Trong các cung điện kiểu Ý Đại Lợi, Corlêôn-Lotglơ thuộc vào loại này, có rất ít cửa ra vào. Toàn bộ đều là màn, trướng, thảm phủ.

Thời ấy, không một cung điện nào mà nội thất lại không đầy rẫy một cách kỳ lạ những phòng, những du lang ngập ngụa, xa hoa, vàng bạc, cẩm thạch, gỗ chạm, lụa là đông phương, với những ngóc ngách chỗ này kín đáo tối tăm, chỗ kia chan hoà ánh sáng. Đấy là những trang nhã sang trọng tươi vui, những buồng con đánh vecni bóng nhoáng, lát phủ gạch men Hà Lan hoặc gạch trang trí Bồ Đào Nha, những khung cửa sổ cao ngăn thành gác xép và những phòng con toàn kính, một loại đèn lồng rất đẹp có thể ở được. Các chiều dày của tường vách khoét rộng, đều trú ẩn được. Đây đó có những gian nhà nhỏ xinh xắn, vốn là phòng để áo, được gọi là những phòng con. Chính tại đấy thường xảy ra các tội ác.

Nếu cần giết quận công Đơ Guizơ, hay làm cho bà tổng thống xinh đẹp Đơ Xinvêcan lạc đường, hay là về sau bóp nghẹt tiếng khóc những cô bé do Lơben dẫn đến, thì thật tiện lợi. Một chỗ phức tạp mà người mới đến không thể nào lần ra được. Một địa điểm bắt cóc;một hang cùng không biết đến, nơi kết thúc các chuyện mất tích. Các vị hoàng thân, các ngài lãnh chúa, vẫn thường để chiến lợi phẩm của họ trong những hang động lịch sự này; chính ở đấy bá tước Sarôle đã dẫn bà Cuôcsăng, vợ của ông uỷ viên thỉnh nguyện, ông Đơmôngtuylê đã giấu con gái của Hôđơri, tá điền ở La Cơroa Xanh Lăngfroa; hoàng thân Đơ Côngti đã giấu hai cô làm bánh xinh đẹp của đảo Ađăng; quận công Bơckinhgam đã giấu cô nàng Penyoen đáng thương, vân vân. Những việc xảy ra ở đấy là những việc tiến hành, như luật La Mã gọi, Vi, clam ẹt precano, bằng sức mạnh, bí mật và trong một thời gian ngắn. Ai đã vào đó đều phải ở lại đó theo ý muốn của chủ nhân. Đây là những nhà ngục chung thân được mạ vàng. Vừa là nhà tu kín vừa là hậu cung. Có những cầu thang quanh co, trèo lên, lần xuống. Một loại vòng khớp nối vào nhau theo hình trôn ốc dẫn về điểm xuất phát. Một dãy hành lang kết thúc thành phòng cầu nguyện. Một buồng xưng tội ghép vào phòng khuê. Có lẽ các nhánh san san hô và các lỗ thủng của bọt biển đã được dùng làm mẫu cho các nhà kiến trúc để tạo ra “những phòng con” của vương hầu và lãnh chúa. Các đường nhánh chằng chịt nhau.

Nhiều bức chân dung xoay tròn trên các lỗ hổng tạo thành cửa ra vào. Cái gì cũng máy móc cả. Phải thế mới được; ở đây thường diễn ra nhiều thảm kịch. Các tầng gác của loại tổ ong này dẫn từ hầm ngầm lên đến rầm thượng. Một loại thạch tâm kỳ quặc khảm chặt vào tất cả các lâu đài, đầu tiên là cung điện Vecxai, và nó giống như chỗ của bọn người lùn trong nhà những tên khổng lồ. Chỗ này là hành lang nơi ngồi nghỉ, chỗ kia là những tổ chim, ổ ong, chỗ nấp. Đủ loại hang lỗ làm nơi chui rúc cho những chuyện nhỏ nhen hèn mọn của các ngài. Những chốn này, ngoằn nghèo và xây kín, gọi ta nghĩ đến những trò chơi, bịt mắt, khua tay, bụm miệng cười những trò bịt mắt bắt dê, nấp trốn đi tìm; và đồng thời khiến ta nghĩ đến những Atơrit, những Plãngta- giơnê những Mêđixit, đến những hiệp sĩ man rợ enx; đến Riziô, đến Mônanđesi, đến những thanh kiếm đuổi theo một tên chạy trốn từ phòng này sang phòng khác.

