có thể học hỏi tính lạc quan. Bạn có thể tự rèn luyện mình trở nên lạc quan hơn và tránh cảm giác bế tắc dưới đáy tiêu cực của cảm xúc. Điều đó đúng với trường hợp của tôi. Tôi bắt đầu bẻ lại tiếng nói lí nhí trong đầu làm phóng đại mọi lỗi lầm của bản thân. Khi có chuyện không hay xảy ra, tôi học được cách tự vực mình đứng dậy nhanh chóng và tiếp tục tiến lên. Thế giới quan của tôi bắt đầu thay đổi.

Chúng tôi cũng tìm hiểu về “nhập tâm” – một hiện tượng xuất hiện khi các kỹ năng của bạn tương thích tốt với một thử thách đầy cảm hứng và bạn đang nỗ lực hướng tới một mục tiêu rõ ràng. Tôi thỉnh thoảng trải nghiệm trạng thái nhập tâm này trong công việc và bất kỳ lúc nào tôi ngồi bên giá vẽ. Khi đang vẽ, tôi như rời khỏi cơ thể mình, cảm nhận một thế giới không hiện hữu thời gian và giác quan. Rồi tôi trở về với thực tại, mệt mỏi nhưng như được gột rửa, mạnh mẽ hơn với những hiểu biết về chính mình. Trạng thái nhập tâm giúp củng cố thêm tính kiên cường.

Chúng tôi tiếp tục đào sâu, thu thập thêm nhiều điều hơn từ các phụ nữ và nam giới trong công ty của chúng tôi và mở rộng nghiên cứu, khảo sát của nhóm. Một trong những câu hỏi lớn nhất chúng tôi đặt ra về các nữ lãnh đạo chính là: làm thế nào họ xoay sở để dành nguồn năng lượng khổng lồ cho công việc đồng thời vẫn gánh vác trọng trách làm vợ làm mẹ trên hai vai như hầu hết các phụ nữ khác. Làm thế nào họ thành công trong công sở mà không phải hy sinh những vai trò còn lại? Đây là điểm mấu chốt bởi vì nhiều phụ nữ chấp nhận rời bỏ sự nghiệp hoặc giảm bớt mục tiêu của đời mình khi cảm thấy không thể cân bằng được giữa công việc và gia đình.

Một phát hiện khác: các phụ nữ của chúng tôi nhìn nhận “cân bằng trong công việc – cuộc sống” theo đúng nghĩa của nó – một mục tiêu không thể đạt được. Thay vào đó, họ thích nghi với cuộc sống thiếu cân bằng một cách có kiểm soát – một cách tiếp cận linh hoạt và năng động. Họ yêu thương các con và yêu quý công việc của mình. Không có sự lựa chọn một trong hai. Chấp nhận “và” đong đầy chúng bằng năng lượng của mình.

Cũng ổn thôi, nhưng họ tìm đâu ra năng lượng thể chất để vẫn còn tỉnh táo sau mỗi ngày làm việc? Đó là điều tôi muốn biết. Bởi tôi là một người mẹ luôn phải vội vã trở về nhà để dỗ các con vào giường ngủ, rồi nhanh chóng thiếp đi ngay bên cạnh chúng.

Chúng tôi bắt đầu tìm kiếm câu trả lời, và một số lời giải đáp đã ở ngay trước mắt. Hóa ra, từng có rất nhiều cuộc nghiên cứu được tiến hành nhằm tìm hiểu về điều này. Kết quả cho thấy ta có thể kiểm soát năng lượng của mình bằng cách xác định điều gì làm tiêu hao năng lượng, điều gì giúp tái tạo năng lượng bằng cách điều chỉnh có chiến lược môi trường làm việc cũng như lịch làm việc của chính mình.

