Quyển sách hướng dẫn này là câu chuyện về người bố giàu dã chỉ dạy tôi từ lúc không có tiền, không có việc làm đến lúc tôi trở thành một nhà đầu tư thực sự – nhà đầu tư bán cổ phiếu hơn là mua cổ phiếu, và đầu tư từ phía bên trong sân chơi hơn là bên ngoài. Các công cụ đầu tư của giới nhà giàu mà người nghèo và người trung lưu không có cơ hội với tới là các chứng khoán lần đầu bán ra công chúng, gọi vốn tư và các loại chứng khoán công ty khác. Nhưng cho dù bạn đầu tư từ bên trong hay bên ngoài sân chơi, bạn cần phải hiểu và nắm rõ các quy định pháp luật cơ bản về chứng khoán.

Với tập 1, bạn đã học được về sự hiểu biết tài chính vốn là điều kiện tiên quyết của sự thành công trong đầu tư. Với tập 2, bận đã biết có 4 nhóm người khác nhau và những cách kiếm tiền khác nhau trong xã hội, cũng như các đạo luật thuế khác nhau có tác động ảnh hưởng khác nhau đến các nhóm. Khi đọc qua quyển sách này và nếu bạn có cơ hội chơi trò Cashflow, bạn đã có một nền tảng hiểu biết cơ bản về đầu tư hơn rất nhiều người đang đầu tư khác.

Một khi bạn hiểu được các quy tắc cơ bản về đầu tư, bạn có thể hiểu rõ hơn các loại nhà đầu tư mà người bố giàu dã phân nhóm, và mười quy tắc kiểm soát đầu tư mà theo Người đều rất quan trọng đối với bất kỳ nhà đầu tư nào:

MƯỜI QUY TẮC KIỀM SOÁT ĐẦU TƯ

1. Kiểm soát chính bạn

2. Kiểm soát thu / chi trên tài sản / nợ

3. Kiểm soát việc quản lý đầu tư

4. Kiểm soát về thuế

5. Kiểm soát khi nào nên bán và khi nào nên mua

6. Kiểm soát các giao dịch thông qua môi giới

7. Kiểm soát về hình thức kinh doanh, thời gian và đặc điểm

8. Kiểm soát các diều kiện, điều khoản hợp đồng

9. Kiểm soát nguồn tiếp cận thông tin

10.Kiểm soát về các hoạt động từ, thiện và phân chia của cải

Người bố giàu thường nói, “Đầu tư không rủi ro, mà chính không kiểm soát được nó mới là rủi ro.” Nhiều người thấy lĩnh vực đầu tư có nhiều rủi ro là vì họ không nắm được một hay nhiều quy tắc kiểm soát đầu tư đó. Quyển sách này sẽ không bàn chi tiết đầy đủ mười quy tắc kiểm soát trên. Thế nhưng qua quyển sách này, bạn có thể đạt được những cách kiểm soát đầu tư tốt hơn, đặc biệt là quy tắc kiểm soát số 7 đối với hình thức kinh doanh, chời gian và đặc điểm. Nhiều nhà đầu tư thường thiếu kỹ năng kiểm soát này hay thậm chí không có sự hiểu biết cơ bản về đầu tư.

Tôi đã dành trọn Phần 1 của quyển sách này để bàn về quy tắc kiểm soát đầu tư quan trọng nhất của người bố giàu – KIỂM SOÁT CHÍNH MÌNH. Nếu bạn không, dứt khoát hay không muốn trở thành một nhà đầu tư thành công, tốt hơn hết bạn nên đưa tiền của mình cho các chuyên viên tài chính để giúp bạn chọn lựa đầu tư.

TÔI ĐÃ SẴN SÀNG

Trong giai đoạn học hỏi này, người bố giàu biết rõ là tôi dã chọn lựa:

Tôi đã dứt khoát chọn lựa trở thành một nhà đầu tư.

