Mặc dù có dân số đông và diện tích chật hẹp nhưng Bỉ, một trong ba quốc gia thuộc khối Benelux, vẫn là một nước châu Âu mẫu mực với nền kinh tế lành mạnh. Tổng hành dinh khối NATO và các cơ quan của Cộng đồng châu Âu (EC) đều đặt tại thủ đô Brussels. Ở vùng duyên hải Tây Bắc của Bỉ là hải cảng Antwerp, một thành phố công nghiệp quan trọng thứ hai của Bỉ và cũng là một trong những trung tâm thương mại chính của châu Âu.

Ở Antwerp có rất nhiều nơi để thăm thú, trong đó có Vườn thú Quốc gia, một bảo tàng hải dương học nằm trong một tòa lâu đài cổ, và Bảo tàng Nghệ thuật Quốc gia. Danh họa Rubens sinh ra tại Antwerp. Thành phố cảng này là tổng hòa tuyệt vời của lịch sử, nghệ thuật và thiên nhiên, và nó đóng vai trò rất quan trọng trong nền tài chính quốc tế.

Tôi kể cho các bạn tất cả những chi tiết này về Antwerp bởi chính ở đó, tôi đã được dạy cho một bài học lớn.

Mối duyên của tôi với Antwerp bắt đầu vào năm 1984 khi tôi nhận được lời đề nghị tiếp quản một nhà máy lọc dầu của một công ty đặt tại thành phố này. Đó là một đề nghị bất ngờ và đột ngột nên mới đầu, tôi cử giám đốc văn phòng chi nhánh Daewoo London tới điều tra công ty này thông qua các thị trường tài chính London. Tôi cũng phái một quản đốc là chuyên gia về thị trường dầu mỏ thế giới tới điều tra công ty ở Antwerp.

Chỉ ít lâu sau, tôi nhận được báo cáo từ cả hai người này. Tôi biết được rằng công ty đang có tranh chấp lao động lớn, và công ty đang gặp khó khăn về tài chính do doanh số giảm sút. Chủ tịch công ty đã gửi tới nhiều công ty tiếng tăm của Nhật Bản, Đức và Mỹ lời đề nghị tiếp quản công ty, nhưng tất cả bọn họ đều từ chối. Nghiên cứu tài chính mà tôi có được từ London cũng kết luận rằng tài chính của công ty không tốt.

Sau đó, tôi hỏi ý kiến của người quản đốc được tôi cử đi điều tra công ty ấy. Ông này nói rằng mặc dù cơ sở vật chất khá cũ nhưng nhà máy sẽ hoạt động tốt, chỉ cần cải tiến một chút. Qua các cuộc tiếp xúc với công nhân, ông ấy cho rằng họ cảm thấy chủ tịch công ty ít quan tâm đến nhà máy và rằng những người còn lại trong ban quản trị quan tâm đến việc đóng cửa hơn là cố gắng cứu lấy công ty.

Cho nên quyết định cuối cùng tùy thuộc vào tôi. Và tôi ra quyết định dựa trên những kết quả từ một khảo sát chính xác về hai khía cạnh hoạt động.

Thứ nhất, cơ sở vật chất cũ nhưng vẫn có thể sản xuất ra 65.000 thùng dầu mỗi ngày. Và cái giá 1,5 triệu đô-la cho cả nhà máy thấp hơn rất nhiều chi phí xây một cơ sở mới.

Xem xét thứ hai là nhân lực. Tôi đoán tình trạng thiếu quyết tâm và giảm nhuệ khí ở đó là kết quả trực tiếp từ thái độ lãnh đạm của ông Chủ tịch và sự thờ ơ của các nhân viên. Tôi quyết định rằng dự án này hoàn toàn khả thi nếu chúng tôi tung ra sức mạnh quản lý siêu hạng để quản trị thật hiệu quả và mang lại một sự đổi thay hoàn toàn về thái độ. Tôi cảm thấy đội ngũ nhân công, vốn chán ngấy một hệ thống quản trị già cỗi và thờ ơ mà họ đã phải tranh đấu suốt nhiều năm, sẽ thay đổi thái độ trước một hệ thống quản trị tươi mới.

Vấn đề thứ ba là dầu, và đây chính là điểm tôi tự tin nhất. Tôi đã được Chính phủ Libya hứa cung cấp một lượng dầu thô nhất định. Khi Libya bắt đầu gặp những vấn đề về ngoại hối, chúng tôi đã soạn ra một thoả ước trao đổi hàng hoá để đổi dầu thô lấy một dự án xây dựng chung cư lớn. Do đó, việc sở hữu một nhà máy lọc dầu có thể là sự đầu tư khôn ngoan cho chúng tôi vì dầu tinh chế đem lại lợi nhuận lớn hơn dầu thô. Dĩ nhiên, luôn có khả năng là thị trường tiêu thụ xăng, dầu hoả và dầu tinh luyện khác sẽ không lớn lắm. Nếu không có nhu cầu đủ lớn thì trước tiên, chúng tôi có thể bán dầu thô và sau đó bán dầu tinh luyện khi thị trường phục hồi.

Dựa trên những suy xét này, tôi chỉ đạo thực hiện kế hoạch tiếp quản ngay lập tức. Năm sau, khi quá trình tiếp quản đã hoàn tất, chúng tôi lựa chọn và cử một nhóm cán bộ quản trị tinh nhuệ tới Antwerp. Chúng tôi đổi tên thành “Nhà máy tinh luyện vạn thể”, cho tương thích với cái tên “Daewoo” vốn có nghĩa là “Vũ trụ lớn”. Mọi việc được tiến hành để tạo ra một bầu không khí hoàn toàn mới tại công ty.

