Khi mà cô dâu là một quả phụ và chú rể cũng là một người góa vợ, khi mà cô dâu mới sống ở Thành Phố Nhỏ Bé Vĩ Đại của chúng tôi chưa đầy hai năm và chú rể thì mới được khoảng một tháng; khi mà Monsieur* (ông) muốn toàn bộ cái trò chết tiệt này xong béng đi càng nhanh càng tốt, và Madame* (bà) nhượng bộ với một nụ cười độ lượng; thì, thưa quí độc giả, đám cưới thường là một vụ việc “lặng lẽ”. Cô dâu có thể được miễn đội một vành khăn tết bằng hoa cam để giữ chắc tấm voan dài chấm đầu ngón tay, cũng không phải đặt một bông hoa phong lan trắng vào quyển sách kinh của mình. Lẽ ra con gái nhỏ của cô dâu có thể điểm thêm cho nghi lễ kết liên H. với H. một nét tươi thắm; nhưng tôi biết mình chưa dám quá âu yếm với Lolita bị mắc bẫy và do vậy, đồng ý là không cần phải dứt cô bé khỏi Trại Q. thân yêu của em làm gì.

Nàng Charlotte soi-disant* (gọi là) cô đơn và say đắm của tôi trong đời thường vốn là người thực tế và thích giao du. Hơn nữa, tôi phát hiện ra rằng mặc dù không kiểm soát được trái tim hoặc những cơn la thét của mình, nàng vẫn là một phụ nữ có nguyên tắc. Ngay sau khi ít nhiều trở thành người tình của tôi (mặc dù được kích thích, “chéri* (người yêu dấu) rụt rè, nhiệt thành” của nàng – một chéri anh dũng! – lúc đầu vẫn hơi bị lúng túng, nhưng sau, hắn đã bù lại cho nàng bằng hàng lô từ âu yếm hoa mĩ kiểu châu Âu), Charlotte đôn hậu đã hỏi tôi quan hệ với Chúa Trời ra sao. Lẽ ra tôi có thể trả lời rằng về điểm này, đầu óc tôi rất cởi mở; thay vì vậy, tôi nói – tuân theo một khuôn sáo sùng kính nhạt nhẽo – rằng tôi tin ở một tinh thần vũ trụ. Cụp mắt nhìn xuống các móng tay, nàng lại hỏi trong gia đình tôi, liệu có chút giống ngoại nào không. Tôi đáp trả bằng cách hỏi liệu nàng còn muốn lấy tôi hay không nếu như ông ngoại của bố tôi từng là một gã Thổ Nhĩ Kì, là ví dụ thế. Nàng nói điều đó chẳng quan trọng gì; nhưng nếu nàng phát hiện ra là tôi không tin Đức Chúa Kitô của chúng ta, nàng sẽ tự tử. Nàng nói điều đó một cách long trọng đến nỗi tôi sởn cả da gà. Chính từ bấy giờ tôi mới biết nàng là một phụ nữ có nguyên tắc.

