Cho dù chúng ta thừa nhận hay không thừa nhận, thì trí nhớ của chúng vẫn luôn mỏng manh và ngắn ngủi. Nhất định bạn đã thường xuyên thể nghiệm điều này, có một số việc bạn cứ tưởng là sẽ bám rễ ăn sâu vào nơi sâu thẳm của tâm hồn, nhưng chẳng bao lâu sau, những tình tiết và cảm giác của bạn lúc đó sẽ mờ dần mờ dần, viết nhật ký hoặc mỗi giai đoạn viết một cuốn tự truyện ngắn là cách tốt nhất để ghi chép lại lịch trình của đời người.

***

Buổi tối hôm đó, thời gian dường như trôi đi rất chậm, quyển truyện thần bí trong tay tôi càng đọc càng cảm thấy nhàm chán. Cô vợ Bendy của tôi dường như cũng cảm thấy buồn chán, cô đan được một lát thì dừng lại rồi tiến đến phía trước giá sách sau đó nhìn xuống dãy dài những quyển sách được ghim lại một cách sơ sài đặt ở tầng cuối cùng của giá sách.

“Cô muốn biết ngày này 5 năm trước đây chúng mình đang làm gì không?” Bendy mở quyển sách trên tay ra xem “chúng ta đang đi nghỉ, chúng ta nghỉ ở Menzic 2 tuần”, “thật à? anh quên rồi”.

“Hôm đó thời tiết rất đẹp”, Bendy nói tiếp, sau đó mỉm cười và ngồi xuống, nàng dường như đang nhớ lại cảnh tượng của ngày hôm đó.

Đúng vậy! Tôi nhớ ra rồi. Chúng tôi ngồi trên một chiếc ghế dài ở bờ cảng. Những con thuyền đánh cá đậu gần bờ biển đang nhấp nhô theo những làn sóng, một chiếc thuyền đánh cá xuất hiện, thả neo đậu, hai chúng tôi nhìn xuống dưới thuyền chỉ thấy dưới chân người đánh cá có một chiếc làn rất lớn, một nửa cái làn là tôm hùm. Những chú chim Hải Âu bay liệng trên không trung rồi bất ngờ nhào xuống mặt nước. Bầu trời trong xanh với những đám mây trắng như bông đang lững lờ bay.

Cô vợ tôi lật sang trang sau. “Ngày hôm sau chúng mình lên thuyền đi ngắm cảnh, anh còn nhớ không đấy?”.

“Nhớ chứ”, tôi nói, “anh còn nhớ ngày hôm ấy chúng mình đến chỗ nước sâu câu cá, hôm ấy chúng mình trên biển đúng một ngày, anh câu được hai con cá to”.

Hoàng hôn sẽ không buồn tẻ nữa, nhật ký của Bendy dường như khiến cho những ngày của kỳ nghỉ đáng yêu đó đang dần dần hiện về. Cứ khoảng 3, 4 tháng chúng tôi lại đem nhật ký ra xem ôn lại những chuyện vui vẻ đã qua đang nhạt dần trong trí nhớ.

Bendy gấp cuốn nhật ký lại, lấy từ tầng cuối của giá sách ra một quyển nhật ký khác, nhật ký 25 năm trở lại đây của Bendy đều đặt ở đó, ghi chép lại cuộc sống chung của hai vợ chồng tôi suốt 25 năm qua. Những cuốn nhật ký cũ hơn đều đặt trong hộp và cất giữ trong một cái hòm nhỏ.

“20 năm trước” Bendy nói. “Anh nghe đây, Mike phải học lớp phụ đạo hè, bởi vì môn tiếng Anh bị trượt. Hầu như các môn học của anh ta điểm đều rất thấp. Anh ta được mang bài tập về nhà làm, nhưng kết quả cũng chẳng ăn thua gì”.

Nhưng năm tháng trôi đi như dòng nước chảy, đời người cũng thay đổi. Bây giờ Mike đã có gia đình và 2 đứa con. Anh ta trở thành một thầy giáo, có học vị Thạc sĩ, còn có cả các thành tựu học thuật khác nữa. Trước đây mẹ anh ta và tôi đều cảm thấy rất lo lắng cho kết quả học tập của anh ta, còn sợ sau này anh ta sẽ chẳng làm nên trò trống gì. Nhật ký có thể giúp cho chúng ta hiểu sâu sắc sự vật, điều chỉnh lại sự sai lệch của chúng ta, giảm bớt buồn phiền cho chúng ta, đừng vội vàng đi qua một vườn hoa, hãy dừng lại một lát để thưởng thức hương thơm của hoa hồng.