Chỉ chưa đầy một năm, kết quả từ những nỗ lực của chúng tôi không chỉ thấy rõ mà còn rất ấn tượng. Đội ngũ nhân lực có sức mạnh và nghị lực mới để hợp tác với bộ phận quản lý. Và tôi nghĩ họ học hỏi được một hai thứ từ tấm gương đội ngũ nhân viên Daewoo. Chỉ trong vòng 1 năm, công ty đã xoay chiều và có lãi. Sau đó, doanh số tăng tốt đến mức chúng tôi nhận được đề nghị từ chính ông Chủ tịch cũ xin mua lại công ty với giá cao gấp 5 lần mức giá chúng tôi đã mua. Nhờ thành công này, tôi có được uy tín quốc tế như là một chuyên gia xoay chiều.

Nhưng lý do tôi đánh giá cao dự án Antwerp không phải là danh tiếng tôi có được từ nó cũng như không phải lợi nhuận. Tôi đánh giá cao dự án vì bài học nó đem lại cho tôi về tầm quan trọng của việc ra quyết định.

Các công ty có tiếng ở Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức và Anh đều được tiếp cận lời đề nghị, và họ cũng điều tra tiềm năng. Nhưng bọn họ đều từ chối căn cứ vào những chi tiết hời hợt bề ngoài. Có lẽ, họ nhanh chóng ngừng suy xét sau khi khảo sát thực trạng tài chính của công ty. Trong bất kỳ trường hợp nào, họ đều có những đánh giá khá vụng về, và do đó đánh mất cơ hội kiếm được bộn tiền.

Tôi có một kinh nghiệm tương tự tại Hàn Quốc với công ty Công nghiệp Máy Hàn Quốc. Ban đầu, công ty này được thành lập trong thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng nhằm đóng tàu ngầm cho Nhật Bản. Khi chúng tôi tiếp quản công ty, nó chưa hề có lãi trong suốt 40 năm tồn tại và đang trong tình trạng vô cùng bi đát.

Trước khi tìm đến chúng tôi, chính phủ đã tiếp cận hai tập đoàn Hàn Quốc lớn khác và những công ty này tiến hành nhiều khảo sát kỹ lưỡng. Dựa trên kết quả khảo sát và triển vọng tương lai của công ty, cả hai đều từ chối lời đề nghị. Khi đó đề nghị mới đến tay tôi, và tôi cũng tiến hành những khảo sát y hệt; dựa trên các kết quả tương tự, tôi quyết định tiếp quản công ty. Chúng tôi đổi tên thành công ty Công nghiệp nặng Daewoo, và hiện công ty này là một thủ lĩnh trong ngành công nghiệp máy móc của Hàn Quốc.

Khi kinh doanh, bạn phải tham gia vào rất nhiều tình huống ra quyết định. Có lúc, những quyết định này rất nhỏ nhoi, nhưng có lúc, chúng có thể tác động đến toàn bộ “vận khí” của một công ty. Nhưng cho dù vấn đề là gì thì tất cả đều tuỳ thuộc vào người lãnh đạo ra quyết định cuối cùng. Suốt nhiều năm, tôi đã làm việc với nhiều cộng sự, nhưng những khoảnh khắc đơn độc nhất của tôi chính là khi tôi phải ra quyết định.

Dĩ nhiên, các cộng sự và nhân viên của tôi cung cấp cho tôi mọi loại thông tin và hỗ trợ. Nhưng họ không thể đưa ra quyết định cuối cùng thay tôi. Chừng nào tôi không thể có được ai khác chịu trách nhiệm cho mình thì tôi không thể yêu cầu họ chịu trách nhiệm cho những quyết định của tôi.

Ra quyết định không chỉ quan trọng trong việc làm ăn: Nó còn quan trọng trong suốt cuộc đời. Cuộc sống là một chuỗi quyết định, và một quyết định sai có thể huỷ hoại cả cuộc đời. Nhiều lúc, tôi băn khoăn không biết có phải chúng ta đang sống chỉ để có thể có được cơ hội ra quyết định đúng đắn dẫn ta tới thành công hay không.

* * *

Để thành công, bạn phải có sẵn càng nhiều lựa chọn càng tốt. Lựa chọn của bạn càng hạn chế thì cơ hội ra quyết định dẫn tới thành công càng hạn chế.

Tiếp theo, bạn phải phát triển được sức mạnh để đưa ra những quyết định hợp lý. Qua nghiên cứu tìm hiểu của chính mình, bạn cần phát triển năng lực ra quyết định, và đây chính là mục đích của giáo dục. Quyết định giữa đúng và sai, tốt và xấu, có ích và có hại – năng lực ra quyết định được tìm thấy thông qua quá trình giáo dục. Bạn có thể có cơ hội rất lớn, nhưng quyết định sai có thể huỷ hoại cơ hội ấy của bạn. Không ai khác có thể quyết định thay bạn: Bạn phải tự mình ra quyết định.

Và tôi hy vọng rằng bạn sẽ luôn có nhiều cố vấn để giúp bạn trong quá trình ra quyết định. Bạn không cần tìm kiếm ở đâu xa. Các cố vấn của bạn nên là chính những người cùng chia sẻ cuộc sống với bạn, những người yêu thương bạn và quan tâm đến bạn – cha mẹ và giáo viên của bạn, anh chị em, bạn bè và các anh chị lớp lớn trong trường học của bạn đều có thể là cố vấn cho bạn. Nếu bạn mở lòng và nói ra mọi việc với những người thân cận nhất với bạn thì bạn sẽ có mọi thứ bạn cần để đưa ra quyết định đúng.