Ôi, nàng rất chi là kiểu cách: hơi ợ một tí giữa chừng câu chuyện đang thao thao, là nàng lại “xin lỗi”; nàng gọi cái phong bì là “bao thư” và khi trò chuyện với các bạn nữ, mỗi lần nhắc đến tôi, nàng đều dùng danh xưng “Ngài Humbert”. Tôi nghĩ nếu tôi bước vào cộng đồng của nàng, kéo theo sau chút hào quang, nàng sẽ rất hài lòng. Hôm cưới chúng tôi, tờ Nhật báo của Ramsdale đăng một bài ngắn phỏng vấn tôi trong mục Giao tế, kèm theo một hình chụp Charlotte, một bên lông mày nhướn lên và tên bị in sai (“Hazer”). Mặc dù mắc lỗi đó, việc công bố này vẫn làm ấm trái tim gốm sứ của nàng – và khiến cái đuôi-rắn-chuông của tôi reng lên hân hoan khủng khiếp. Nhờ tham gia các hoạt động của nhà thờ và quen biết với những người vai vế trong số các bà mẹ học sinh cùng trường với Lo, chỉ trong khoảng hai mươi tháng, Charlotte đã có thể trở thành một công dân nếu chưa đến mức trội bật thì ít nhất cũng là chấp nhận được, nhưng trước nay chưa bao giờ nàng được đưa vào cái rubrique* (chuyên mục) giật gân này, và chính tôi, ngài Edgar Humbert Humbert (tôi thêm chữ Edgar vào cho oách), “văn sĩ và nhà thám hiểm”, đã đem lại cho nàng vinh dự ấy. Em trai McCoo, khi ghi những câu trả lời phỏng vấn của tôi, hỏi tôi đã viết những gì. Tôi không nhớ mình đã trả lời thế nào, nhưng thấy đăng là “nhiều cuốn biên khảo về Peacock, Rainbow[1] và một số nhà thơ khác”. Người ta còn chú thích rằng Charlotte và tôi đã biết nhau từ nhiều năm và tôi là bà con xa với chồng trước của nàng. Tôi có nói bóng gió là hai chúng tôi đã có một cuộc tình nho nhỏ cách đây mười ba năm, nhưng chi tiết này không được nhắc tới. Với Charlotte, tôi nói rằng chuyên mục giao tế nên chứa những sai sót óng ánh.

[1] Thomas Love Peacock (1785-1866), thi sĩ và tiểu thuyết gia Anh. Tên ông (Peacock nghĩa là con công) gợi đến ”Rainbow” (cầu vồng, giống đuôi công) hay Arthur Rimbaud (1854-1890), thi hào Pháp (Rimbaud phát âm gần giống “rainbow” trong tiếng Anh). Rimbaud lãng du tứ xứ, năm 1888, từng bắn súng ở Abyssinia, người Anh gọi ông là “trader Rainbow” (thương gia cầu vồng), theo như Nabokov chú giải trong cuốn Eugene Onegin Commentary của ông.

Ta hãy tiếp tục câu chuyện kì lạ này. Khi được số phận chọn đề bạt từ người thuê nhà lên cương vị người yêu, phải chăng tôi chỉ cảm thấy chua chát và ghê tởm? Không. Ngài Humbert thú nhận là có cảm thấy thinh thích vì thói kiêu căng được phỉnh nịnh, tí ti trìu mến và thậm chí một thoáng gợn hối hận lướt nhẹ dọc lưỡi gươm âm mưu của mình. Chưa bao giờ tôi nghĩ Haze phu nhân khá lố bịch, mặc dù cũng khá đẹp, với lòng tin mù quáng vào sự minh triết của nhà thờ và câu lạc bộ đọc sách của mình, với lối ăn nói kiểu cách, với thái độ lạnh lùng, khinh bỉ, khắc nghiệt đối với một bé gái mười hai tuổi đáng yêu, lại biến thành một con người mất tự chủ đến thế, dễ làm ta cảm động đến thế, khi tôi vừa đặt tay lên nàng, điều xảy ra trên ngưỡng cửa phòng Lolita, nơi nàng run rẩy bước giật lùi, miệng lắp bắp “không, không, xin đừng.”