Tất nhiên vẫn còn những yếu tố khác. Những phụ nữ này nhận được sự giúp đỡ trong quá trình vươn lên làm lãnh đạo. Họ được mọi người giúp đỡ, đặc biệt là những người đàn ông giàu kinh nghiệm, những người luôn phấn đấu để tự tạo cơ hội. Họ dựa vào sức mạnh của cộng đồng và các mối quan hệ. Tôi nghĩ đến những người đã giúp tôi. Càng suy ngẫm, tôi càng nhận ra nhiều gương mặt và tôi thầm cảm ơn họ, cả những người đã khuất.

Không như tôi, nhiều phụ nữ đã mạnh dạn khẳng định rằng họ không sợ – hoàn toàn không chút sợ hãi. Điều đó giúp họ nhìn nhận thời cơ đúng với bản chất của nó – không phải là may rủi để thua hay thất bại. Nếu thấy nguy cơ thì họ trực tiếp đối đầu với nó. Họ không bị cảm giác nghi ngờ bản thân, phỏng đoán hoặc chủ nghĩa cầu toàn níu chân. Thêm một bài học nữa dành cho tôi, một người đã tự gạt đi rất nhiều thời cơ chỉ vì nỗi sợ hãi.

Vì thế, gần cuối 2007, mô hình lãnh đạo của chúng tôi bắt đầu định hình. Cốt lõi của mô hình này là các mối liên kết cảm xúc sâu đậm với công việc, ý nghĩa cá nhân và sứ mệnh, với thành tích, bản năng làm mẹ và cảm giác thân thương mãnh liệt. Cả với niềm vui.

Đó rõ ràng là một khái niệm mới mẻ về lãnh đạo trong tôi.

Chúng tôi đã kết nối các chủ đề về khả năng lãnh đạo, năng lực và sự hoàn thiện thành một hệ thống được thể hiện qua hành vi, kỹ năng và hành động. Hệ thống đó bao gồm yếu tố mục đích, bởi vai trò làm mẹ có sức hút mãnh liệt. Và cả việc chạm đến một cảm xúc tích cực sâu thẳm nhất, chảy trong tâm hồn các nữ lãnh đạo mà chúng tôi tiếp xúc. Nó còn bao gồm yếu tố hành động – giúp họ đẩy lùi nỗi sợ hãi, để hành động dựa trên niềm tin và trực giác của mình. Đó còn là sự lựa chọn, về sở hữu cá nhân.

Ý nghĩa là nền tảng của mọi thứ. Nó mang lại động lực cần thiết và giúp phụ nữ xác định phương hướng. Hơn hết, chúng tôi thấy có ba nhóm năng lực và chiến thuật – định hướng, kết nối và thực hiện – đã dẫn đến thành công lâu dài và gia tăng niềm vui trong cuộc sống. Cuối cùng, chúng tôi thu góp tất cả thành “năng lượng” để tiếp thêm nhiên liệu cho cuộc hành trình dài ấy của phụ nữ.

Sau đây là nội dung ngắn gọn của hệ thống:

Ý nghĩa: Ý thức về ý nghĩa của những việc mình làm là nguồn cảm hứng cho các nữ lãnh đạo, là kim chỉ nam trong sự nghiệp, duy trì sự lạc quan, giải phóng cảm xúc tích cực và tạo điều kiện cho họ dẫn đầu theo nhiều cách sáng tạo và sâu sắc.

Định hướng: Để duy trì phong độ trong quá trình trở thành một lãnh đạo và làm việc như một lãnh đạo, người phụ nữ phải có quan điểm rõ ràng về hoàn cảnh, tránh suy nghĩ lẩn quẩn, để tiến lên phía trước, thích nghi và giải quyết vấn đề.

Kết nối: Không ai làm việc một mình. Các nữ lãnh đạo đã tìm ra những mối liên kết đầy ý nghĩa để tranh thủ sự ủng hộ, hướng dẫn có giá trị đồng thời cộng tác với các đồng nghiệp, những người ủng hộ họ với tình yêu thương và lòng cảm mến.

