Dinh dưỡng và thực phẩm
CHƯƠNG 33: SÚP LƠ
Súp lơ được trồng đầu tiên ở vùng Cận Đông từ trước Công nguyên. Sau đó, loại rau này lan dần ra các quốc gia miền Bắc Âu với khí hậu mát hơn.
Đây là món ăn được ưa chuộng. Hằng năm, sản lượng súp lơ trên thế giới lên đến hơn 5 triệu tấn. Rau được trồng nhiều tại một số nước với sản lượng theo thứ tự giảm dần là Trung Hoa, Ấn Độ, Pháp, Ý, Hoa Kỳ. Riêng tại Hoa Kỳ, 75% súp lơ được trồng tại bang California.
Có các loại súp lơ màu trắng ngà, tím hoặc xám. Một bát súp lơ tươi (khoảng 240ml) cung cấp 25 calori và 2g chất xơ, 25mcg folacin, 60mg vitamin C, một ít vitamin B1 (thiamine) và kali.
Súp lơ ăn ngon nhất phải là loại còn rất tươi với lá xanh, đầu trắng như tuyết, thịt rắn chắc.
Rau cần giữ ở nơi mát, hơi ẩm để bảo vệ vitamin C.
Rau có thể để dành bằng đông lạnh. Trước khi để đông lạnh nên nhúng vào nước sôi để vô hiệu hóa tác dụng của các enzym làm rau mau hỏng như peroxidase, catalase và cũng giữ vitamin C khỏi thất thoát. Có thể chần súp lơ đựng trong túi nylon hé mở, với lò nấu vi ba.
Khi ăn, loại bỏ hết các lá xanh, cắt cuống khỏi đầu rau. Phần cuống cũng ăn được nhưng phải tước bỏ bớt vỏ, rồi bổ dọc làm nhiều phần nhỏ. Nhúng đầu rau vào chậu nước lạnh có pha chút muối để loại bỏ các vi sinh vật ẩn trong rau.
Hấp cách thủy hoặc luộc qua rồi chấm với nước mắm dằm trứng luộc, ăn với cơm rất ngon. Khi luộc cho một chút sữa thì nước rất ngọt. Muốn rau giòn và giữ màu trắng đẹp thì cho thêm một thìa giấm hoặc nước chanh vào nước luộc.
Tránh luộc trong nồi nhôm, rau sẽ đổi màu. Luộc quá lâu, vitamin C mất đi tới 50%.
Súp lơ có thể ăn sống như xà lách, chấm với nước chấm mayonnaise.
Nấu với thịt gà, thịt bò, súp lơ cho món xào hoặc món canh rất hấp dẫn.
Súp lơ cũng được ngâm giấm và thêm tỏi, ớt, ăn rất ngon.
Súp lơ có các chất như indol, isothiocyanat, phenol mà nhiều nghiên cứu cho là có thể ngăn ngừa một số bệnh ung thư như ung thư đại – trực tràng, dạ dày, tuyến nhiếp, bàng quang.
Theo Jean Carper, người Norway ăn nhiều rau này nên ít bị các cục thịt (polyp) tiền ung thư mọc ra ở trong lòng ruột.
Súp lơ có chất goitrin, thiocyanat, ispthiocyanat. Các hóa chất này có thể làm giảm sản xuất hormon tuyến giáp, làm tuyến này phải sưng to để sản xuất nhiều hormon hơn. Tuy nhiên, ăn súp lơ vừa phải không có ảnh hưởng gì, trừ phi đã bị thiểu năng tuyến giáp.
Ăn nhiều súp lơ cũng gây đầy hơi trong dạ dày-ruột, do tác dụng của các vi sinh vật với carbohydrat của rau.
Rau có một ít vitamin K với công dụng làm đông máu. Nếu đang dùng các loại thuốc chống đông máu như coumadin, warfarin nên tránh ăn nhiều rau này.
Rau cũng có một chất mà khi xét nghiệm phân có thể cho kết quả dương tính với máu, dù là không có máu trong phân. Cho nên trước khi xét nghiệm phân xem có máu hay không (như trong trường hợp nghi u bướu đại tràng) thì nên tránh ăn súp lơ.
Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.