Tôi quyết tâm trở thành một nhà đầu tư thành công vượt bực.

Thế nhưng, khi người bố giàu hỏi, “Con muốn trở thành nhà đầu tư loại nào?”, tôi chỉ biết đáp, “Một nhà đầu tư giàu có.” Khi ấy, người bố giàu đã viết lên giấy các cấp bậc đầu tư như sau:

1. Nhà đầu tư đủ điều kiện

2. Nhà đầu tư chuyên môn

3. Nhà đầu tư lão luyện

4. Nhà đầu tư bên trong

5. Nhà đầu tư thực sự

Tôi hỏi, “Khác nhau chỗ nào hở bố?”.

Người bố giàu lặng lẽ viết thêm các dòng sau đây cho mỗi cấp bậc đầu tư đó:

1. Nhà đầu tư đủ điều kiện kiếm được nhiều tiền và /hoặc có tài sản thực giá trị cao.

2. Nhà đầu tư chuyên môn biết đầu tư theo cả hai trường phái ‘nền tảng’ và ‘kỹ thuật’.

3. Nhà đầu tư lão luyện hiểu rõ đầu tư và luật pháp.

4. Nhà đầu tư bên trong tạo ra đầu tư.

5. Nhà đầu tư thực sự trở thành một cổ đông bán chứng khoán.

Khi tôi đọc đến định nghĩa về nhà đầu tư đủ điều kiện, tôi cảm thấy hết sức tuyệt vọng. Tôi không có tiền, mà cũng chẳng có một việc làm cho ra hồn.

Nhìn thấy phản ứng của tôi, người bố giàu dùng bút khoanh tròn xung quanh ‘nhà đầu tư bên trong’.

HÃY BẮT ĐẦU TỪ VỊ TRÍ NHÀ ĐẦU TƯ BÊN TRONG

“Đấy là nơi con bắt đầu đó Robert,” Người vừa đáp vừa chỉ vào chỗ khoanh tròn. “Cho dù con có rất ít tiền và rất ít kinh nghiệm, con vẫn có thể bắt đầu từ cấp bậc đầu tư bên trong. Con nên bắt đầu nhỏ và không ngừng chú tâm học hỏi. Không phải có tiền mới làm ra tiền.”

Khi đó, Người viết thêm 3K lên giấy:

1. Kiến thức

2. Kinh nghiệm

3. Khoản tiền dư dồi dào

“Một khi con có cả 3K, con sẽ trở thành một nhà đầu tư thành công,” Người nói. “Con đã có hiểu biết tốt về tiền bạc, giờ đây con cần có kinh nghiệm. Một khi con có kinh nghiêm và sự hiểu biết về tài chính, tiền sẽ đến với con.”

“Nhưng bố xếp nhà đầu tư bên trong là cấp bậc thứ 4. Làm thế nào con có thể bắt đầu từ đó được?”, tôi hoang mang hỏi.

Người bố giàu muốn tôi bắt đầu từ cấp bậc đầu tư bên trong bởi vì Người muốn tôi là người tạo ra tài sản để có thể mua được những tài sản khác.

HÃY BẮT ĐẦU TỪ XÂY DỰNG KINH DOANH

“Ta sẽ dạy con những kỹ năng cơ bản để xây dựng một doanh nghiệp thành công,” người bố giàu nói tiếp. “Nếu con học cách xây dựng thành công một doanh nghiệp thuộc nhóm C, việc kinh doanh đó sẽ tạo ra nhiều khoản tiền dư dồi dào. Khi đó, con có thể sử dụng những kỹ năng mà con đã học để trở thành một người nhóm C thành công, vào việc phân tích các cơ hội đầu tư như một người nhóm Đ.”

“Điều đó chẳng khác nào đi vào nhà từ cửa sau phải không bố?”, tôi hỏi.