Thời xưa cũng có những chỗ ở bí mật kiểu đó; nơi mà xa hoa được thính ứng với những chuyện khủng khiếp. Kiểu mẫu của chúng được bảo tồn dưới đất trong một số mồ mả Ai cập, như trong hầm mộ nhà thờ của vua Xammêtiquyx do Patxalăcca phát hiện. Qua các nhà thờ cổ, ta thấy được cảnh hãi hùng của những công trình xây đựng đáng nghi ngờ đó. Error cicum fexus.

Lecus implicitus gyris.

Lúc này Guynplên đang đứng trong những phòng con của Corlêon-Lotglơ.

Nó đang nóng ruột muốn đi ngay, muốn ra ngoài, muốn gặp lại Đêa. Cái mớ chằng chịt này toàn du lang, buồng kín, của bí mật, của bất ngờ, luôn luôn chận giữ nó và làm chậm bước của nó. Nó chỉ muốn chạy cho nhanh nhưng cứ buộc phải lang thang vơ vẩn trong đó. Nó tưởng chỉ cần đẩy một cánh cửa, hóa ra lại phải gỡ cả một con tơ.

Hết một phòng lại một phòng. Rồi những giao điểm của các phòng khác. Nó chẳng gặp một cái gì sống động cả. Nó lắng tai nghe. Không chút động tĩnh.

Chữ la tinh : một lối đi rối rắm vòng quanh, một nơi cuốn quanh thành hình vòng tròn.

Đôi lúc hình như nó lại quay về chỗ cũ.

Thỉnh thoảng nó tưởng như thấy có người đến với nó. Nhưng lại chẳng có ai. Chính nó, trong một tấm gương, với trang phục lãnh chúa.

Chính là nó, thật vô lý quá. Nó tự nhận ra, nhưng không phải ngay tức khắc.

Nó đi mãi, gặp chỗ nào cũng đặt chân vào.

Nó lần theo các chỗ quanh co của lối kiến trúc thân thình; đây một buồng con sơn chạm diêm dúa, hơi tục tĩu và rất kín đáo; kia một phòng nguyện khả nghi khảm xà cừ và gắn mảnh sứ, với những đồ vật bằng ngà muốn nhìn phải dùng kính hiển vi, như những nắp hộp thuốc; lại kia nữa, một trong những tư thất cầu kỳ kiểu Florăng, sửa sang lại cho các bà u uất, thời kỳ người ta gọi là khuê phòng. Khắp nơi, trên trần, trên tường, cả trên sàn nữa, có những tượng chim chóc, cây cối, bọc nhung hoặc bằng kim khí, những loại cây cỏ kỳ lạ quấn ngọc quí, những mặt kiến trúc lỗ chỗ, những lớp huyền đen, những hình chiến sĩ, hoàng hậu tiên cá mặc áo giáp bụng giao long. Những chuỗi pha lê mài cạnh tăng thêm màu sắc phản quan.

Thủy tinh giả làm ngọc quí. Các ngóc ngác tối tăm cũng lấp lánh.Không biết tất cả nhưng mảnh nhỏ sáng chói đó, nơi màu xanh ngọc bích kết hợp với màu vàng mặt trời mọc, nơi những vết màu cổ bồ câu trôi nổi bềnh bồng, là những tấm gương nhỏ li ti hay là những hòn lục ngọc khác thường. Một khung cảnh huy hoàng rực rỡ, vừa tinh vi vừa vĩ đại. Đây là cung điện xinh xắn nhất, nếu không phải là hộp châu báu khổng lồ nhất. Một ngôi nhà của Mab[103] hoặc một thứ nữ trang của Giêô. Guynplên cứ loay hoay kiếm lối thoát.

