Tôi không nhớ đã từng để lại cảm giác thất vọng cho một cuộc hội thảo. Đó là lần đau đớn hơn cả khi tôi thờ thẫn trước khán giả là những luật sư.

Tôi đang đưa ra một trong vài bản thuyết trình tại một hội ngị. Theo lệ thường, những người tổ chức hội nghị để một chiếc giá đựng bảng ngay ngoài cửa hội nghị đề tên chương trình cùng với ảnh của người thuyết trình.

Một người phụ nữ trẻ sôi nổi đến sớm. Khi ngồi xuống, cô nói, “Ôi, bà Lowndes, ảnh bà trên tấm ảnh đó thật là tuyệt vời!” Tôi cảm ơn cô ấy vẻ khách sáo, nhưng cảm tưởng giống như một cú đánh vào bụng. Tôi chắc chắn là cô ấy muốn khen, nhưng lại hàm ý, “Bạn trong ảnh trông đẹp hơn ở ngoài.”

Ôi, được, có lẽ tôi mắc bệnh hoang tưởng. Đó có thể chỉ là ý kiến của cô ấy.

Rồi một đại biểu nữa bước vào khi cô ấy vừa nói, “Đó thực sự là một tấm ảnh đẹp. Bà chụp khi nào vậy?” Ối trời! Đó là một cú đấm móc đau dớn. Tôi cố gắng hoàn thành cuộc hội thảo, nhưng tôi giống như người say rượu. Tôi quẳng chiếc khăn vào tấm ảnh đó và lấy cái mới.

Nếu bạn mở mồm và nói những từ thô thiển này “Đó là một bức ảnh tuyệt vời của bạn”, hãy nhanh chóng giải thoát bản ngã của người nghe bằng cách nói một câu nào đó đại loại như, “nhưng nó không thể hiện hết vẻ đẹp của bạn.” Hoặc có thể, “nó thực sự thể hiện được bản chất của bạn.”

Bất kể khi nào khen ai về diện mạo, trước tiên hãy cho nó chạy qua dụng cụ phán đoán cảm xúc của bạn. Một số người cảm thấy quá già, quá trẻ, quá béo, quá gầy, quá thấp, quá cao.v.v… Những lời khen như, “Cái đó làm bạn trông trẻ hơn/cao hơn/thon thả hơn” có thể sẽ là một cú đánh móc vào bụng.

Một ngày, tôi nghe tiếng gõ cửa.

“Ai đấy?” tôi hỏi.

“Chuyển phát nhanh đây” một giọng thét lại rõ to.

Do dự không muốn cho anh ta vào, tôi nhìn anh ta qua lỗ nhỏ ở cửa. Một chàng trai trẻ đẹp trai đang cầm một bưu kiện. Mở cửa ra, tôi “khen” anh ta – hoặc theo tôi nghĩ là như vậy – bằng cách nói, “Trông anh không có vẻ sợ hãi.”

Khuôn mặt ngây ngô, đẹp trai của anh tiu nghỉu và anh nói vẻ buồn bã, “Dạ,em  chỉ là một chàng trai dễ thương thôi ạ.” Tôi cảm thấy thật kinh khủng. Đừng bao giờ quên “Quy tắc hoang tưởng.” Hãy điều chỉnh ăng ten phán đoán cảm xúc của bạn để nó có được khả năng mà những lời nhận xét của bạn có thể xen vào lòng tự trọng của một ai đó. Trên thực tế mọi người thường bị xúc phạm bởi mọi thứ.

Nhân tiện, đừng bao giờ mở đầu một câu “nhằm vào cái gì.” Bạn biết họ sẽ nhắm vào cái đó.

Đây là một vài câu “đừng nói” thì tốt hơn.

•        “Tôi xin lỗi, tôi chỉ không có thời gian… (điền tiếp là: để gọi điện thoại, để viết, và v.v…)” Sau khi nghe xong câu này, vùng não điều khiển thân nhiệt của người nghe nói với vùng tiểu não, “Anh ấy có nghĩ anh ấy đang đùa với ai không? Anh ấy có thời gian để ăn, ngủ, tắm rửa, tham gia các hoạt động xã hội và gọi hàng chục cuộc điện thoại trong tuần này. Anh ấy đã đặt mình ở cuối danh sách của anh ấy.”

•        “Chúc một chuyến bay an toàn!” Thỉnh thoảng thậm chí cụm từ đơn giản nhất này có thể làm cho mọi người cảm thấy thích thú. Mọi người thực sự tin là cụm từ này chỉ dùng khi họ nói một ai đó tước khi anh ta lên máy bay, “Chúc một chuyến bay an toàn.” Tuy nhiên, một số người đã nói với tôi rằng câu này đã khơi dậy một nỗi sợ tiềm thức: “Hừm. Có lẽ chuyến bay này sẽ không an toàn. Mình sẽ chết trong một vụ đâm máy bay đây. Hơn nữa, mình có thể làm được cái chết tiệt gì cơ chứ? Hay là nói với phi công nhỉ!”

•        “Lái xe an toàn nhé!” Cô ấy nghĩ: “Ôi, nào, cảm ơn đã nói cho tôi biết. Tôi đang định lái ẩu đây.”

•        “Chúc đi về bình an.” Khi bạn đưa ra lời chúc này, những người dân New York sẽ tưởng tượng như bị dao đâm, bị cưỡng đoạt trong công viên, và bị cướp mất ví tiền.

•        “Không vấn đề gì nhé!” Anh ta băn khoăn: “Bạn muốn nói là bạn thường có vấn đề với mọi người à? Và đó là câu hiếm khi bạn được nói ra ư?”

•        “Đừng vội mà vấp ngã.” Anh ta sẽ suy luận: “Cô ấy nghĩ mình là người vụng về ư?”

•        “Trông bạn thật là tuyệt!” Cô ấy sẽ rất buồn: “Bạn muốn nói là hôm qua mình không thế sao?”

MẸO NHỎ #68 Tránh những lời nhận xét thiếu suy nghĩ thông thường

Trước khi gửi những lời chúc mừng tốt đẹp tới một ai đó, hãy nghĩ xem cái đầu hoang tưởng của anh ấy (và những người không có?) có thể sẽ suy luận ra sao. Bất kể khi nào bạn khen ngợi ai, hãy suy nghĩ về lời khen đó trước. Hãy nhạy cảm với sự thực là điều đó có thể khơi dậy sự tưởng tượng không tốt hoặc tới một sự tự nhận thức tiêu cực về bản thân.

Mọi người có phản ứng tiêu cực qua cảm nhận của họ. Tại sao lại chạm vào nỗi đau của họ?