Sự thay đổi ấy khiến nàng hấp dẫn hơn. Nụ cười, trước đây giả tạo, từ bấy giờ trở đi trở nên rạng rỡ hào quang của tôn sùng tột đỉnh – một ánh rạng rỡ ẩn chứa một cái gì êm dịu và ươn ướt, trong đó tôi ngỡ ngàng nhận ra một nét giống hệt cái vẻ đờ đẫn, ngơ ngác đáng yêu hiện rõ trên mặt Lo khi em hể hả ngắm một loại pha chế mới ở cửa hàng xôđa hoặc im lặng chiêm ngưỡng những bộ quần áo đắt tiền của tôi, bao giờ cũng mới toanh vừa ra khỏi tiệm thợ may. Tôi thường say mê quan sát Charlotte trao đổi với một quí bà khác, than thở về những khổ não của bậc làm cha mẹ và biểu lộ trên gương mặt cái vẻ nhăn nhó đặc trưng dân tộc thể hiện sự cam chịu của đàn bà (mắt trợn ngược, miệng rệch sang một bên), cái vẻ mà tôi đã thấy ở chính Lo dưới dạng trẻ thơ. Chúng tôi uống vài li trước khi đi nằm và men rượu trợ giúp tôi mường tượng ra cô con gái trong khi vuốt ve người mẹ. Chính cái bụng trắng này, năm 1934, đã mang tiểu nữ thần của tôi lúc đó còn là một con cá nhỏ xíu co quắp. Cái mái tóc được nhuộm rất cẩn thận, khô cằn đối với khứu giác và xúc giác của tôi, đôi lúc, trên cái giường có tán che, dưới ánh đèn ngủ, bỗng mang chút sắc màu, nếu không phải là chất mềm mượt, của những búp tóc loăn xoăn của Lolita. Trong khi thủ dụng người vợ mới toanh, nguyên cỡ của mình, tôi không ngừng tự nhủ rằng đây là mức gần nhất tôi có thể tiếp cận Lolita về phương diện sinh học; rằng ở tuổi Lolita, Lotte từng là một nữ sinh đáng thèm khát như con gái mình bây giờ, và như con gái Lolita sau này. Tôi bảo vợ tôi moi từ dưới một bộ sưu tập giày (có vẻ như, sinh thời, ông Haze rất mê giày) ra một cuốn album ba mươi năm tuổi để tôi có thể thấy Lotte hồi nhỏ nom như thế nào; và mặc dù ảnh chỉnh sáng dở và áo váy chẳng đẹp gì, tôi vẫn có thể nhận ra một dị bản ban đầu nhờ nhạt của dáng hình Loiita, đôi chân, gò má, cái mũi hếch, Lottelita, Lolitchen[2].

[2] Lotte là dạng gọi tắt trìu mến của Charlotte; H. H. nhận ra “Lolita” trong “Lotte” cũng như trong “Lottelita” (Lot of [Lo]lita: rất nhiều Lolita). Werther trong tiểu thuyết của Goethe cũng gọi Charlotte của mình là Lotte; Lotte cộng thêm “chen” (tiếp tố Đức ngữ chỉ vật nhỏ) thành “Lottechen” chuyển dạng thành “Lolitchen”, trong đó cũng có thể nhận ra Lolita.

Như vậy tôi ghé mắt dòm qua những hàng rào năm tháng, vào tận những cửa sổ nhỏ. Và khi, bằng những ve vuốt nồng nàn một cách thiểu não và dâm đãng một cách hồn nhiên, nàng vú cả đùi to chuẩn bị cho tôi thực hiện bổn phận ban đêm của mình, tôi vẫn ráng một cách tuyệt vọng để đánh hơi vớt vát lấy một chút hương tiểu nữ thần trong khi sục qua những bụi rậm của khu rừng âm u đang tàn héo.

Tôi không thể tả với quí vị người vợ tội nghiệp của tôi dịu dàng cảm động đến mức nào. Bữa điểm tâm, trong ánh sáng ảm đạm của nhà bếp, với những đồ bằng crôm bóng loáng và tấm lịch treo của Hợp Doanh Đồ Kim Loại, ở cái góc ngồi ăn dễ thương (rập khuôn theo tiệm Coffee Shoppe, nơi vào thời sinh viên, Charlotte và Humbert thường đến gù nhau), nàng ngồi trong chiếc áo dài đỏ chống khuỷu trên mặt bàn phủ plastic, tì cằm trên nắm tay và đăm đăm nhìn tôi với vẻ âu yếm khôn chịu nổi trong khi tôi đả món jămbông và trứng của mình. Cho dù gương mặt của Humbert có thể rúm ró vì đau dây thần kinh, dưới mắt nàng, nó vẫn đua sắc đua sức sống động với ánh nắng và bóng lá lung linh trên mặt tủ lạnh trắng tinh, vẻ bực tức trang nghiêm của tôi, đối với nàng, là im lặng của tình yêu. Thu nhập ít ỏi của tôi bổ sung vào thu nhập còn khiêm tốn hơn của nàng khiến nàng hân hoan như được một tài sản chói lọi; không phải vì tổng số gộp lại, là đủ thỏa mãn hầu hết nhu cầu sinh hoạt ở mức trung lưu, mà vì trong mắt nàng, ngay cả đồng tiền của tôi cũng lấp lánh cái ma lực toát ra từ nam tính của tôi, và nàng nhìn cái tài khoản chung của chúng tôi như một đại lộ phương Nam giữa trưa, một bên rợp bóng mát và bên kia mượt mà trải nắng đến tận chân trời nhấp nhô những đỉnh núi hồng.

