Các nơi đồn đại,

Dối tự huyên truyền,

Rằng Thủy Tổ ta,

Gốc từ Tây Thiên.

Truyền pháp Nhãn tạng,

Gọi đó là Thiền.

Một hoa năm cánh,

Hạt giống liên miên.

Thầm hợp lời mật,

Muôn ngàn có duyên.

Đều gọi Tâm tông,

Thanh tịnh bản nhiên.

Tây Thiên cõi này.

Cõi này Tây Thiên,

Xưa nay nhật nguyệt,

Xưa nay sơn xuyên.

Chạm đến thành trệ,

Phật tổ thành oan,

Sai đó hào ly,

Mất đó trăm ngàn.

Ngươi khéo quán sát,

Chớ lừa cháu con,

Ngay như hỏi ta,

Ta vốn không lời.

Thiền sư VÔ NGÔN THÔNG (? – 826) – Bản dịch HT Thanh Từ

BÌNH: Có phải Thiền sư Vô Ngôn Thông đã nói nhiều lời, hay không một lời? Đức Phật đã nói nhiều lời, hay không một lời? Tên ngài Vô Ngôn Thông mang ý nghĩa “Hiểu biết không qua lời nói.” Bạn nên thử cách này. Hãy lắng nghe tâm bạn. Hãy dịu dàng lắng nghe tâm bạn ngay lúc này. Bạn có thể nghe ra vài giọng nói, vài âm thanh, vài tiếng ồn. Khi bạn nghe ra một tiếng nào, bạn biết bạn đang nghe tâm hiển lộng. Tất cả âm thanh từ những con chim, những chiếc xe, gió thổi, và vân vân, đều là tâm bạn. Thêm nữa, tất cả những âm thanh từ trí nhớ của bạn, từ tưởng tượng của bạn, từ giấc mơ của bạn, và vân vân, đều là tâm bạn. Hãy lắng nghe. Hãy thở vào và ra dịu dàng, và lắng nghe tâm.

Bạn có thể nhớ tới công án hỏi về khuôn mặt của bạn trước khi bạn sinh ra đời. Bạn có thể thử một phiên bản khác: Hãy lắng nghe nơi trước khi một âm thanh khởi lên; hãy lắng nghe tâm bạn trước khi nó hiển lộng. Hãy thử như thế. Đừng nói rằng nó có một âm thanh hay một chữ nào.