“Theo ta, đó là một cơ hội cả đời người thì đúng hơn,” Người đáp. “Một khi con học cách kiếm được một triệu đô đầu tiên, mười triệu đô kế tiếp sẽ rất dễ dàng.”

“OK, vậy con bắt đầu thế nào đây?”, tôi hỏi một cách nóng nảy.

“Đầu tiên, để ta chỉ cho con sự khác biệt giữa các loại nhà đầu tư đã,” Người nói. “Sau đó, con mới có thể hiểu được những gì ta sẽ dạy cho con ”

NHÀ ĐẦU TƯ ĐỦ ĐIỀU KIỆN

Nhà đầu tư đủ điều kiện là một người có thu nhập cao và nhiều tài sản giá trị thực.

Tôi biết rõ tôi chưa đủ điều kiện để trở thành nhà đầu tư loại này.

Một nhà đầu tư dài hạn chỉ chọn lựa đầu tư vì mục đích an toàn và tiện nghi sẽ trở thành một nhà đầu tư đủ điều kiện. Có nhiều người nhóm L và T hoàn toàn bằng lòng với hiện trạng tài chính của mình. Ngay từ đầu, những người này đã nhận ra sự cần thiết phải bảo đảm cuộc sống tương lai của mình bằng cách đầu tư, cho nên đã thiết lập một kế hoạch đầu tư bằng thu nhập từ nhóm L hay T. Các kế hoạch tài chính này, dù cho mục đích an toàn hay tiện nghi đều sẽ được thực hiện thành công.

Trong tập 2, chúng ta đã từng bàn về một phương cách ‘đứng bằng hai chân’ trong việc thiết lập sự ổn định về tài chính. Tôi rất thán phục những người này vì sự nhìn xa và thái độ rất kỷ luật của họ trong việc thực hiện một kế hoạch tài chính đem lại sự đảm bảo cho một cuộc sống thoải mái sau này. Đối vối họ, con đường mà tôi đã trải qua là một chuyện không thể nào thực hiện được, vì đòi hỏi quá nhiều, công sức.

Cũng có những người nhóm L và T đủ điều kiện trở thành nhà đầu tư loại này chỉ do căn cứ trên thu nhập của họ.

Nếu bạn xét thấy mình đủ khả năng trở thành nhà đầu tư đủ điều kiện, bạn sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận các khoản đầu tư mà phần lớn mọi người không thể với tới. Thế nhưng để chọn đúng các cơ hội đầu tư thành công, bạn vẫn cần phải có một sự hiểu biết về tài chính. Nếu bạn chọn không nên đầu tư thời gian vào việc tích lũy kiến thức tài chính, tốt hơn bạn nên đưa tiền của mình cho các chuyên viên tài chính để có thể giúp bạn quyết định.

Theo thống kê ở Mỹ hiện nay chỉ có 6 triệu người đáp ứng các tiêu chuẩn của một nhà đầu tư đủ điều kiện. Trong một đất nước có tổng dân số vào khoảng 250 triệu người, và nếu con số thống kê này đáng tin cậy, điều đó có nghĩa là chỉ có 2,4% dân số đáp ứng được tiêu chuẩn tối thiểu này, và càng có ít hơn các nhà đầu tư thuộc các cấp bậc sau. Điều đó cũng có nghĩa là có quá nhiều người đầu tư không đủ điều kiện đầu tư vào những cơ hội có rủi ro cao mà lẽ ra họ không nên đầu tư vào.

