Người giàu quản lý tiền của họ rất giỏi. Người nghèo không biết quản lý tiền của họ.

 Trong cuốn sách bán chạy nhất của mình có tên Triệu Phú bên cạnh nhà, tác giả Thomas Stanley đã khảo sát các triệu phú ở khắp nơi thuộc khu vực Bắc Mỹ, sau đó công bố họ là ai và họ đã làm giàu như thế nào. Toàn bộ kết quả có thể được tóm tắt trong một câu ngắn gọn: “Người giàu quản lý tiền bạc của họ rất giỏi”.

 Người giàu không có gì khôn ngoan hơn người nghèo. Chỉ những thói quen của họ đối với tiền bạc là khác biệt và có tác dụng hỗ trợ họ hơn mà thôi. Như chúng ta đã thảo luận trong Phần I cuốn sách, thói quen được hình thành chủ yếu dựa trên cách nghĩ đã hình thành trước đây. Vậy nên, nếu bạn không biết cách quản lý tiền bạc của mình, có lẽ bạn đã không được lập trình để quản lý tiền bạc. Ngoài ra, nhiều khả năng là bạn chưa biết cách quản lý tiền bạc của mình sao cho đơn giản và hiệu quả. Không biết bạn thế nào, chứ tôi không được học môn Quản lý Tiền tệ 101 trong trường phổ thông, mà thay vào đó chúng tôi tìm hiểu về Cuộc chiến tranh 1812.

 Đây có thể không phải chủ đề thu hút nhất, nhưng nó dẫn đến kết luận sau: sự khác biệt lớn nhất giữa thành công và thất bại tài chính là cách thức bạn quản lý tiền bạc của mình. Đơn giản thôi. Để làm chủ đồng tiền, trước hết bạn phải quản lý được nó.

 Người nghèo thường tỏ ra vụng về, lúng túng trong việc quản lý tiền bạc, thậm chí họ e ngại hoặc trốn tránh mọi vấn đề liên quan đến tiền bạc nói chung. Nhiều người thú nhận rằng họ không thích quản lý tiền bạc bởi vì, thứ nhất, họ cho rằng việc đó hạn chế tự do của họ, và thứ hai, họ nói họ không có nhiều tiền đến mức phải quản lý.

 Trên thực tế, việc quản lý tiền không hề lấy đi phần tự do nào của bạn, mà ngược lại còn khiến bạn tự do hơn. Việc quản lý tiền cho phép bạn được tự do về mặt tài chính để bạn không bao giờ phải làm việc nữa. Tôi tin rằng đó chính là tự do thật sự.

 Với những ai dùng lý lẽ “Tôi không có nhiều tiền đến mức cần phải quản lý” để biện minh, thì quả là họ đang có cái nhìn sai lệch về vấn đề này. Họ đang quan sát các vì sao từ đầu bên kia của kính viễn vọng. Thay vì “Khi nào có nhiều tiền, tôi sẽ bắt đầu quản lý chúng”, họ nên nói: “Khi tôi bắt đầu biết quản lý tiền, tôi sẽ có rất nhiều tiền”. Câu: “Tôi sẽ bắt đầu quản lý tiền của mình ngày khi tôi giàu lên” không khác mấy so với cam kết của người thừa cân rằng: “Tôi sẽ bắt đầu luyện tập và ăn kiêng ngày khi tôi giảm được mười cân”. Nếu bạn buộc cỗ xe trước con ngựa, cỗ xe sẽ không thể di chuyển được, hoặc có khi còn đi giật lùi! Vậy trước tiên bạn hãy quản lý tiền của bạn cho hiệu quả, rồi bạn sẽ có nhiều tiền hơn để quản lý. Trong các khoá học Tư Duy Triệu Phú, tôi thường kể một câu chuyện khiến mọi người đều phải suy ngẫm. Hãy hình dùng bạn đang đi bộ trên phố với đứa trẻ lên năm. Bạn dừng trước một tiệm bán kem và mua cho đứa trẻ cây kem ốc quế với một viên kem tròn. Chỉ vài phút sâu, viên kem tan dần và chảy xuống bàn tay nhỏ nhắn của em bé, rồi bất chợt rơi xuống vỉa hè.

 Đứa trẻ khóc lóc đai bạn quay lại cửa tiệm để mua cây kem khác. Và ngày lúc đó, đứa trẻ nhìn thấy bức ảnh quảng cáo rực rỡ chụp cây kem ốc quế với ba viên kem trông thật hấp dẫn. Đứa trẻ chỉ vào bức tranh và sung sướng reo lên: “Con muốn cây kem đó cơ!”.

 Đến đây có một câu hỏi. Là một người tốt bụng, yêu trẻ và hào phóng như bạn, liệu bạn có mua cho đứa trẻ cây kem có tới ba viên tròn ngọt lịm kia không? Phản ứng đầu tiên của bạn có thể là “Chắc chắn rồi”. Tuy nhiên, khi nghĩ lại một chút, phần lớn những người tham dự các khoá học của chúng tôi đã trả lời là: “Không”. Bởi vì tại sao bạn lại muốn đưa đứa trẻ đến với một thất bại chắc chắn? Đứa trẻ đã không giữ nổi cây kem ốc quế một viên, thì làm sao nó có thể cầm chắc cây kem có tới ba viên?

 Ví dụ này rất thích hợp để nói về vũ trụ và bạn. Chúng ta sống trong một vũ trụ tử tế và giàu tình thương, và nguyên tắc bất di bất dịch của vũ trụ là: “Chỉ trừ khi bạn chứng tỏ mình có thể quản lý những gì đang có, bằng không bạn sẽ chẳng có thêm chút gì!”.