Thực hiện: Những nhà lãnh đạo thành công đón nhận cơ hội lẫn nguy cơ đi kèm với nó. Họ có tiếng nói và họ biết cách sử dụng nó. Họ cũng có khả năng đối diện với nỗi sợ hãi.

Tạo năng lượng: Để thành công lâu dài và điều tiết trách nhiệm tương quan giữa gia đình với cộng đồng, các nữ lãnh đạo phải học cách kiểm soát năng lượng dự trữ và tận dụng nó.

Việc đặt các yếu tố này lại với nhau đã tạo ra sự bùng nổ thầm lặng, một khoảnh khắc “à há” đầy sảng khoái. Giải pháp lãnh đạo sơ khởi của chúng tôi có vẻ ngắn gọn và đơn giản, đến nỗi chúng tôi phải gác nó lại một ngày, chỉ để chắc chắn mọi thứ vẫn ổn. Tôi đi tìm những lỗ hổng. Suốt nhiều ngày, tôi tìm kiếm các lỗ hổng. Buổi tối, tôi tìm chúng trong giấc mơ. Nhưng tôi chẳng tìm ra lý do gì để lo lắng cả.

Khi kết hợp các thành phần của mô hình lãnh đạo này với nhau, chúng tôi đã tạo ra điều kỳ diệu. Các thành phần này hòa hợp và củng cố cho nhau. Hãy nghĩ mà xem. Nếu các cơ hội của bạn tràn đầy ý nghĩa thì bạn cũng sẽ tràn đầy sinh lực. Lạc quan tự nó đã là điều tốt, nhưng mang nó vào quá trình gầy dựng các mối quan hệ và bạn sẽ nhận ra mạng lưới quan hệ xã hội của mình ngày càng mở rộng. Hãy tìm một mối quan hệ có lợi cho bạn và nó sẽ giúp bạn đối mặt với thất bại dễ dàng hơn. Mỗi một yếu tố này sẽ nạp đầy nguồn năng lượng dự trữ cho bạn, và càng mang nhiều năng lượng vào những việc mình làm thì cơ hội thành công của bạn càng cao. Mọi thứ đều có liên quan đến nhau. Khi kết hợp lại với nhau, chúng sẽ mở ra nguồn động lực to lớn để bạn hành động và cảm thấy mãn nguyện – và đây chính là chìa khóa để thành công. Hình 1 dưới đây là hình ảnh vòng tròn chúng tôi thiết lập nên, minh họa cho mô hình lãnh đạo mới. Vòng tròn này biểu hiện cho người phụ nữ, nó không có điểm bắt đầu hay kết thúc – nó bao hàm cả những chuyển động và vẻ nhịp nhàng, cân bằng và nét xinh đẹp.

Hình 1: Năm Yếu Tố Của Lãnh Đạo Cân Bằng

Chúng tôi bắt đầu chia sẻ mô hình của mình với những người khác. Một số người cho rằng nó quá đơn giản. Đúng vậy, chúng tôi sử dụng các thành phần sẵn có ngoài chợ, chúng tôi không nêm vào bất kỳ loại thảo mộc Trung Hoa đặc biệt nào hay bất cứ thứ gì chiết xuất từ rừng nhiệt đới. Nhưng chúng tôi biết thực hiện được công thức này quả là một thử thách. Có thể phải mất cả đời để tập được tất cả các kỹ năng. Điều kỳ diệu là đây – bạn sẽ thấy thỏa mãn hơn, vững chắc hơn sau mỗi bước thực hiện.

Tôi nhận ra mình đã cảm thụ những bài học này và tiếp thu hành vi của họ. Tôi không còn bắt bẻ bản thân nữa. Tôi không còn bối rối hay bất an nữa. David nói anh vui vì thấy tôi tràn đầy năng lượng – vui vẻ và không e sợ gì.