Hiện tại, định nghĩa của Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC) về nhà đầu tư đủ điều kiện như sau:

1. Người có thu nhập hàng năm từ 200.000 đô trở lên; hoặc

2. Người có vợ hoặc chồng, hai người có tổng thu nhập hàng năm từ 300.000 đô trở lên; hoặc

3. Người có tài sản trị giá thực từ 1 triệu đô trở lên.

Trước thực tế chỉ có 6 triệu người Mỹ thuộc loại nhà đầu tư đủ điều kiện, làm việc cực nhọc vì tiền đối với tôi quả là một con đường xa vời vợi để có thể đạt tới mức đầu tư trong giới người giàu. Khi tôi ngồi ngẫm nghĩ về mức thu nhập 200.000 đô tối thiểu mỗi năm, tôi nhận ra rằng người bố ruột của tôi sẽ không bao giờ đạt đến cấp bậc ấy cho dù Người làm việc siêng năng đến thế nào và được tăng lương đến mức nào đi nữa.

NHÀ ĐẦU TƯ CHUYÊN MÔN

Nhà đầu tư chuyên môn biết cách phân tích các cổ phiếu được niêm yết trên thị trường chứng khoán. Loại nhà đầu tư này còn gọi là nhà đầu tư ‘bên ngoài’ để phân biệt với loại nhà đầu tư ‘bên trong’. Nói chung, nhà đầu tư ở cấp bậc này thường bao gồm các tay mua bán chứng khoán và các chuyên viên phân tích tàỉ chính.

NHÀ ĐẦU TƯ LÃO LUYỆN

Một nhà đầu tư lão luyện điển hình đều có đủ 3K như yêu cầu của người bố giàu, ngoài ra, còn hiểu rất rõ về thế giới đầu tư. Nhà đầu tư lão luyện tận dụng các đạo luật về thuế, doanh nghiệp và chứng khoán để tăng tối đa nguồn thu nhập của mình, đồng thời bảo vệ các tài sản mình hiện có.

Nếu bạn muốn trở thành một nhà đầu tư thành công mà không muốn kinh qua quá trình xây dựng kinh doanh, mục tiêu nhắm tới của bạn nên là cấp bậc đầu tư này.

Từ cấp bậc đầu tư này trở về sau, các nhà đầu tư đều biết rõ một đồng tiền luôn có hai mặt. Họ biết rằng một mặt là thế giới trắng đen rõ ràng, và mặt kia là một thế giới có nhiều vùng xám khác nhau. Trong thế giới trắng đen, một số nhà đầu tư có thể thực hiện đầu tư một mình. Nhưng trong thế giới có nhiều vùng xám kia, nhà đầu tư phải chơi cùng với nhiều người bạn đồng hành.

NHÀ ĐẦU TƯ BÊN TRONG

Xây dựng một doanh nghiệp thành công là mục tiêu của nhà đầu tư bên trong. Hình thức kinh doanh có thể là một căn hộ cho thuê đơn giản, hoặc là một công ty bán lẻ có vốn hàng triệu đô.

Một người nhóm C thành công biết cách tạo ra và xây dựng tài sản. Người bố giàu nói, “Người giàu phát minh ra tiền. Sau khi con học được cách kiếm một triệu đô đầu tiên, mười triệu đô kế tiếp sẽ rất dễ dàng.”

Một người nhóm C thành công cũng cần phải học hỏi những kỹ năng cần thiết cho việc phân tích các công ty khi đầu tư từ bên ngoài. Do đó, một nhà đầu tư bên trong thành công có thể học hỏi để trở thành một nhà đầu tư lão luyện thành công.

NHÀ ĐẦU TƯ THỰC SỰ

Trở thành một cổ đông đi phát hành – bán cổ phiếu là mục tiêu của nhà đầu tư thực sự. Nhà đầu tư loại này làm chủ một doanh nghiệp thành công mà từ đó phát hành cổ phiếu ra công chúng. Đây cũng chính là mục tiêu của tôi.

BẠN SẼ LÀ NHÀ ĐẦU TƯ LOẠI NÀO?

Các chương kế tiếp sẽ trình bày chi tiết hơn về từng cấp bậc đầu tư. Sau khi tìm hiểu các loại nhà đầu tư khác nhau, bạn sẽ có đầy đủ thông tin hơn để có thể chọn lựa một mục tiêu đầu tư cho chính bạn.