Sau một hồi lật giở bỗng Bendy dừng lại và đọc to lên: “Trong buổi sinh nhật lần thứ 10 của Jenly, có 14 đứa trẻ tham dự đều là con gái cả. Chúng cười đùa, thì thầm chuyện bí mật, 1 đứa đánh đổ cốc kem làm bẩn hết quần áo”.

Mới ngày nào Jenly mới có 10 tuổi, bây giờ nó đã trở thành một phụ nữ thực thụ rồi, có cuộc sống và trách nhiệm riêng của mình. Tôi ngồi xuống và nhớ lại… Đây chính là sức mạnh của nhật ký, làm thức tỉnh con người, nhớ lại những ngày đã qua. Nhật ký hoặc tự truyện ngắn ít nhất cũng có 2 công dụng: giúp người ta nhớ được những chuyện đã qua; ghi chép lại diễn biến trạng thái tâm lý của bạn, giúp bạn hiểu hơn về mình”.

Cuộc đời của con người trôi đi theo dòng chảy vô tình của thời gian. Cả cuộc đời của vĩ nhân được ghi chép lại và truyền cho đời sau, thế còn cuộc đời của bạn, còn cuộc đời của tôi thì sao? Chúng ta sống trọn một đời trong không gian và thời gian trên trái đất này, lẽ nào không đáng ghi chép lại sao? Thế hệ sau của chúng ta đều rất muốn biết chúng ta đến từ đâu, để từ đó có thể biết được mình đến từ đâu. Nhật ký và tự truyện ngắn có thể sẽ trở thành di sản vô giá trong tương lai.

Nhật ký và tự truyện ngắn là sự ghi chép những sự trải qua trong cuộc đời bạn, có thể để cho người đời sau đọc và tiêu khiển, cũng có thể để ghi chép lại những khát vọng và hoài bão thầm kín của bạn. Những trang còn bỏ trống là người bạn tốt trung thành và sẽ lắng nghe bạn, chờ đợi những lời nói mà bạn muốn nói, sau đó sẽ thu lại, khoá lại và sẽ mãi mãi im lặng.

Nhật ký và tự truyện ngắn có thể được coi là sổ tay tinh thần, nó ghi chép lại được tâm tư và cảm nhận của bạn, nó giúp cho bạn khi đối thoại với chính tâm hồn mình có thể xem xét lại mình, suy nghĩ lại mình, nhận thức về mình, tạo ra cơ hội tốt cho sự hoàn thiện và trưởng thành của chính mình. Trong suốt quá trình này bạn sẽ khám phá ra mình. Phát hiện ra bản thân mình khác, phát hiện ra bản thân mình chân thực đằng sau bộ mặt nạ, phát hiện ra từng bộ phận của bản thân mình đã bị phân chia, phát hiện ra sự hạn chế, thành kiến, sự ngu muội, sự xấu xa, lạnh lùng, sợ hãi của bản thân, phát hiện ra sự nhiệt tình, dũng cảm, nhạy bén, sức sáng tạo, trí tưởng tượng và cá tính đặc biệt của bản thân. Trên thực tế, mỗi con người đều bị phân chia ra thành những cái mình khác nhau, tiến hành đối thoại bình đẳng theo lý tính giữa những cái mình đã được phân chia là 1 quá trình thức tỉnh bên trong của một con người, là một quá trình nhận thức của một con người chuyển từ chỗ tối sang chỗ sáng. Giống như chân lý càng tranh luận càng sáng tỏ, trong sự kể lể, giải thích, khuyên nhủ thậm chí là tranh luận kịch liệt giữa những cái mình với nhau, sự nhân ái, trí tuệ và chính nghĩa trong sâu thẳm trái tim con người có thể sẽ nổi lên.

Một điều cần phải hết sức ghi nhớ là, quyết không được trở thành nô lệ của nhật ký, làm khổ sai cho nhật ký, không nhất thiết phải ngày nào cũng viết, những khi cần, nhật ký và tự truyện ngắn mới chính là đồng minh tốt nhất của bạn.