Mãi nó vẫn không tìm ra. Không tài nào định hướng nổi. Không có gì làm cho đầu óc ngây ngất hơn cảnh giàu sang khi mới thấy nó lần đầu tiên. Nhưng ngoài ra đây còn là một mê hồn cung. Mỗi bước đi lại thêm một cảnh huy hoàng tráng lệ chặn lối. Dường như muốn chống đối lại việc nó định đi. Có vẻ như không muốn buông tha nó. Nó như bị dính chặt vào một đống nhựa những kỳ quan. Nó cảm thấy mình bị tóm chặt và giữ riệt. Nó nghĩ bụng:

– Cung điện gì mà khủng khiếp quá.

Nó lần mò giữa chốn mê cung, lòng đầy lo lắng, tự hỏi như thế nghĩa là thế nào, có phải mình đang bị cầm tù không, vừa tức giận vừa khát khao cảnh trời lộng. Nó cứ nhắc đi nhắc lại – Đêa! Đêa! Như người cầm mối dây giải thoát mà không dám buông ra.

Chốc chốc nó lại gọi:

– Này, có ai đấy không!!!

Chẳng có tiếng trả lời.

Mãi vẫn không hết các phòng. Chỗ nào cũng vắng lặng như tờ, nguy nga, ghê rợn.

Ta hãy hình dung những lâu đài có ma cũng như thế.

Một số cửa hơi nóng kín đáo giữ cho các du lang và các buồng con một nhiệt độ mùa hè. Dường như một tay phù thuỷ nào đó đã bắt giữ tháng sáu lại vào giam cầm nó trong chốn mê cung này. Đôi lúc lại thoang thoảng mùi thơm. Phải đi qua những luồng hương thơm ngào ngạt. Chỗ nào cùng toàn thảm là thảm. Giá có dạo chơi trần truồng cũng được.

Guynplên nhìn qua các cửa sổ. Cảnh vật không ngừng thay đổi. Có lúc là những vườn cây tươi mát của mùa xuân và ban mai, có lúc là những mặt trời mới với những pho tượng khắc, có lúc lại là những sân dạo chơi kiểu Tây Ban Nha, loại sân nhỏ hình tứ giác giữa các toà nhà đồ sộ, lát đá, rêu phong, lạnh lẽo; đôi khi một dòng nước nhỏ, đó là sông Tami, đôi khi một ngọn tháp lớn, đó là Uynxo.

Bên ngoài, vào lúc sớm tinh mơ như thế, tịnh không có một bóng người qua lại.

Nó dừng chân. Nó nghe ngóng, rồi nói:

– Ôi! Ta phải đi khỏi chốn này. Ta sẽ về với Đêa. Người ta không thể dùng sức mạnh giữ ta lại được. Liệu hồn kẻ nào muốn ngăn cản không cho ta ra! Cái tháp lớn kia là thế nào? Nếu có một tên khổng lồ, một con chó ngao giữ cửa địa ngục, một con rồng chận cửa trong cái lâu đài ma ám này, ta sẽ tiêu diệt nó. Một đạo quân ta cũng nuốt sống. Đêa! Đêa!!!

Chợt nó nghe có một tiếng động nho nhỏ, rất khẽ. Y như tiếng nước chảy.

Lúc này nó đang đứng trong một hành lang hẹp, tối, trước mặt mấy bước, có một tấm màn sẻ đôi chăng kín.

Nó đi ngay đến bên tấm màn, vạch ra, bước vào.

Nó lọt vào chỗ bất ngờ.