Có một con cáo trong lúc nhảy qua bờ rào không may bị trượt chân, nhưng may thay nó tóm ngay được vào một thân cây Tường Vi nên mới không bị ngã xuống đất. Tuy nhiên nó lại bị gai của cây Tường Vi làm cho bị thương chảy máu. Con cáo liền oán trách cây Tường Vi: “Nhà ngươi thật là chẳng ra làm sao cả, ta cần cứu nhà ngươi nhưng nhà ngươi lại làm ta bị thương”.

Cây Tường Vi bèn đáp lại: “Anh cáo ạ, anh sai rồi, tôi vốn là một loài cây có gai, anh không cẩn thận nên mới bị những cái gai của tôi đâm chảy máu đấy thôi”.

Ngụ ý của câu chuyện ngụ ngôn này là: Gặp phải thất bại đã không tỉnh ngộ mà ngược lại còn oán trách, tức giận người khác sẽ không giải quyết được vấn đề gì.

***

Khi còn lại một mình trong phòng, bạn hãy tự hỏi mình: “10 năm trở lại đây, mình đã có những thay đổi gì? “Con người trưởng thành theo năm tháng, không chỉ thân thể như vậy mà tâm tư cũng như vậy. 10 năm trước có thể bạn cho rằng tiền là chìa khóa vạn năng, chỉ cần có tiền là coi như đã có cả thế giới rồi, nhưng 5 năm sau bạn lại cho rằng chỉ có thành công trong sự nghiệp thì cuộc đời mới có ý nghĩa. Thế còn bây giờ thì sao? Có lẽ bạn sẽ cảm thấy chỉ có tâm trạng vui vẻ mới là ý nghĩa cuối cùng của cuộc đời. Bất luận 10 năm trở lại đây thay đổi như thế nào, bất luận thay đổi là xấu hay tốt, bạn đều phải nhìn lại bởi vì ít nhất bạn cũng biết được mình là người như thế nào. Và hiểu được tại sao lại có sự thay đổi như vậy. Trong cái năm sắp trôi qua này, bạn càng cần phải xem xét lại toàn bộ hành vi của mình, đây sẽ là trợ lực giúp cho bạn bước vào năm mới với một tư thái hoàn toàn mới.

Hầu như mọi người đều thiếu đi khả năng xem xét nhìn lại, không hiểu được những chuyển biến từ trước tới nay của mình, nên mới không nhìn thấy rõ được bản chất của mình. Một người không hiểu được sự thay đổi của bản thân thì không thể từ kinh nghiệm của quá khứ để suy nghĩ đến tương lai, đương nhiên là chỉ được ngày nào hay ngày ấy mà thôi.

Tất cả hành vi của chúng ta đều có quan hệ mật thiết với môi trường, sự thay đổi của quá khứ và phương hướng của tương lai đều là kết quả của sự tương tác với môi trường. Nếu như không thể hiểu môi trường một cách đúng đắn, đương nhiên là không thể định vị được lập trường của mình. Nếu như có thể luôn tự chất vấn về sự chuyển biến trong quá khứ của mình, thì có thể tìm ra được sự sai lầm trong quan điểm nhìn nhận sự vật. Nếu như là đúng đắn thì có thể tiếp tục nhìn thế giới với con mắt này, nếu sai lầm thì có thể sửa chữa. Như vậy sẽ giúp cho bạn có cái nhìn đúng đắn với mọi sự vật xung quanh. Như vậy sẽ có thể tự hiểu và tự giác ngộ, từ đó có thể rút kinh nghiệm cho bản thân. Tự xem xét lại mình là một bài học quan trọng của cuộc đời, nếu như bạn muốn có được nhiều tình cảm hơn thì bạn phải học cách tự xem xét và suy nghĩ lại mình. Rất nhiều người sau khi có sự rạn nứt trong quan hệ với người khác luôn phải mất rất nhiều thời gian để tìm ra lỗi, và chỉ vì cứ lao vào chỗ bế tắc nên đã quên đi mất vai trò của mình.

Trọng điểm của sự tự suy xét lại mình không phải là trách cứ mà là trách nhiệm. Nếu như bạn xem xét lại một cuộc tình thất bại thì bạn cần phải tự hỏi mình: có phải mình thực sự không thích một số điểm của con người này nhưng nhất thời chấp nhận không? Có phải là đến một ngày bạn đã quyết định không thể tiếp tục chấp nhận được nữa? Có phải từ lâu bạn đã không còn ôm những mơ ước cho mối tình này nữa, nhưng đối phương chủ động đưa ra lời chia tay?

Đây đều là những vấn đề bạn phải tự hỏi mình. Nếu như bạn hiểu được phải chịu trách nhiệm những cái thuộc về mình thì bạn đã bước một bước dài về phía trước rồi đó, và bạn sẽ chắc chắn không phạm phải sai lầm tương tự nữa. Cho dù bạn chỉ học được là không nên có quan hệ với những người tương tự như vậy nữa.

Bạn cũng cần phải nhận thức rõ vai trò của mình, bất kể mối quan hệ nào, ngay cả khi mối quan hệ chỉ là hình thức, cũng không bao giờ chỉ là việc của một phía. Nếu như bạn xem xét kỹ vai trò của mình, bạn sẽ biết được là cuộc đời là do bạn sáng tạo ra. Bạn không phải là vật hy sinh của môi trường mà là bạn đang sáng tạo môi trường.