Trong năm mươi ngày chung sống của chúng tôi, Charlotte chồng chất các hoạt động bằng cả nhiều năm gộp lại. Tội nghiệp nàng dốc sức vào một số việc mà nàng đã từ bỏ từ lâu hoặc trước nay chưa bao giờ thích thú mấy, như thể (để kéo dài thêm những giọng điệu kiểu Proust[3]) do cưới mẹ của cô bé tôi yêu, tôi đã cho phép vợ tôi lấy lại được dồi dào thanh xuân qua ủy quyền. Với niềm hào hứng của một cô dâu trẻ bình thường, nàng bắt đầu “chăm sóc nhà cửa”. Thuộc làu từng ngóc ngách – từ hồi tôi ngồi trên ghế theo dõi trong tưởng tượng từng bước đi của Lolita trong nhà – từ lâu tôi đã thiết lập một thứ quan hệ tình cảm với ngôi nhà, với chính cái xấu xí, bẩn thỉu của nó, nên giờ đây tôi gần như có thể cảm thấy cái của nợ này co rúm lại không muốn phải chịu đựng cuộc tắm gội bằng vôi vàng nhiều sắc độ từ vàng lam đến thổ hoàng, mát-tít, vàng da bò… mà Charlotte định dành cho nó. Đội ơn Chúa, nàng không bao giờ đi tới bước ấy, nhưng quả là nàng đã tiêu một năng lượng khổng lồ vào việc cọ rửa những màn cửa sổ, đánh xi những thanh mỏng của mành cửa kiểu Venise, mua thêm màn và mành cửa mới, mang trả lại cửa hàng để đổi lấy những cái khác, vân vân và vân vân, trong một chuỗi tương phản liên tục hết nhoẻn cười lại cau mày, hết nghi ngờ lại bĩu môi. Nàng chỉnh qua loa những lớp vải crêton, vải sin bọc ghế. Nàng thay màu chiếc sofa – chiếc sofa thiêng liêng mà tại đó, có lần một bong bóng của thiên đường đã từ từ vỡ trong tôi. Nàng sắp xếp lại đồ đạc – và thích thú khi đọc thấy trong một cuốn sách chuyên luận về nội thất, rằng “được phép tách rời một cặp tủ com-mốt phòng khách với những cây đèn đồng bộ”. Cùng với nữ tác giả cuốn Nhà của bạn chính là bạn, nàng rất ghét loại ghế nhỏ khẳng khiu và loại bàn cao lêu đêu. Nàng tin rằng một căn phòng với hàng loạt lớp gỗ dày phủ tường và cửa kính chiếm nhiều diện tích là một điển hình của loại phòng nam tính, trong khi đặc điểm của phòng nữ tính là cửa sổ nom thanh hơn và gỗ phủ tường mỏng hơn. Những cuốn tiểu thuyết tôi thấy nàng đọc hồi tôi mới đến đây, giờ được thay thế bằng những ca-ta-lô nhiều hình minh họa và những sách hướng dẫn bài trí nội thất. Nàng đặt một hãng ở số 4640 Đại lộ Roosevelt, Philadelphia, làm một “nệm lò xo bọc lụa đamát, mô đen 312” cho giường ngủ của chúng tôi – mặc dù tôi thấy chiếc nệm cũ vẫn khá êm và đủ bền để chịu đựng bất kì trọng lực nào.

[3] Marcel Proust (1871 -1922), đại văn hào Pháp, tác giả của bộ tiểu thuyết đồ sộ Tìm lại thời gian đã mất, đánh dấu một mốc quan trọng trong sự phát triền văn xuôi nói chung và tiểu thuyết hiện đại nói riêng.

