Một buổi sáng mùa xuân năm sau, Karr chạy qua khu rừng.

Có ai gọi phía sau: “- Karr, Karr!” Nó quay lại. Đôi tai đã không đánh lừa nó. Một con có già phục ở cửa hang, gọi nó. Con cáo nói: “Bảo cho mình biết loài người có làm gì cho rừng không đấy”. Karr trả lời: “Cậu có thể tin chắc là có. Có thể làm đến đâu là họ làm đến đấy”. Con cáo lại nói: “- Họ đã diệt cả nhà mình, và sắp giết cả mình. Nhưng sẽ tha thứ cho họ tất cả những việc đó, miễn là họ cứu giúp khu rừng”.

Năm đó Karr không bao giờ đi qua một lùm cây nào mà không nghe kẻ nào đó hỏi rằng loài người có hể giúp cho khu rừng được không. Karr thật khó trả lời vì chính loài người cũng không chắc là sẽ thắng được bọn nữ tu sĩ.

Nghĩ đến việc khu rừng cổ Kôlmôrden đã bị ghét đến mức nào người ta lại càng ngạc nhiên hơn khi thấy hơn trăm con người ngày ngày bận rộn trong rừng cố làm cho rừng thoát khỏi cảnh hoang tàn. Họ đẵn những cây bị tổn thương nặng nhất, khai hoang đất rừng và đẵn bớt các cành thấp để ngăn bọn sâu bọ chuyển từ cây này sang cây khác. Họ chặt bớt những vạc cây rộng quanh những đám rừng bị sâu ăn và đặt ở đấy những thân cây bôi nhựa để khoanh bọn sâu lại trong phạm vi đó, không cho lan ra những nơi khác. Làm xong việc ấy họ mới quét nhựa rất dính quanh thân cây đã bị tổn hại để chặn bọn sâu không cho bò từ các cây đã ăn trụi xuống đất buộc chúng cứ đâu ở đấy mà chết đói vậy.

Người ta tiếp tục các công việc ấy rất lâu trong mùa xuân. Họ hy vọng và gần như kiên tâm cho lúc nhìn thấy bọn sâu nở từ trứng ra. Người ta nghĩ là đã khoanh chúng nó lại kỹ lưỡng, thế thì chắc chắn là sẽ nhìn thấy chúng chết hết vì đói.

Mùa hè đã đến và số sâu càng đông hơn năm trước nhiều. Nhưng kệ chúng nó, vì chúng đã bị giam lại và bất lực không tài nào kiếm được đủ ăn.

Tuy nhiên, mọi việc không diễn ra như người ta mong ước. Tất nhiên là bọn sâu đã bị giam giữ trên những vòng nhựa quanh các thân cây và hàng đống sâu đã kết liễu cuộc đời, dính vào những vòng nhựa bôi quanh các thây, chịu chết không leo quá xuống được, nhưng cũng chẳng ai có thể nói là chúng đã chịu bị khoanh lại cả. Chúng cứ bò ở trong cũng như ở ngoài vòng đã khoanh. Chúng nó ở khắp nơi chúng bò trên các vách nhà. Chúng từ giã khu Rừng Hòa Bình và xâm nhập vào những phần đất khác của cả vùng rừng Kôlmôrden.

“Chúng sẽ chỉ dừng lại lúc nào mà toàn thể rừng của chúng ta bị hủy diệt hết”. Người ta nói vậy và lo lắng vô cùng và không còn ai có thể ráo nước mắt nữa.

Karr ghê tởm tất cả những con vật cứ bò và gặm đến mức không còn muốn đi ra ngoài nữa. Nhưng một hôm nó tự nhủ là phải đi hỏi thăm Lông Màu Gio. Thế là tức khắc nó đi về phía địa phận của con nai và chúi mũi sát đất chạy như bay. Khi đến cái rễ cây, nơi năm trước nó gặp Vô Phương Tự Vệ, thì con rắn nép ở bên dưới và gọi nó lại. Con rắn hỏi: “Anh có nói lại với Lông Màu Gio không?” Karr không trả lời chỉ sủa và cố bắt lấy nó. Con rắn lại nói: “Cứ nói với nó đi. Anh đã thấy rõ là loài người không biết được phương thuốc chữa tai họa này rồi đấy”. “Mà mày thì cũng không hơn gì họ!”, Karr vừa đốp lại, vừa bỏ đi.

Nó tìm ra Lông Màu Gio. Con nai buồn rầu đến nỗi gần như không chào một lời mà nói ngay đến khu rừng: “Mình không biết, phải làm gì để cho nỗi bất hạnh này chấm dứt”.

“Vậy thì mình phải nói cho cậu biết là hình như cậu có thể cứu khu rừng đấy”, Karr nói rồi chuyển cho bạn lời nhắn nhủ của con rắn ráo. Con nai nói: “Giá một ai khác Vô Phương Tự Vệ mà hứa như thế thì tự mình lên đường đi đày ngay tức khắc nhưng làm sao mà một con rắn ráo khốn khổ lại nắm được một quyền lực to đến thế?”. Karr cũng nói: “Chắc chỉ là khoác lác thôi, bọn rắn ráo bao giờ cũng muốn tỏ ra giỏi hơn các loài vật khác”.

Karr trở về thì Lông Màu Gio tiễn một đoạn đường. Bỗng Karr nghe thấy một con sáo đậu trên một ngọn cây thông kêu lên: “Lông Màu Gio đã phá hoại khu rừng kia kìa! Lông Màu Gio đã phá hoại khu rừng kia kìa!”.

Karr tưởng rằng mình nghe nhầm, nhưng một lát sau, một con thỏ rừng chạy ngang qua đường trông thấy Karr và Lông Màu Gio, con thỏ dừng ngay lại, vểnh đôi tai lên và kêu: “Lông Màu Gio đã phá hoại khu rừng kia kìa! Lông Màu Gio đã phá hoại khu rừng kia kìa!”. Nói xong là chạy như bay.

Karr hỏi bạn: “Chúng nó muốn nói gì thế?”. Lông Màu Gio đáp: “Mình chẳng hiểu chút gì hết. Mình nghĩ là các loài vật nhỏ trong rừng này oán mình vì chính mình đã khuyên đi x người giúp đỡ và thế là đùng một cái tất cả hang lỗ và chốn ẩn nấp của chúng bị phá, cùng một lúc với đất ở dưới tán rừng”.

Karr và Lông Màu Gio tiếp tục đi với nhau một lúc và từ khắp mọi phía Karr đều nghe nhắc đi nhắc lại “Lông Màu Gio đã phá hoại khu rừng kia kìa!” Lông Màu Gio làm như chẳng nghe thấy gì cả, nhưng giờ thì Karr đã bắt đầu hiểu tại sao mà nó ủ rũ đến thế.

Karr liền hỏi rất nhanh: “Này, con rắn muốn nói gì khi kể lại là cậu đã giết chết kẻ thân yêu nhất của nó thế nhỉ?”. Lông Màu Gio đáp: “Làm sao mình biết được? Cậu biết rõ là mình chẳng giết ai bao giờ”.

Một lúc sau, chúng gặp bốn con nai già. Lưng Còng, Sừng Mũ Miện, Lông Cứng và Cao Khỏe đang nối đuôi nhau đi chầm chậm vẻ tư lự. Lông Màu Gio chào: “Xin chào, đi đâu trong rừng đấy!”. Các con nai nói: “Chào anh. Chúng ta đang muốn gặp anh Lông Màu Gio ạ, để nói về việc rừng thông”. Lưng Còng nói: “Ra chúng ta được biết là có một việc tội lỗi đã xảy ra ở đây, và bởi vì không bị trừng phạt, nên tất cả khu rừng đã bị chết dần”.

“Một việc tội lỗi à?”. “Có kẻ đã giết chết một con vật vô hại và không phải cốt để mà ăn. Ở đâu, trong rừng Hòa Bình này, việc như thế vẫn xem là một tội ác”. Lông Màu Gio hỏi: “Nhưng mà kẻ nào đã làm một việc như thế?”. “Hình như thủ phạm là một con nai và chúng ta muốn hỏi anh có biết là ai không?”. Lông Màu Gio đáp: “Không. Tôi chưa bao giờ nghe nói một con nai đã giết chết một con vật vô hại”.

Lông Màu Gio để các bô lão đấy, và đi với Karr. Đầu cúi gầm, trông nó càng lầm lì hơn. Thế là nó đi qua chỗ con rắn độc Bò Sát Đất đang nằm dài trên tảng đá. “Lông Màu Gio đã phá hoại khu rừng kia kìa!” Bò Sát Đất rít lên như tất cả các con vật khác. Lần này thì Lông Màu Gio không nhịn được nữa, nó đi thẳng đến con rắn và giơ chân lên. Bò Sát Đất liền hỏi: “Đằng ấy định giết tớ như đã giết con rắn ráo già đấy à?” Lông Màu Gio thốt lên: “Ta ấy à? Ta đã giết một con rắn ráo à?” Bò Sát Đất đáp: “Đúng, cái ngày đầu tiên mà đằng ấy vào rừng, đằng ấy đã giết chết vợ Vô Phương Tự Vệ”.

Lông Màu Gio vội vàng cũng Karr đi khỏi nơi ấy, nhưng bỗng nó dừng lại và nói: “Karr à, chính mình đã gây ra tội ác. Mình đã giết một con vật vô hại. Vì mình mà rừng bị hủy diệt.” Karr vội ngắt lời: “Cậu nói cái gì thế?” – “ Chính thế đấy Karr à, và cậu sẽ nói giùm với Vô Phương Tự Vệ rằng Lông Màu Gio sẽ đi khỏi xứ này ngay đêm nay”. Karr liền nói: “Không lại nói một điều như vậy. Các vùng ở phía Bắc khu rừng nàu đều rất nguy hiểm đối với loài nai”. Lông Màu Gio lại nói: “Cậu nghĩ là mình muốn ở lại đây sau khi đã gây ra bao nhiêu nỗi bất hạnh?”. Karr khuyên: “Cậu chớ nên vội. Chờ đến mai xem sao đã”. Lông Màu Gio chỉ đáp: “Chính cậu đã bảo cho mình biết là rừng với nai chỉ là một”, nói xong nó từ biệt Karr.