Là người miền Trung Tây, giống như ông chồng quá cố của mình, nàng đến sống ở thành phố Ramsdale e ấp, viên ngọc của một bang miền Đông, chưa đủ lâu để quen biết tất cả những người tốt ở đây. Nàng quen sơ sơ ông nha sĩ vui tính sống trong một thứ lâu đài gỗ ọp ẹp đằng sau bãi cỏ nhà chúng tôi. Tại một bữa tiệc trà ở giáo xứ, nàng đã gặp mụ vợ “kênh kiệu” của tay buôn đồ cũ, chủ nhân của ngôi nhà trắng gớm guốc xì-tin “thuộc địa” ở góc phố. Thi thoảng, nàng “sang thăm” Miss Opposite già; nhưng các phu nhân quí tộc hơn trong số những bà nàng thường lui tới, hoặc gặp mặt tại các buổi liên hoan ngoài trời, hoặc cùng trò chuyện trên điện thoại – các mệnh phụ đài các như bà Glave, bà Sheridan, bà McCrystal, bà Knight và một số bà khác xem ra hiếm khi ghé chơi nàng Charlotte ít ai màng tới cửa tôi. Thật vậy, cặp duy nhất mà nàng có quan hệ thực sự thân tình, không chút arrière-pensée* (ẩn ý) hoặc tính toán lợi lộc gì, là vợ chồng Farlow, họ vừa đi công chuyện ở Chilê về đúng lúc để dự đám cưới của chúng tôi, cùng với vợ chồng Chatfield, vợ chồng McCoo và một số người khác (nhưng không có Phu nhân Junk[4] hoặc Phu nhân Talbot thậm chí còn kênh kiệu hơn). John Farlow là một người đứng tuổi trầm lặng, lực lưỡng một cách trầm lặng, thành công một cách trầm lặng trong kinh doanh đồ thể thao, có một văn phòng ở Parkington cách đây khoảng sáu mươi cây số; chính anh ta đã cung cấp đạn cho khẩu Colt và hướng dẫn tôi cách sử dụng trong một cuộc dạo chơi trong rừng vào một ngày Chủ nhật; anh cũng là một luật sư nghiệp dư – anh tủm tỉm cười nói vậy – và đã xử lí một số vụ việc cho Charlotte. Jean, cô vợ trẻ (và là em họ) của anh, là một cô gái chân dài, tay dài, đeo kính màu sặc sỡ, với hai con chó bốc, hai bầu vú nhọn và một cái miệng rộng đỏ thắm. Cô vẽ tranh phong cảnh và chân dung, và tôi còn nhớ rất rõ có lần, trong một buổi cocktail, tôi đã trầm trồ khen bức chân dung cô vẽ cháu gái mình, bé Rosaline Honeck, một bé gái hồng hào đáng yêu trong đồng phục nữ hướng đạo sinh, đầu đội bê rê dạ xanh, thắt lưng bằng băng vải dày màu xanh, với những lọn tóc duyên dáng rủ ngang vai – thế là John bỏ tẩu thuốc khỏi miệng và nói đáng tiếc là Dolly (Dolita của tôi) và Rosaline lại rất kình nhau ở trường, nhưng anh hi vọng – và tất cả chúng tôi đều hi vọng – là chúng sẽ hiểu nhau hơn sau khi mỗi đứa trở về từ trại hè của mình. Chúng tôi nói chuyện về nhà trường. Trường học có những ưu điểm và nhược điểm của nó. “Dĩ nhiên, quá nhiều thương nhân ở đây là người Ý,” John nói, “nhưng mặt khác, chúng ta vẫn còn tránh được… “ “Tôi mong sao,” Jean cười, ngắt lời chồng, “Dolly và Rosaline cùng qua kì nghỉ hè với nhau.” Đột nhiên, tôi hình dung Lo trở về từ trại – sạm nắng, nóng hôi hổi, phê, ngây ngất – và suýt òa khóc vì đam mê và nôn nóng chờ đợi.

[4] Vợ gã buôn đồ cũ, gọi nôm na là đồng nát.