Con chó về nhà, nhưng câu chuyện đó làm nó lo lắng và ngay hôm sai nó lại trở vào rừng đi tìm con nai. Nhưng không tài nào tìm thấy Lông Màu Gio và Karr không tiếp tục tìm nữ. Nó hiểu rằng Lông Màu Gio đã nghe theo lời con rắn và đã lên đường đi đày.

Về nhà Karr bực mình hơn bao giờ cả. Nó không thể nào hiểu nổi làm sao mà Lông Màu Gio lại có thể để cho con rắn ráo thảm hại ấy đem ra làm trò xiếc như vậy. Chưa bao giờ nó thấy một việc điên cuồng như vậy. Cái con Vô Phương Tự Vệ thì có được chút quyền lực gì cơ chứ?

Karr vừa đi vừa suy nghĩ như vậy thì trông thấy ông gác rừng đang lấy tay chỉ lên một cái cây.

Một người đứng bên cạnh hỏi: “Sao? Ông thấy gì vậy?”

Ông gác đáp: “Bọn sâu đã mắc bệnh”.

Karr ngạc nhiên hết sức, nhưng cũng tức tối vô cùng vì thấy con rắn ráo lại có thể giữ nổi lời hứa thế là từ nay Lông Màu Gio chắc rằng phải biệt xứ chẳng biết đến bao giờ, vì cái con rắn ráo ấy còn lâu mới chịu chết.

Trong khi tâm trí đắm chìm vào nỗi buồn bực thì bỗng một ý nghĩ vụt đến làm cho lòng Karr nhẹ được một chút: “Cái con rắn ráo ấy có thể không sống dai mãi được. Vô Phương Tự Vệ sẽ không cứ trốn mãi mãi, vô kỳ hạn ở dưới cái rễ cây ấy được. Nó mà loại trừ xong lũ sâu là chính mình sẽ giết nó”.

Một con bệnh đã thực sự tấn công vào lũ sâu, nhưng trong mùa hè đầu tiên chưa đủ thì giờ để lan rộng ra. Bệnh vừa phát là đến thời kỳ sâu biến thành nhộng. Rồi từ các con nhộng nở ra hàng triệu con bướm, và đêm đêm chúng bay chập chờn giữa các thân cây như những bông tuyết trong gió và đẻ lên cây không biết cơ man nào là trứng. Phải lo rằng đến năm sau thiệt hại sẽ còn lớn hơn nhiều nữa.

Tai họa đã đến thật và không những cho rừng mà cả cho sâu nữa. Bệnh lan tràn nhanh chóng khắp mọi xó xỉnh của khu rừng. Sâu mắc bệnh ngừng ăn lá, leo tít lên ngọn cây và chết ở đấy. Nỗi vui mừng của con người thật không sao tả xiết, khi họ trông thấy sâu chết như vậy, nhưng nỗi vui mừng còn lớn hơn nhiều trong đám loài vật ở trong rừng.

Về phần Karr thì ngày nào cũng thích thú nghĩ đến cái lúc mà nó sẽ giết chết Vô Phương Tự Vệ.

Nhưng mà sâu đã đủ thời gian để tràn ngập ra hàng chục, hàng chục km quanh vùng, đến tận các khu rừng lân cận, và mùa hè năm đó bệnh không truyền đến tất cả bọn sâu, và nhiều con đã sống mãi đến giai đoàn làm kén, thành nhộng, rồi bay ra thành bướm.

Các loài chim bay qua nhắn tới Karr lời chào của Lông Màu Gio, nói thêm rằng nó vẫn sống và vẫn mạnh khỏe. Chim cũng mách với Karr rằng nhiều lần Lông Màu Gio bị bọn săn trộm đuổi theo dữ lắm và nó đã nhiều lần suýt chết.

Vì thế Karr sống lo lắng trong nỗi buồn rầu và chờ đợi. Và nó đã phải chờ hai mùa hè nữa. Bấy giờ mới đến lúc tận số của lũ sâu bọ.

Vừa nghe ông gác rừng nói là rừng đã thoát nạn rồi, Karr liền lao đi lùng Vô Phương Tự Vệ. Nhưng lúc đã đến trong các lùm cây nó bỗng hiểu ra một điều kinh hãi: nó không thể săn bắt gì được nữa, nó không thể chạy được nữa, nó không thể dồn đuổi kẻ thù được nữa, vì nó chẳng còn nhìn thấy được gì nữa cả. Trong cảnh đợi chờ lâu quá, cái già đã len lỏi vào thân thể Karr. Nó đã già rồi mà không nhận thấy. Thậm chí nó không còn đủ sức để giết một con rắn ráo nữa. Nó bất lực không thể giải thoát được Lông Màu Gio của nó khỏi tay cái đứa muốn hại bạn nó.